Kąkolewnica

Kąkolewnica
wieś
Ilustracja
Kościół pw. św. Filipa Nereusza z 1870
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

radzyński

Gmina

Kąkolewnica

Liczba ludności (2022)

2307[1]

Strefa numeracyjna

83

Kod pocztowy

21-302[2]

Tablice rejestracyjne

LRA

SIMC

1064640

Położenie na mapie gminy Kąkolewnica
Mapa konturowa gminy Kąkolewnica, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kąkolewnica”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Kąkolewnica”
Położenie na mapie powiatu radzyńskiego
Mapa konturowa powiatu radzyńskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Kąkolewnica”
Ziemia51°54′08″N 22°43′08″E/51,902222 22,718889

Kąkolewnicawieś gminna we wschodniej Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie radzyńskim, w gminie Kąkolewnica (do 2010 p.n. gmina Kąkolewnica Wschodnia[3]), której jest siedzibą.

Integralne części wsi Kąkolewnica[4][5]
SIMCNazwaRodzaj
0013250Kąkolewnica Południowaczęść wsi
0013267Kąkolewnica Północnaczęść wsi
0013273Kąkolewnica Wschodniaczęść wsi
0013505Rudnikczęść wsi
1024497Starowieśczęść wsi

Do końca 2010 roku były to cztery wsie: Kąkolewnica Wschodnia, Kąkolewnica Południowa, Kąkolewnica Północna i Rudnik, z których Kąkolewnica Wschodnia stanowiła siedzibę gminy. 1 stycznia 2011 wszystkie cztery wsie połączono w jedną o nazwie Kąkolewnica[6].

Wieś królewska w starostwie kąkolewnickim w ziemi łukowskiej województwa lubelskiego w 1786 roku[7]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bialskopodlaskiego.

17 sierpnia 1920 roku, podczas Bitwy Warszawskiej, polska Brygada Jazdy Ochotniczej w boju pod Kąkolewnicą pokonała bolszewicką 170 Brygadę Strzelców[8].

W listopadzie 1943 r. doszło tu do walki 6 batalionu Gwardii Ludowej z oddziałem Narodowych Sił Zbrojnych[9]. W grudniu 1943 r. został tu zamordowany Jakub Aleksandrowicz - dowódca Okręgu Gwardii Ludowej na Podlasiu[10].

W sierpniu 1944 r. we wsi został ulokowany tymczasowo sztab 2 Armii Wojska Polskiego. W grudniu 1944 r. zorganizowany był tu szpital z 2 Armii Wojska Polskiego, który prowadził tutaj zgrywające szkolenia i ćwiczenia[11].

Niedaleko miejscowości leży Uroczysko Baran, w którym od jesieni 1944 do lutego 1945 rozstrzeliwano żołnierzy AK, WiNu i BCh, dezerterów z ludowego Wojska Polskiego i ludzi uznanych przez za wrogów przez NKWD, Smiersz i polskie władze komunistyczne. Wyroki śmierci wykonywano metodą radziecką: ofiary miały ręce skrępowane drutem[12].

Na Uroczysku Baran pochowano przynajmniej kilkuset przeciwników "władzy ludowej", zamordowano do listopada 1945 roku 1500-1800 osób.

We wsi działa powstały w 1999 roku klub piłkarski Grom Kąkolewnica, który w sezonie 2020/21 występuje w bialskiej klasie okręgowej.

Przypisy

  1. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 444 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. Dz.U. z 2010 r. nr 138, poz. 929
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  6. Dz.U. z 2010 r. nr 257, poz. 1741 (skan)
  7. Karol de Perthées, Mappa szczegulna woiewodztwa lubelskiego 1786
  8. Rafał Roguski. Działania jazdy ochotniczej majora Jaworskiego na Podlasiu w sierpniu 1920 roku. „Szkice Podlaskie”. 14, s. 113–115, 2006. 
  9. Józef Bolesław Gargas „Oddziały Gwardii Ludowej i Armii Ludowej 1942 – 1945” Wydawnictwo MON 1971 str. 194
  10. Ryszard Nazarewicz, Armii Ludowej dylematy i dramaty, Warszawa: Oficyna Drukarska, 1998, s. 86, ISBN 83-909166-0-6, OCLC 69278377.
  11. Eugeniusz Uciński: Szlakami 2 Armii Wojska Polskiego przez Ziemię Dolnośląską, Wrocław 1976 str. 9-38
  12. Paweł Wieczorkiewicz, Historia polityczna Polski 1935-1945, Warszawa 2005, s. 498.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lublin Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lublin Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 52.35 N
  • S: 50.20 N
  • W: 21.52 E
  • E: 24.25 E
A-278 z 17.08.1997 Kąkolewnica 2.jpg
Autor: Fotonews, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Kąkolewnica - kościół parafialny p.w. św. Filipa Nereusza, mur., 1870 (zabytek nr rejestr. A-278 z 17.08.1997)
POL gmina Kąkolewnica COA.svg
Herb gminy Kąkolewnica