Kąkolewnica
wieś | |
![]() Kościół pw. św. Filipa Nereusza z 1870 | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2022) | 2307[1] |
Strefa numeracyjna | 83 |
Kod pocztowy | 21-302[2] |
Tablice rejestracyjne | LRA |
SIMC | 1064640 |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
![]() |
Kąkolewnica – wieś gminna we wschodniej Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie radzyńskim, w gminie Kąkolewnica (do 2010 p.n. gmina Kąkolewnica Wschodnia[3]), której jest siedzibą.
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0013250 | Kąkolewnica Południowa | część wsi |
0013267 | Kąkolewnica Północna | część wsi |
0013273 | Kąkolewnica Wschodnia | część wsi |
0013505 | Rudnik | część wsi |
1024497 | Starowieś | część wsi |
Do końca 2010 roku były to cztery wsie: Kąkolewnica Wschodnia, Kąkolewnica Południowa, Kąkolewnica Północna i Rudnik, z których Kąkolewnica Wschodnia stanowiła siedzibę gminy. 1 stycznia 2011 wszystkie cztery wsie połączono w jedną o nazwie Kąkolewnica[6].
Wieś królewska w starostwie kąkolewnickim w ziemi łukowskiej województwa lubelskiego w 1786 roku[7]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bialskopodlaskiego.
17 sierpnia 1920 roku, podczas Bitwy Warszawskiej, polska Brygada Jazdy Ochotniczej w boju pod Kąkolewnicą pokonała bolszewicką 170 Brygadę Strzelców[8].
W listopadzie 1943 r. doszło tu do walki 6 batalionu Gwardii Ludowej z oddziałem Narodowych Sił Zbrojnych[9]. W grudniu 1943 r. został tu zamordowany Jakub Aleksandrowicz - dowódca Okręgu Gwardii Ludowej na Podlasiu[10].
W sierpniu 1944 r. we wsi został ulokowany tymczasowo sztab 2 Armii Wojska Polskiego. W grudniu 1944 r. zorganizowany był tu szpital z 2 Armii Wojska Polskiego, który prowadził tutaj zgrywające szkolenia i ćwiczenia[11].
Niedaleko miejscowości leży Uroczysko Baran, w którym od jesieni 1944 do lutego 1945 rozstrzeliwano żołnierzy AK, WiNu i BCh, dezerterów z ludowego Wojska Polskiego i ludzi uznanych przez za wrogów przez NKWD, Smiersz i polskie władze komunistyczne. Wyroki śmierci wykonywano metodą radziecką: ofiary miały ręce skrępowane drutem[12].
Na Uroczysku Baran pochowano przynajmniej kilkuset przeciwników "władzy ludowej", zamordowano do listopada 1945 roku 1500-1800 osób.
We wsi działa powstały w 1999 roku klub piłkarski Grom Kąkolewnica, który w sezonie 2020/21 występuje w bialskiej klasie okręgowej.
Przypisy
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 444 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ Dz.U. z 2010 r. nr 138, poz. 929
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ Dz.U. z 2010 r. nr 257, poz. 1741 (skan)
- ↑ Karol de Perthées, Mappa szczegulna woiewodztwa lubelskiego 1786
- ↑ Rafał Roguski. Działania jazdy ochotniczej majora Jaworskiego na Podlasiu w sierpniu 1920 roku. „Szkice Podlaskie”. 14, s. 113–115, 2006.
- ↑ Józef Bolesław Gargas „Oddziały Gwardii Ludowej i Armii Ludowej 1942 – 1945” Wydawnictwo MON 1971 str. 194
- ↑ Ryszard Nazarewicz , Armii Ludowej dylematy i dramaty, Warszawa: Oficyna Drukarska, 1998, s. 86, ISBN 83-909166-0-6, OCLC 69278377 .
- ↑ Eugeniusz Uciński: Szlakami 2 Armii Wojska Polskiego przez Ziemię Dolnośląską, Wrocław 1976 str. 9-38
- ↑ Paweł Wieczorkiewicz, Historia polityczna Polski 1935-1945, Warszawa 2005, s. 498.
Linki zewnętrzne
- Kąkolownica, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 940 .
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lublin Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 52.35 N
- S: 50.20 N
- W: 21.52 E
- E: 24.25 E
Autor: Fotonews, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Kąkolewnica - kościół parafialny p.w. św. Filipa Nereusza, mur., 1870 (zabytek nr rejestr. A-278 z 17.08.1997)
Herb gminy Kąkolewnica