Justyna Olko

Justyna Olko
Ilustracja
Justyna Olko (w środku, 2018)
Państwo działania

 Polska

Data urodzenia

18 czerwca 1976

Profesor nauk humanistycznych
Specjalność: Ameryka prekolumbijska, historia, antropologia, archeologia, Ameryka Łacińska
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Doktorat

27 kwietnia 2005 – historia
Uniwersytet Warszawski

Habilitacja

19 stycznia 2016 – etnologia
UAM

Profesura

27 lipca 2021

Profesor
Wydział

Wydział „Artes Liberales” Uniwersytetu Warszawskiego

Uniwersytet

Uniwersytet Warszawski

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Strona domowa

Justyna Agnieszka Olko[1] (ur. 18 czerwca 1976) – polska historyk i etnolog, profesor nauk humanistycznych, nauczyciel akademicki Uniwersytetu Warszawskiego, dyrektor Centrum Zaangażowanych Badań nad Ciągłością Kulturową na Wydziale „Artes Liberales”[2].

Życiorys

Uczęszczała do II Liceum Ogólnokształcącego w Krakowie[3]. Absolwentka Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych na UW, stopień doktora summa cum laude uzyskała w 2005 na Wydziale Historycznym UW[4] za rozprawę na temat atrybutów i ikonografii władzy elit azteckich przed i po konkwiście Meksyku, a stopień doktora habilitowanego z etnologii w 2016, na Wydziale Historycznym UAM w Poznaniu na podstawie pracy Świat Nahua: pogranicze tradycji indiańskiej i europejskiej[5], a tytuł profesora nauk humanistycznych w 2021.[5]

Specjalizuje się w etnohistorii, antropologii i socjolingwistyce Mezoameryki przedhiszpańskiej i kolonialnej, ze szczególnym uwzględnieniem kultury i języka Nahua, oraz w szeroko rozumianej problematyce socjolingwistyki mniejszościowej, przekazu międzykulturowego i kontaktu językowo-kulturowego, a także akulturacji i traumatyzacji grup rdzennych i mniejszościowych. Wspiera rewitalizację języka nahuatl w Meksyku i języków mniejszościowych w Polsce. Współpracuje z badaczami i aktywistami zaangażowanymi w rewitalizację zagrożonych wymarciem języków mniejszości etnicznych. W 2013 razem z zespołem zainicjowała serie wydawnicze Totlahtol i Ynzer śpröh (“Nasza mowa”), mające na celu rewitalizację nahuatl i wilamowskiego oraz promowanie kultury literackiej w tych językach. Aktualnie prowadzi badania nad wpływem dyskryminacji etnicznej i traumy historycznej na zdrowie i dobrostan grup rdzennych, mniejszości etnicznych i migrantów w Polsce, Meksyku i Salwadorze oraz nad znaczeniem języków rdzennych jako czynników ochronnych dla tych grup[6].

Autorka kilku książek, współredaktorka publikacji Integral Strategies for Language Revitalization (2016) oraz Revitalizing Endangered Languages: A Practical Guide (Cambridge University Press, 2020).

Laureatka nagrody Falling Walls 2020 w obszarze nauk humanistycznych i społecznych za „burzenie murów między akademią i lokalnymi społecznościami na rzecz różnorodności językowej”[7]

Uzyskane stypendia:

  • University of Utah (2018, 2019)

a także granty na realizację projektów zespołowych:

  • Starting Grant European Research Council na projekt Europe and America in Contact. A Multidisciplinary Study of Cross-Cultural Transfer in the New World across Time, 2012
  • European Research Council Consolidator Grant na realizację projektu Multilingual worlds – neglected histories. Uncovering their emergence, continuity and loss in past and present societies, 2020[8]
  • grant Komisji Europejskiej w Programie Twinning na projekt Engaged humanities (2016-2018)
  • subsydia Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (FNP) (Program Focus, 2010; Idee dla Polski, 2013; Focus Bis 2013); Program Team 2017-2022
  • Narodowego Centrum Nauki (NCN) (2008, 2011, 2018)
  • Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki (2012)

oraz Burger Fellowship Academia Europea (2013).

Odznaczenia

Odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2013)[2].

Publikacje

  • Revitalizing Endangered Languages: A Practical Guide (Cambridge 2021)[9]
  • Dialogue with Europe, Dialogue with the Past. Colonial Nahua and Quechua Elites in Their Own Words, University Press of Colorado 2018[10]
  • From discouragement to self-empowerment. Insights from an ethnolinguistic vitality survey among the Kashubs in Poland, Plos One, 2020[11]
  • Insignia of Rank in the Nahua World, University Press of Colorado, 2014
  • Meksyk przed konkwistą. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2010. ISBN 978-83-06-03237-6. (Nagroda Klio 2010)
  • W krainie czerni i czerwieni. Kultury przedhiszpańskiej Mezoameryki (z Jarosławem Źrałką). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2008. ISBN 978-83-235-0586-0.
  • Turquoise Diadems and Staffs of Office. Insignia of Power in Aztec and Early Colonial Mexico, University of Warsaw, 2005

Przypisy

  1. ↑ Decyzja o wszczęciu postępowania habilitacyjnego, 1 września 2015, Centralna Komisja do Spraw Stopni i Tytułów.
  2. ↑ a b Strona Center for Research and Practice in Cultural Continuity [dostęp 2020-09-23].
  3. ↑ a b Biuletyn prac stypendystów Krajowego Funduszu na rzecz Dzieci w roku szkolnym 1994/95, t. 8, Warszawa: Krajowy Fundusz na rzecz Dzieci, 1997, s. 181, ISBN 83-901470-1-7.
  4. ↑ wniosek do CKdST z datą doktoratu [dostęp 2021-11-30].
  5. ↑ a b Prof. dr hab. Justyna Agnieszka Olko, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2021-11-13].
  6. ↑ Strona Projektu LCure. culturalcontinuity.al.uw.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-08)]. [dostęp 2020-09-23].
  7. ↑ World Science Summit 2020 | Berlin Science Week & Falling Walls, falling-walls.com [dostęp 2021-09-21] (ang.).
  8. ↑ Informacja na stronie Uniwersytetu Warszawskiego, 10 grudnia 2020.
  9. ↑ Revitalizing Endangered Languages: A Practical Guide. w Cambridge. [dostęp 2021-12-08].
  10. ↑ Dialogue with Europe, Dialogue with the Past. Colonial Nahua and Quechua Elites in Their Own Words. w University Press of Colorado. [dostęp 2020-09-23].
  11. ↑ From discouragement to self-empowerment. Insights from an ethnolinguistic vitality survey among the Kashubs in Poland. Plos One. [dostęp 2020-09-23].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Universidad de Varsovia, Revitalización de lengua náhuatl (3).jpg
Autor: Marrovi, Licencja: CC BY-SA 4.0
Universidad de Varsovia, Revitalización de lengua náhuatl.