Kłodnica (Kędzierzyn-Koźle)
Część miasta Kędzierzyna-Koźla | |||
| |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Województwo | |||
Powiat | |||
Miasto | |||
Data założenia | 1532 | ||
Prawa miejskie | 1973–1975 | ||
W granicach Kędzierzyna-Koźla | 1975 | ||
Populacja (2005) • liczba ludności |
| ||
Strefa numeracyjna | 77 | ||
Kod pocztowy | 47-200 | ||
Tablice rejestracyjne | OK | ||
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||
50°20′50″N 18°10′10″E/50,347222 18,169444 | |||
Portal Polska |
Kłodnica (niem. Klodnitz[1]) – część miasta Kędzierzyna-Koźla w województwie opolskim.
Kłodnica znajduje się między Kędzierzynem a Koźlem, przy ujściu Kanału Kłodnickiego i Kanału Gliwickiego do Odry [2].
W latach 1945–1954 i 1973–1975 Kłodnica była siedzibą wiejskiej gminy Kłodnica. W latach 1973–1975 samodzielne miasto[2]. Od 1975 roku część Kędzierzyna-Koźla.
Nazwa
7 maja 1946 r. ustalono urzędową polską nazwę miejscowości – Kłodnica, określając drugi przypadek jako Kłodnicy, a przymiotnik – kłodnicki[1].
Historia
W zapiskach z 1303 zachowała się informacja o istnieniu wsi Kłodnica. W 1783 Kłodnica liczyła 383 mieszkańców. W 1814 Kłodnica uwolniła się od pańszczyzny.
W latach 1792–1821 wybudowano Kanał Kłodnicki, który pobudził rozwój gospodarczy okolic Koźla. Po Kanale Kłodnickim kursowało rocznie ponad tysiąc statków, przewożąc głównie towary z Gliwic do manufaktury w Sławięcicach oraz do składnicy towarów żelaznych utworzonej u ujścia Kanału do Odry. W 1861 wybudowano bocznicę kolejową z Kędzierzyna do przystani przy Kanale Kłodnickim.
Liczba ludności w miejscowości[3] | 1845 | 1855 | 1861 |
---|---|---|---|
Kłodnica | 1217 | 1377 | 1505 |
W 1910 w Kłodnicy mieszkało 3709 osób.
9 listopada 1919 władze niemieckie przeprowadziły na Górnym Śląsku wybory komunalne. W powiecie kozielskim strona polska zdobyła w Kłodnicy 3 z 12 mandatów. W plebiscycie w Kłodnicy padło 1535 głosów za Niemcami i 494 za przyłączeniem do Polski[4].
Podczas III powstania śląskiego 10 maja 1921 nacierające od wschodu siły powstańcze dowodzone przez ppor. W. Fojkisa zdobyły Kłodnicę i Koźle-Port, wypierając Niemców na drugi brzeg Odry do Koźla. 4 czerwca 1921 niemieckie oddziały przeszły do kontrofensywy, odbijając Koźle-Port, Kłodnicę i Kędzierzyn[5].
W lipcu 1922 powiat kozielski został oficjalnie przekazany administracji niemieckiej i z powrotem włączony do Niemiec.
Liczba ludności w miejscowości[6] | 1910 | 1925 | 1929 | 1935 | 1939 |
---|---|---|---|---|---|
Kłodnica | 3736 | 4123 | 4173 | 4670 | 4943 |
31 stycznia 1945 Armia Czerwona zajęła Kłodnicę. 21 marca 1945 rozpoczęło się przejmowanie od Armii Czerwonej obiektów gospodarczych w powiecie kozielskim. Na początku 1946 w Kłodnicy mieszkało 3098 osób.
Ludność miejscowości według spisu powszechnego[7] | 1950 | 1960 | 1970 |
---|---|---|---|
Kłodnica | 3340 | 3677 | 4500 |
25 września 1954 reforma podziału administracyjnego powołała na terenie powiatu kozielskiego 30 gromad, w tym Gromada Kłodnicy. W listopadzie 1959 Kłodnica otrzymała status osiedla.
1 stycznia 1973 Kłodnica otrzymała prawa miejskie[8].
