Károly Schaffer

Károly Schaffer
Grób Károly'ego Schaffera

Károly Schaffer, także Karl Schaffer (ur. 7 września 1864 w Wiedniu, zm. 16 października 1939 w Budapeszcie) – węgierski lekarz neurolog, neuropatolog i psychiatra. Włókna aksonów neuronów CA3 do CA1 hipokampa, tzw. kolaterale Schaffera, nazwane są na jego cześć. Twórca własnej szkoły neuropatologicznej.

Życiorys

Urodził się w Wiedniu, gdzie pracował na kontrakcie jego ojciec, z zawodu artysta rzeźbiarz. Od urodzenia posługiwał się niemieckim jako drugim językiem ojczystym, jednak uważał się za Węgra i w domu rodzinnym rozmawiał po węgiersku (inaczej niż jego brat Frigyes). Studiował medycynę w Budapeszcie, uczęszczał też na wykłady Theodora Meynerta w Wiedniu. Ukończył studia w roku 1888, po czym podjął pracę jako asystent Károly'ego Laufenauera w jego budapeszteńskim laboratorium. W tym samym roku opublikował pierwszą pracę neuropatologiczną w niemieckim czasopiśmie „Archiv für Psychiatrie und Nervenkrankheiten”. Od 1889 do 1895 roku pracował jako asystent w Wydziale Psychiatrii Uniwersytetu w Budapeszcie. W 1891 roku studiował we Frankfurcie nad Menem u Weigerta i Edingera. W 1893 roku został Privatdozentem neuropatologii i neurologii. W 1895 roku opuścił klinikę Laufenauera i podjął pracę jako lekarz w Szpitalu Elżbiety oraz neurolog w Poliklinice Księcia Alberta Apponyi. W 1899 roku został profesorem, jednak bez katedry. W 1912 roku Schaffer otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, i powierzono mu nowo utworzony Wydział Histologii Mózgu. W 1919 roku został profesorem zwyczajnym psychopatologii i neuropatologii. W 1925 został profesorem psychiatrii.

W latach 1902–1905 opisał szczegółowo neuropatologię choroby Taya-Sachsa.

Uczniami Schaffera byli m.in. Dezső Miskolczy, István Környey, Kálmán Sánta, Lajos Angyal, Béla Hechst-Horányi, Artúr Sarbó, László Epstein, Rezső Bálint, Sándor Ferenczi, Tibor Lehoczky, Ernő Frey, László Balassa, László Meduna i Pál Ranschburg[1].

Zmarł 16 października 1939 w Budapeszcie. Wspomnienia pośmiertne napisali Miskolczy[2] i Scholz[3].

Wybrane prace

  • Über das morphologische Wesen und die Histopathologie der hereditär-systematischen Nervenkrankheiten. Berlin, 1926
  • Az elmebetegségek és kapcsolatos idegbetegségek kórtana. Budapest, 1927
  • Miskolczy D, Schaffer K. Anatomische Wesenbestimmung der hereditär-organischen Nerven-Geisteskrankheiten. Szeged, 1936
  • Histopathologie des Neurons. Budapest-Leipzig, 1938
  • Grundsätzliche Bemerkungen zur Pathogenese der amaurotischen Idiotie[4]. (1932/33)

Przypisy

  1. Leel-Ossy L. Károly Schaffer: founder of Hungarian neuropathology. „Brain Pathology”. 6 (4), s. 389–92, 1996. PMID: 8944312. 
  2. Miskolczy D. Karl Schaffer 7. September 1864–15. Oktober 1939. „Deutsche Zeitschrift für Nervenheilkunde”. 150 (5-6), 1940. DOI: 10.1007/BF01761646. 
  3. Scholz W. Karl Schaffer †. „Zeitschrift für die gesamte Neurologie und Psychiatrie”. 168 (1), s. 36, 1940. DOI: 10.1007/BF02871549. 
  4. Karl Schaffer, Grundsätzliche Bemerkungen zur Pathogenese der amaurotischen Idiotie., „Monatsschrift für Psychiatrie und Neurologie”, 84 (3-4), 1932, s. 117–129, DOI10.1159/000163981, ISSN 0014-3022.

Bibliografia

  • Fischer I: Biographisches Lexikon der hervorragenden Ärzte der letzten fünfzig Jahre. Band 2. München-Berlin: Urban & Schwarzenberg, 1962, s. 1372–1373.
  • Madelaine R. Brown, László N. Tauber: Károly Schaffer. W: Webb Haymaker (red.): The Founders of Neurology. One Hundred and Thirty-Three Biographical Sketches. Prepared for the Fourth International Neurological Congress in Paris by Eighty-Four Authors. Springfield: C.C.Thomas, 1953, s. 207–211.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Schaffer Károly.JPEG
Portrait of Károly Schaffer
Schaffer Károly sírja.jpg
Autor: Dr Varga József, Licencja: CC BY-SA 3.0
Schaffer Károly (Bécs, 1864. szeptember 7. – Budapest, 1939. október 16.) ideg-elmegyógyász, egyetemi tanár, a Freiszleder, a Hafner és a Beniczky-család sírja Budapesten. Új köztemető: 16/5-1-46/47.