Kacper Tekieli

Kacper Tekieli
Data i miejsce urodzenia

23 listopada 1984
Gdańsk

Zawód, zajęcie

wspinacz, instruktor wspinaczki sportowej

Małżeństwo

Justyna Kowalczyk

Kacper Tekieli (ur. 23 listopada[1] 1984[2] w Gdańsku[3]) – polski wspinacz, instruktor wspinaczki sportowej z tytułem nadanym przez Polski Związek Alpinizmu[a][4][5][6].

Życiorys

Ukończył studia filozoficzne (uzyskał tytuł magistra), podczas których w Bieszczadach przeżył pierwszą fascynację górami. Po ich zakończeniu spędził kilka miesięcy w górach Alaski, przez rok pracował w Murowańcu, a następnie przeprowadził się do Krakowa i profesjonalnie zajął alpinizmem[7].

W Tatrach przeszedł około 300 dróg wspinaczkowych, w szczególności (samotnie) większość najważniejszych ścian górskich[5]. W 2010 roku, w ramach VI International Elbrus Race, wbiegł w niecałe pięć godzin na wierzchołek Elbrusu[3], a dwa lata później wraz z Przemysławem Pawlikowskim zajął dwunaste miejsce w IX Biegu Rzeźnika[8]. Od roku 2010 był też uczestnikiem programu Polski Himalaizm Zimowy 2010–2015. W ramach tego projektu wziął udział w wyprawach na Makalu i Broad Peak Middle[2][7]. Przeszedł drogi między innymi w Alpach (w tym słynna „trylogia alpejska” północnych ścian: Eigeru, Matterhornu, Grandes Jorasses, a także północno-zachodnia ściana Civetty w Dolomitach[5]), Kolorado (Octopussy[b] Jeffa Lowe’a, historycznie pierwsza droga lodowa o trudności M8, i inne trudne klasyczne przejścia[9]), Newadzie i na Alasce, a także najszybciej przebył diretissimę północnej ściany Mięguszowieckiego Szczytu Wielkiego[3].

W kolejnych latach kariery doszedł do wniosku, że „istotą alpinizmu jest przejście trudnej ściany w jak najbardziej sprzyjających warunkach”, wybór najbardziej logicznego rozwiązania danego problemu alpinistycznego[7]. Takie podejście zaowocowało sukcesami na „łańcuchówkach” – projektach formujących kilka rozłącznych dróg wspinaczkowych w spójną, sensowną całość w obrębie pojedynczej akcji górskiej. Przejścia tego rodzaju wykonywał w Tatrach często samotnie i bez asekuracji, również w warunkach zimowych[10][11]. 18 października 2018 roku pokonał w ten sposób filar Ganku oraz oba filary Rumanowego Szczytu w ciągu siedmiu i pół godziny – był to projekt, nad którym pracował od dłuższego czasu[12]. 5 lipca 2019 roku w parze z Łukaszem Mirowskim w rekordowym czasie 15 godzin i 52 minut pokonał Expandera autorstwa Krzysztofa Pankiewicza, najsłynniejszą[5] tatrzańską łańcuchówkę, łączącą drogi wspinaczkowe o trudnościach VI–VII- na ścianach Małego Młynarza, Kotła Kazalnicy Mięguszowieckiej, Mnicha i Kościelca[c][13].

W tym okresie pozostał także do pewnego stopnia zaangażowany w himalaizm: na jesieni 2016 roku wziął jeszcze udział w tragicznej wyprawie na Shivling, gdzie przeprowadził trudną akcję ratunkową, w której wraz z Pawłem Karczmarczykiem dotarł do śmiertelnie rannego Łukasza Chrzanowskiego i próbował udzielić mu pomocy[d][14][15], w roku następnym odrzucił jednak zaproszenie na polską wyprawę zimową na K2 i zamiast tego udał się w góry Szkocji, w których poprowadził nowe drogi wspinaczkowe wraz z Sandym Allanem i Andym Nisbetem[16]. Latem 2018 roku zorganizował z Allanem, Rickiem Allenem i Stanislavem Vrbą ekspedycję mającą na celu wytyczenie nowej drogi na Broad Peak, która zakończyła się niepowodzeniem po dwóch niebezpiecznych wypadkach. Najpierw Rick Allen podczas samotnego rekonesansu spadł ze znacznej wysokości. Został odnaleziony i uratowany dzięki nowatorskiej akcji z użyciem drona (pierwszej takiej w historii himalaizmu)[e][17][18][19][20][21][22][23][24][25]. Następnie Stanislav Vrba odniósł poważną ranę nogi wskutek ukruszenia się skały podczas wspinaczki. Kacper Tekieli zdołał zjechać z nim na linie do podstawy ściany, skąd wraz z innymi wspinaczami zniósł rannego przez lodowiec do bazy[26][27].

