Kłębanowice (powiat legnicki)

Artykuł

51.1808000°N 16.2787800°E

- błąd

0 m

WD

51°10'51"N, 16°16'44"E

- błąd

39 m

Odległość

9 m

Kłębanowice
wieś
Ilustracja
Kościół św. Jadwigi w Kłębanowicach
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

legnicki

Gmina

Legnickie Pole

Liczba ludności (31.12.2017)

143[1]

Strefa numeracyjna

76

Kod pocztowy

59-241[2]

Tablice rejestracyjne

DLE

SIMC

0365032

Położenie na mapie gminy Legnickie Pole
Mapa konturowa gminy Legnickie Pole, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Kłębanowice”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Kłębanowice”
Położenie na mapie powiatu legnickiego
Mapa konturowa powiatu legnickiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kłębanowice”
Ziemia51°10′50,8800″N 16°16′43,6080″E/51,180800 16,278780

Kłębanowice (niem. Klemmerwitz) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie legnickim, w gminie Legnickie Pole.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa legnickiego.

W 2013 we wsi zamieszkiwało 141 osób[3]. W miejscowości funkcjonuje klub piłkarski "Zryw Kłębanowice".

Nazwa

Według niemieckiego językoznawcy Heinricha Adamy’ego nazwa pochodzi od polskiej nazwy "chleba"[4][5]. Jako wcześniejszą od niemieckiej nazwę miejscowości w swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia on staropolską formę Clebanowicz podając jej znaczenie "Brotkammer" czyli w tłumaczeniu "Izba chleba"[4]. Nazwa została później przez Niemców fonetycznie zgermanizowana na Klemmerwitz[4] w wyniku czego utraciła swoje pierwotne znaczenie.

Podobny wywód nazwy w swojej pracy o śląskim nazewnictwie z 1896 roku wydanej w Bytomiu prezentuje śląski pisarz Konstanty Damrot. Wymienia on dwie nazwy polską "Chlebanowice" oraz niemiecką "Klemmerwitz" cytując również nazwy pod jakimi miejscowość została zanotowana w łacińskich dokumentach z 1245 Clembonovici, z 1265 Clebanowiz oraz z 1335 Clebanowicz[5].

Po II wojnie światowej polska administracja spolonizowała zgermanizowaną nazwę Klemmerwitz na Kłębanowice w wyniku czego obecna nazwa nie ma już związku z pierwszym znaczeniem.

W kronice łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej formie Clebanowitz[6][7].

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[8]:

  • kościół fil. pw. św. Jadwigi, murowano-drewniany, z XV w., przebudowany w XVIII w., w centrum wsi;
  • cmentarz przykościelny; przy murze kościelnym postawiony stary kamienny krzyż nieznanego wieku ani przeznaczenia. Krzyż określany jest często jako tzw. krzyż pokutny co nie ma podstaw w żadnych dowodach ani badaniach, a jest oparte jedynie na nieuprawnionym założeniu, że wszystkie stare kamienne krzyże monolitowe, o których nic nie wiadomo, zwłaszcza te z rytami broni, są krzyżami pokutnymi[9], chociaż w rzeczywistości powód fundacji takiego krzyża może być różnoraki, tak jak każdego innego krzyża. Niestety hipoteza ta stała się na tyle popularna, że zaczęła być odbierana jako fakt i pojawiać się w lokalnych opracowaniach, informatorach czy przewodnikach jako faktyczna informacja, bez uprzedzenia, że jest to co najwyżej luźny domysł bez żadnych bezpośrednich dowodów.

Inne zabytki:

  • zabytkowa figura św. Krzysztofa.

Przypisy

  1. ↑ Wykaz sołectw. Gmina Legnickie Pole. [dostęp 2019-03-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-25)].
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 485 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. ↑ Wykaz sołectw. Gmina Legnickie Pole. [dostęp 2014-04-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-04)].
  4. ↑ a b c Heinrich Adamy, Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 80, OCLC 456751858 (niem.).
  5. ↑ a b Konstanty Damrot: Die älteren Ortsnamen Schlesiens, ihre Entstehung und Bedeutung: mit einem Anhange über die schlesisch-polnischen Personennamen: Beiträge zur schlesischen Geschichte und Volkskunde. Beuthen: Verlag von Felix Kasprzyk, 1896, s. 61.
  6. ↑ Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis. dokumentyslaska.pl. [dostęp 2012-10-24].
  7. ↑ H. Markgraf, J. W. Schulte, Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis, Breslau 1889.
  8. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 94. [dostęp 2012-08-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (29 marca 2017)].
  9. ↑ Arkadiusz Dobrzyniecki. Krzyże i kapliczki pokutne ziemi złotoryjskiej - historia pewnego mitu. „Pomniki Dawnego Prawa”. 11-12 (wrzesień-grudzień 2010), s. 32-37, 2010. 
Gmina Legnickie Pole
Wsie
Integralne
części wsi
  • Janiszów
  • Mąkolice
  • Psary
  • Racimierz

POL gmina Legnickie Pole COA.svg

Media użyte na tej stronie

Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
POL województwo dolnośląskie flag.svg
Flaga województwa dolnośląskiego
SM Kłębanowice kościół św. Jadwigi (2) ID 593482.jpg
Autor: Sławomir Milejski, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Kłębanowice, kościół fil. p.w. św. Jadwigi, XV, XVIII