Jyutping
Jyutping (chin. trad. 粵拼, chin. upr. 粤拼, hanyu pinyin Yuèpīn, jyutping Jyut6ping3) – niezanglicyzowana transkrypcja języka kantońskiego na alfabet łaciński. System Jyutping został opracowany w 1993 przez Towarzystwo Językoznawcze Hongkongu[1].
Nagłosy
b /p/ 巴 | p /pʰ/ 怕 | m /m/ 媽 | f /f/ 花 |
d /t/ 打 | t /tʰ/ 他 | n /n/ 那 | l /l/ 啦 |
g /k/ 家 | k /kʰ/ 卡 | ng /ŋ/ 牙 | h /h/ 蝦 |
gw /kʷ/ 瓜 | kw /kʰʷ/ 誇 | w /w/ 蛙 | |
z /ts/ 渣 | c /tsʰ/ 叉 | s /s/ 沙 | j /j/ 也 |
Końcówki
aa /aː/ 沙 | aai /aːi/ 徙 | aau /aːu/ 梢 | aam /aːm/ 三 | aan /aːn/ 山 | aang /aːŋ/ 坑 | aap /aːp/ 圾 | aat /aːt/ 剎 | aak /aːk/ 客 |
ai /ɐi/ 西 | au /ɐu/ 收 | am /ɐm/ 心 | an /ɐn/ 新 | ang /ɐŋ/ 笙 | ap /ɐp/ 濕 | at /ɐt/ 失 | ak /ɐk/ 塞 | |
e /ɛː/ 些 | ei /ei/ 四 | eu /ɛːu/ 掉 | em /ɛːm/ 舐 | eng /ɛːŋ/ 鄭 | ep /ɛːp/ 夾 | ek /ɛːk/ 石 | ||
i /iː/ 詩 | iu /iːu/ 消 | im /iːm/ 閃 | in /iːn/ 先 | ing /ɪŋ/ 星 | ip /iːp/ 攝 | it /iːt/ 洩 | ik /ɪk/ 識 | |
o /ɔː/ 疏 | oi /ɔːi/ 開 | ou /ou/ 蘇 | on /ɔːn/ 看 | ong /ɔːŋ/ 桑 | ot /ɔːt/ 喝 | ok /ɔːk/ 索 | ||
u /uː/ 夫 | ui /uːi/ 灰 | un /uːn/ 寬 | ung /ʊŋ/ 鬆 | ut /uːt/ 闊 | uk /ʊk/ 叔 | |||
oe /œː/ 鋸 | oeng /œːŋ/ 商 | oek /œːk/ 削 | ||||||
eoi /ɵy/ 需 | eon /ɵn/ 詢 | eot /ɵt/ 摔 | ||||||
yu /yː/ 書 | yun /yːn/ 孫 | yut /yːt/ 雪 | ||||||
m /m̩/ 唔 | ng /ŋ̩/ 吳 |
Tony
W systemie Jyutping oznaczane jest 6 z 9 występujących w języku kantońskim tonów. Trzy pozostałe tony, które pojawiają się jedynie w sylabach kończących się na p, t, i k, nie mają własnych oznaczeń.
Nazwa tonu | Yīn Píng (陰平) | Yīn Shàng (陰上) | Yīn Qù (陰去) | Yáng Píng (陽平) | Yáng Shàng (陽上) | Yáng Qù (陽去) | Yīn Rù (陰入) | Zhōng Rù (中入) | Yáng Rù (陽入) |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Numer | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 1 (7) | 3 (8) | 6 (9) |
Kontur | 55 / 53 | 35 | 33 | 22 / 21 | 13 | 22 | 5 | 3 | 2 |
Przykład znaku | 分 | 粉 | 訓 | 焚 | 奮 | 份 | 忽 | 發 | 佛 |
Przykład zapisu | fan1 | fan2 | fan3 | fan4 | fan5 | fan6 | fat1 | faat3 | fat6 |
Przykład zapisu
Tradycyjny | Uproszczony | Jyutping |
---|---|---|
廣州話 | 广州话 | gwong2 zau1 waa2 |
粵語 | 粤语 | jyut6 jyu5 |
你好 | 你好 | nei5 hou2 |
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Linguistic Society of Hong Kong (LSHK). [dostęp 2009-10-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-05-19)].