W roku 2019 odniósł natomiast kolejne istotne sukcesy w górach Europy. Oprócz wspomnianego wyżej Expandera, 4 sierpnia tego roku jako czwarty[28] lub piąty w historii dokonał podwójnego trawersu Matterhornu (przejścia wszystkich czterech grani z dwukrotnym zdobyciem wierzchołka w ramach jednej akcji górskiej)[29], a 13 listopada samotnie i bez użycia liny pokonał północno-wschodnią ścianę Eigeru drogą Laupera; obydwa te przejścia zostały zauważone przez media górskie świata[4][30][31]. W tym samym roku wytyczył i przebył trzy nowe drogi wspinaczkowe w środkowej Norwegii, współpracując z Michałem Czechem, Janem Kuczerą i Wadimem Jabłońskim[4]. Za jedno z tych osiągnięć, wejście nową drogą na Snøvasskjerdingan, w roku 2020 znalazł się na liście kilkudziesięciu nominowanych do nagrody Piolet d’Or, najbardziej prestiżowego[32][33] wyróżnienia alpinistycznego na świecie[34]. W dniach 13–14 sierpnia 2020 roku zdobył wszystkie szczyty Wielkiej Korony Tatr w czasie 37 godzin i 28 minut, poprawiając poprzedni rekord o ponad 11 godzin[35]. W dniach 2–4 marca 2021 roku powrócił na Expandera z Maciejem Ciesielskim i Piotrem Sułowskim, dokonując pierwszego przejścia zimowego (43 godziny i 50 minut ciągłej akcji górskiej w głębokich śniegach) – projekt taki uważano wcześniej za nierealny i nikt przed nimi nie podjął takiej próby[36]. Za to przejście wszyscy trzej otrzymali następnie Kraków Mountain Award 2021[37].

Rodzina

24 września 2020 roku poślubił w Gdańsku polską biegaczkę narciarską Justynę Kowalczyk, która zdecydowała o przyjęciu podwójnego nazwiska – Justyna Kowalczyk-Tekieli[38]. 2 września 2021 roku w Krakowie urodził się pierwszy syn pary – Hugo Tekieli[39].

Uwagi

  1. ↑ W Polsce formalne uprawnienia do nauczania wspinaczki wydaje odpowiednie ministerstwo, jednak w wypadku potwierdzenia przez PZA są one istotnie bardziej cenione w środowisku.
  2. ↑ Dosłownie Ośmiopiczka. Nazwy dróg wspinaczkowych z reguły nie bywają jednak tłumaczone.
  3. ↑ Określenie łańcuchówki pochodzi od ekspandera (przyrządu treningowego składającego się najczęściej z połączonych równolegle sprężyn), ponieważ składają się na nią drogi wspinaczkowe o nazwie Sprężyna umiejscowione na ścianach różnych szczytów.
  4. ↑ Łukasz Chrzanowski po śmierci partnera (Grzegorza Kukurowskiego) przez dwa dni samotnie schodził w trudnym terenie na spotkanie zespołu ratowniczego, który szedł ku niemu od dołu. Podczas zejścia odpadł od ściany i w rezultacie przeleciał około 200–300 metrów. Chociaż ratownicy znaleźli go w miejscu upadku jeszcze żywego, udzielenie skutecznej pomocy okazało się niemożliwe. W akcji brali udział także Piotr Sułowski, Janusz Gołąb, Andrzej Życzkowski i Maciej Ciesielski.
  5. ↑ Schodząc, 65-letni Rick Allen poślizgnął się i przeleciał około 300–400 metrów w dół śnieżno-lodowego zbocza. Wobec utraty łączności z nim oraz warunków uniemożliwiających skuteczne poszukiwania pozostali członkowie wyprawy byli zmuszeni założyć, że upadek był śmiertelny. Następnego dnia (10 lipca) japoński kucharz bazowy z wyprawy wspinającej się na K2 zauważył jednak na zboczu Broad Peaku niewyraźny kształt, który uznał za plecak. Aby dowiedzieć się więcej, udał się do sąsiedniego polskiego obozu (założonego przez ekipę planującego zjazd narciarski z K2 Andrzeja Bargiela) celem pożyczenia lunety. Po spojrzeniu w okular oznajmił, że rucksack is alive and moving („plecak żyje i porusza się”). Zorganizowano zespół ratunkowy, w którym znaleźli się Fredrik Strang, David Roeske i Tenji Szerpa – członkowie innej wyprawy, przebywający wówczas najbliżej miejsca wypadku. Bartłomiej Bargiel (brat Andrzeja) posłużył się dronem przygotowanym do sfilmowania zjazdu, aby przekazać drużynie ratunkowej dokładne dane o lokalizacji poszkodowanego, a także powiadomić go, że został zauważony oraz w którą stronę może się bezpiecznie przemieszczać. Do 12 lipca Rick Allen został bezpiecznie sprowadzony do bazy. Akcja ta odbiła się głośnym echem w najważniejszych światowych mediach.

