Kabaret Starszych Panów

Kabaret Starszych Panów
Ilustracja
Pomnik na wzgórzu uniwersyteckim w Opolu
Data założenia1958
Data rozwiązania1966
PochodzeniePolska
Aktywnośćrozwiązany
Ostatni skład
Jeremi Przybora
Jerzy Wasowski
Tabliczka upamiętniająca miejsce, z którego w latach 1958–1966 był nadawany Kabaret Starszych Panów. Budynek TVP przy ul. Jasnej 14/16 w Warszawie

Kabaret Starszych Panów – nazwa autorskiego kabaretu Jeremiego Przybory i Jerzego Wasowskiego i tytuł cyklu programów telewizyjnych, nadawanego od 16 października 1958 do 22 lipca 1966 przez Telewizję Polską.

Dzięki Kabaretowi Przybora i Wasowski zostali uznani za twórców rozrywki telewizyjnej w Polsce lat 50. i 60. XX wieku. W programach Kabaretu występowali m.in. Irena Kwiatkowska, Barbara Krafftówna, Kalina Jędrusik, Aleksandra Śląska, Krystyna Sienkiewicz, Zofia Kucówna, Wiesław Gołas, Mieczysław Czechowicz, Wiesław Michnikowski, Edward Dziewoński, Tadeusz Olsza, Czesław Roszkowski, Bohdan Łazuka, Jarema Stępowski, Zdzisław Leśniak i Bronisław Pawlik.

Emisja

Programy Kabaretu nadawano na żywo na antenie telewizyjnej, z wykorzystaniem jako playback piosenek zarejestrowanych wcześniej. Kabaret emitowany był również na antenie Polskiego Radia jako przygotowane osobno słuchowiska, powtarzające telewizyjną fabułę z tą samą obsadą.

Część oryginalnych programów telewizyjnych została zarejestrowana w technice telerecordingu (od Wieczoru VI). Wszystkie zachowane programy ukazały się na VHS i dwóch edycjach DVD (pierwsze wydanie dwupłytowe nie było kompletne, drugie wydanie zawiera cztery płyty, z czego czwarty krążek zawiera tylko II i III z nadprogramów Piosenka jest dobra na wszystko).

Początkowe programy nie były rejestrowane, dlatego w okresie 19781980 zostały nagrane ponownie, w kolorze i ze zmianami obsadowymi. Cykl ten został nazwany Kabaret Jeszcze Starszych Panów.

Lista odcinków

  • Kabaret Starszych Panów – Popołudnie Starszych Panów[1] (16 października 1958)
  • Kabaret Starszych Panów – Wieczór Starszych Panów (6 czerwca 1959)
  • III wieczór Kabaretu Starszych Panów – Jesienna noc (24 października 1959)
  • IV wieczór Kabaretu Starszych Panów – Kaloryfeeria[2] (30 stycznia 1960)
  • V wieczór Kabaretu Starszych Panów – Druga wiosna (14 maja 1960)
  • VI wieczór Kabaretu Starszych Panów – Smuteczek (29 października 1960)
  • VII wieczór Kabaretu Starszych Panów – Zielony karnawał (20 maja 1961)
  • VIII wieczór Kabaretu Starszych Panów – Niepotrzebni mogą podejść[3] (4 listopada 1961)
  • IX wieczór Kabaretu Starszych Panów – Zupełnie inna historia (17 marca 1962)
  • X wieczór Kabaretu Starszych Panów – Niespodziewany koniec lata (27 października 1962)
  • XI wieczór Kabaretu Starszych Panów – Kwitnące szczeble (6 kwietnia 1963)
  • XII wieczór Kabaretu Starszych Panów – Nieznani sprawcy (12 kwietnia 1964)
  • XIII wieczór Kabaretu Starszych Panów – Przerwa w podróży (26 września 1964)
  • XIV wieczór Kabaretu Starszych Panów – 14 i ¾ (12 czerwca 1965)
  • XV wieczór Kabaretu Starszych Panów – Ostatni naiwni (11 grudnia 1965)
  • XVI wieczór Kabaretu Starszych Panów – Zaopiekujcie się Leonem (22 lipca 1966)

Cykl uzupełniają:

Jeremi Przybora - współtwórca „Kabaretu Starszych Panów”
Jerzy Wasowski - współtwórca „Kabaretu Starszych Panów”
  • trzy programy specjalne (tzw. nadprogramy) Piosenka jest dobra na wszystko, przypominające piosenki z poprzednich programów, ustawione w nową fabułę (emisja 21 stycznia 1961, 1 stycznia 1962 i 11 stycznia 1964)
  • Przypomnienie IV wieczoru Kabaretu Starszych Panów – Kaloryfeeria[4] (2 stycznia 1965)
  • Mikrokabarecik Sylwestrowy (31 grudnia 1965)
  • Deszczowa suita (26 marca 1967 r.) – 37-minutowy program prezentujący piosenki związane tematycznie z deszczem, m.in.: Na całej połaci deszcz, W czasie deszczu dzieci się nudzą, Gdy w schludnej mej izdebce pada sobie deszcz, Nabywajcie Polki liczne parasolki.

