Károly Goldmark

Károly Goldmark

Data i miejsce urodzenia	18 maja 1830 Keszthely
Pochodzenie	węgierskie
Data i miejsce śmierci	2 stycznia 1915 Wiedeń
Instrumenty	skrzypce
Gatunki	muzyka poważna
Zawód	kompozytor, skrzypek, pedagog muzyczny

Kwartet skrzypcowy Goldmarka z transkrypcją fortepianową na cztery ręce

Károly (Karl, Carl) Goldmark (ur. 18 maja 1830 w Keszthely, zm. 2 stycznia 1915 w Wiedniu) – austriacko-węgierski kompozytor, skrzypek i pedagog muzyczny.

Urodził się w Keszthely nad Balatonem w rodzinie kantora miejscowej synagogi. W wieku czterech lat zamieszkał wraz z rodzicami w miejscowości Deutschkreutz w austriackim Burgenlandzie. Dzięki zawodowi ojca od dzieciństwa stykał się z muzyką, w wieku 11 lat rozpoczął naukę gry na skrzypcach, w wieku 14 lat zamieszkał w Wiedniu, gdzie w wieku 18 lat rozpoczął występy solowe. Przez wiele lat utrzymywał się z gry na skrzypcach w orkiestrze teatralnej i z lekcji gry na fortepianie. W wieku 28 lat wystąpił z koncertem własnych utworów. Na początku lat sześćdziesiątych grał na altówce w kwartecie smyczkowym. W roku 1863, w wieku 33 lat otrzymał pierwsze stypendium ministerstwa oświaty. Poznał Johannesa Brahmsa, odbył z nim podróż do Włoch. Bywał też u Johanna Straussa (syna) i Gustava Mahlera, który dyrygował trzema operami Goldmarka.

W roku 1865 jego uwertura „Sakuntala” spotkała się z pozytywnym przyjęciem krytyki muzycznej, m.in. Eduarda Hanslicka. W późniejszych latach XIX wieku stał się popularnym kompozytorem, uważanym za następcę Richarda Wagnera. Najbardziej znanym dziełem Goldmarka została opera Die Königin von Saba (Królowa Saby), która do roku 1936 utrzymała się w repertuarze Wiedeńskiej Opery Państwowej, dopiero na polecenie władz hitlerowskich jako „muzyka zdegenerowana” została zdjęta z afisza.

Uniwersytet Budapeszteński nadał mu godność doktora honoris causa.

Goldmark spoczął na wiedeńskim Cmentarzu Centralnym.

Bibliografia

• Karl Goldmark: Erinnerungen aus meinem Leben. Rikola, Wien 1922. (Autobiografia)
• Harald Graf: Carl Goldmark. (w:) Studia Musicologica Academiae Scientiarum Hungarica. tom. 38, Fasc 3/4, 1997.
• Biografia

Linki zewnętrzne

• Károly Goldmark – dzieła w bibliotece Polona