15 października 1975 nastąpiło połączenie miast Koźla, Kędzierzyna, Kłodnicy i Sławięcic oraz 3 wsi (Lenartowic, Miejsca Kłodnickiego i Cisowej) – początek dzisiejszego miasta Kędzierzyn-Koźle.
Zabytki
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[9]:
- dom, ul. Ignacego Krasickiego 12, drewniany, z XIX wieku, nie istnieje
inne zabytki:
- kanał Kłodnicki, łączący Koźle z Gliwicami, zabytkowy, wybudowany w latach 1792–1812
- Jest to jedyny kanał ze śluzami komorowymi zachowany w Europie. W granicach miasta zachowało się 5 śluz.
- kaplica pańszczyźniana, ul. Stanisława Wyspiańskiego.
Komunikacja
Układ drogowy
W Kłodnicy znajduje się skrzyżowanie drogi krajowej nr 40 z drogą wojewódzką 423.
Komunikacja miejska
Miejski Zakład Komunikacyjny w Kędzierzynie-Koźlu posiada w dzielnicy Kłodnica 7 przystanków autobusowych: Wyspiańskiego I, Wyspiańskiego II, Kościół, Kanał, Szkoła specjalna, Skrzyżowanie, Krasickiego.
Przez Kłodnicę przebiega siedem linii autobusowych, na trasach: 1, 2, 4, 10, 13, 14, 15. Dodatkowo wybrane kursy linii nr 5.
Kultura
- Filia nr 10 (ul. Ignacego Krasickiego 1) Miejskiej Biblioteki Publicznej w Kędzierzynie-Koźlu. Oferuje dostęp do Internetu.
- Osiedlowy Dom Kultury w Kłodnicy.
Edukacja
- Zespół Szkół Miejskich nr 2 (dawniej Publiczna Szkoła Podstawowa nr 15 im. Jana Kochanowskiego oraz Publiczne Gimnazjum nr 2), ul. Karola Szymanowskiego 19.
- Zespół Szkół im. Jana Brzechwy (Podstawowa i Gimnazjum), ul. Ignacego Krasickiego 10.
Kościoły i Związki Wyznaniowe
- Rzymskokatolicka Parafia Matki Bożej Bolesnej w Kędzierzynie-Koźlu, ul. Kłodnicka 2.
- Zjednoczony Kościół Ewangeliczny – Dom Modlitwy, ul. Kowalska 2.
Sport
- Kompleks sportowo-rekreacyjny (ul. Sportowa 15) – wykorzystywany do szkolenia i rozgrywek w piłce nożnej oraz do organizacji imprez sportowych, rekreacyjnych, kulturalnych i innych.
Władze miasta
Naczelnik miasta:
- Jerzy Wantuła
Dalej patrz Kędzierzyn-Koźle.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b Zarządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości. M.P. z 1946 r. nr 44, poz. 85.
- ↑ a b Kłodnica, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2022-06-04] .
- ↑ Kędzierzyn-Koźle Monografia Miasta, Państwowy Instytut Naukowy w Opolu, Opole 2001.
- ↑ Wyniki plebiscytu. [dostęp 2014-07-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-14)].
- ↑ Encyklopedia powstań śląskich, Opole: Instytut Śląski w Opolu, 1982 .
- ↑ S. Golachowski Materiały do statystyki narodowościowej Śląska Opolskiego z lat 1910–1939, Poznań – Wrocław 1950. S. Popiołek Ziemia kozielska, Koźle 1963.
- ↑ Narodowy spis powszechny 1970 r., GUS, Warszawa 1971.
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 32. [dostęp 2012-12-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-27)].
Linki zewnętrzne
- Serwis Kłodnicy. klodnica.info. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-18)].
- Kłodnice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 185 .
- Kłodnica, [w:] Archiwum wycinków prasowych [online], Instytut Śląski [dostęp 2021-03-18] .
Media użyte na tej stronie
Autor:
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 51.2778 N
- S: 49.942 N
- W: 16.8461 E
- E: 18.8073 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Kędzierzyn-Koźle County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 50.43 N
- S: 50.15 N
- W: 17.88 E
- E: 18.45 E
Herb Kłodnicy (Kędzierzyn-Koźle)
Autor: MBi, Licencja: CC BY-SA 4.0
Śluza Kłodnica na Kanale Gliwickim od strony dolnej wody.