Dyskografia (częściowa)

Oryginalne nagrania

  • Kabaret Starszych Panów. Piosenki wybrane („zielona”), płyta średniogrająca, Polskie Nagrania L0393 (1962) – sala Filharmonii Narodowej, 30 maja i 3 czerwca 1962
  • Kabaret Starszych Panów. Piosenki wybrane („czerwona”), płyta średniogrająca, Polskie Nagrania L0448 (1964) – Studio 12 Polskich Nagrań, 11, 12, 16, 18-20, 23, 19 maja 1964
  • Kabaret Starszych Panów 1, kaseta magnetofonowa, Polskie Nagrania CK-1042 (1990)
  • Kabaret Starszych Panów 2, kaseta magnetofonowa, Polskie Nagrania CK-1043 (1990)
  • Kabaret Starszych Panów 3, kaseta magnetofonowa, Polskie Nagrania CK-1044 (1990)
  • Kabaret Starszych Panów. Uśmiechnij się Polaku, 3 płyty CD, Polton CDPL058 (1993) - nakład 1.000 egz.
  • Kabaret Starszych Panów, w serii Platynowa kolekcja, płyta CD, PM045-2
  • Kabaret Starszych Panów. Piosenka jest dobra na wszystko, płyta CD, Polskie Nagrania Edition ECD021
  • Kabaret Starszych Panów. Piosenki jeszcze starszych panów, zestaw płyt CD
  • Kabaret Starszych Panów, płyta CD, Polskie Nagrania PNCD 566 (2001) – całość piosenek z płyt L0393 i L0448
  • Kabaret Starszych Panów, 5 płyt CD (2001)
  • Kabaret Starszych Panów, 2 płyty DVD (Niespodziewany koniec lata, Nieznani sprawcy, 14 ¾, Ostatni naiwni, Piosenki) (~2002)
  • Kabaret Starszych Panów, kolekcja kaset VHS (~2002)
  • Kabaret Starszych Panów, 4 płyty DVD (~2006)
  • Wasowski da się lubić, zestaw trzech płyt CD, Polskie Radio i Pomaton (2004), zawiera też piosenki spoza Kabaretu i covery piosenek z Kabaretu
  • Radiowy Kabaret Starszych Panów, 13 płyt CD, Muzeum Powstania Warszawskiego i Polskie Radio PRCD 1443-1455 (2011)

Covery

  • Kabaret Starszych Panów. Zimy żal, zestaw dwóch płyt CD, Pomaton POMCD020 (1992)
  • Grzegorz Turnau, Cafe Sułtan, płyta CD, Pomaton (2004)
  • Janusz Szrom, Ewa Bem, Straszni Panowie Trzej. Piosenki Starszych Panów, książeczka i płyta CD, Biblioteka Gazety Wyborczej (2006)
  • Lora Szafran, Bogdan Hołownia, Droga do Ciebie. Piosenki Jerzego Wasowskiego i Jeremiego Przybory, płyta CD, 4ever MUSIC 025 (2007)
  • Piosenki Starszych Panów. Piosenka jest dobra na wszystko, opracowanie Andrzej Borzym, Chór Kameralny Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, dyrygent Krzysztof Szydzisz, płyta CD, Polskie Radio Dwójka PRCD592
  • Straszni Panowie Trzej 2, Blue Note Agencja artystyczna (2014)
  • Piosenki z Kabaretu Starszych Panów zaaranżował do wykonania w sali symfonicznej Filharmonii Szczecińskiej Piotr Komorowski[5] (wykonawcy: Orkiestra Symfoniczna Filharmonii w Szczecinie; wokal: Jolanta Szczepaniak, Martyna Szczepaniak, Magdalena Wilento, Michał Grobelny, Mateusz Czarnowski, dyrygent: Piotr Komorowski)[6].

Bibliografia

  • Roman Dziewoński, Kabaretu Starszych Panów wespół w zespół, Wyd. Prószyński i S-ka, Warszawa 2002.
  • Roman Dziewoński, Monika i Grzegorz Wasowscy, Ostatni naiwni: leksykon Kabaretu Starszych Panów, Wyd. Świat Książki, Warszawa 2005.
  • Jeremi Przybora, „Przymknięte oko opaczności” wyd. Marek Łebkowski, Grudzień 2004

Przypisy

  1. Program nazywany także „Herbatka”
  2. Pisownia tytułu ostatecznie ustalona przez J. Przyborę przy okazji książkowych wydań scenariuszy Kabaretów. Pierwotnie tytuł brzmiał „Zbyteczne żeberko – kaloryfeeria”
  3. Żart słowny Przybory, notorycznie przekręcany na „logiczną” wersję „Niepotrzebni mogą odejść”
  4. Ponowne nagranie prezentowanego pięć lat wcześniej materiału
  5. Piotr Komorowski (pianista, dyrygent, kompozytor, aranżer). W: Strona internetowa [on-line]. [dostęp 2019-01-28].
  6. Piosenki z Kabaretu Starszych Panów (koncert w sali symfonicznej). W: Strona internetowa Filharmonii im. Karłowicza w Szczecinie [on-line]. filharmonia.szczecin.pl. [dostęp 2019-01-28].

Media użyte na tej stronie

Starsi Panowie dwaj.jpg
Starsi Panowie dwaj - dzieło Mariana Molendy na wzgórzu uniwersyteckim w Opolu
Jerzy Wasowski Polish composer.jpg
Jerzy Wasowski, Polish composer
Starsi Panowie Dwaj tablica Warszawa.JPG
Tablica ku czci Starszych Panów na budynku TVP w Warszawie, ul. Jasna 14/16