Przypisy

  1. ↑ » Urodziny Kacpra Tekieliego – Portal Górski – Góry, Skały, Wspinanie, Ścianki Wspinaczkowe – PortalGorski.pl, www.portalgorski.pl [dostęp 2019-10-07].
  2. ↑ a b Polar Sport, Kacper Tekieli
  3. ↑ a b c Kacper Tekieli, w: n.m.p. Magazyn Turystyki Górskiej, nr 1(130)/2012, s.15, ISSN 1641-8050
  4. ↑ a b c Kacper Tekieli – Krakowski Festiwal Górski [dostęp 2020-10-04] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-29] (pol.).
  5. ↑ a b c d Goście WinterCamp – aktualizacja trwa, zobacz kto odwiedził nas w 2020 roku: | WinterCamp 2.0, wintercamp.pl [dostęp 2020-10-04].
  6. ↑ W labiryncie stopni instruktorskich – stan prawny szkoleń wspinaczkowych w Polsce [dostęp 2020-10-07] (pol.).
  7. ↑ a b c K2 Warszawa, Kacper Tekieli. Bycie w drodze na ośmiotysięcznik
  8. ↑ Pawlikowski Przemysław, Tekieli Kacper – czas – '10:47:44' – 12 miejsce. Komańcza | biegi-gorskie | 8 czerwca 2012, enduhub.com [dostęp 2020-10-08] (pol.).
  9. ↑ Zima w Colorado – Kacper Tekieli [dostęp 2020-10-04] (pol.).
  10. ↑ Damian Granowski, Łańcuchówka Kacpra Tekieli, Drytooling.com.pl [dostęp 2020-10-04] (pol.).
  11. ↑ Kacper Tekieli o przejściu wymarzonej tatrzańskiej łańcuchówki [dostęp 2020-10-04] (pol.).
  12. ↑ Kacper Tekieli: trzy tatrzańskie filary w jeden dzień solo! [dostęp 2020-10-04] (pol.).
  13. ↑ Rekordowy „Expander” – Łukasz Mirowski i Kacper Tekieli w 15:52 [dostęp 2020-10-04] (pol.).
  14. ↑ Łukasz Chrzanowski zginął na Shivling [dostęp 2020-10-07] (pol.).
  15. ↑ Dwa lata po tragedii na Shivlingu, PolskieRadio.pl [dostęp 2020-10-08].
  16. ↑ Simon Richardson, Lurching Towards One Hundred Routes | Scottishwinter.com [dostęp 2020-10-07] (ang.).
  17. ↑ K2. Dron Bartłomieja Bargiela pomógł w niesamowitej akcji ratunkowej na Broad Peak, Sport.pl [dostęp 2020-10-08] (pol.).
  18. ↑ Dron Bartka Bargiela w historycznej akcji ratunkowej na Broad Peak [dostęp 2020-10-08] (pol.).
  19. ↑ Wyprawa na Broad Peak. Rick Allen miał wypadek, aklimatyzacja zrobiona… [dostęp 2020-10-08] (pol.).
  20. ↑ K2 2018 Summer Coverage: Weekend Update July 15 | The Blog on alanarnette.com, www.alanarnette.com, 14 lipca 2018 [dostęp 2020-10-08] (ang.).
  21. ↑ Rick Allen rescued by drone in descent off Broad Peak, PlanetMountain.com [dostęp 2020-10-08] (ang.).
  22. ↑ Drone spots Scots climber feared dead in Himalayas, „BBC News”, 17 lipca 2018 [dostęp 2020-10-08] (ang.).
  23. ↑ Alan Arnette, How a Drone Rescued a Climber on Broad Peak, Outside Online, 19 lipca 2018 [dostęp 2020-10-08] (ang.).
  24. ↑ Auslan Cramb, Missing Scottish climber found by drone in Himalayas, „The Telegraph”, 17 lipca 2018, ISSN 0307-1235 [dostęp 2020-10-08] (ang.).
  25. ↑ British climber presumed dead is rescued after being spotted by drone in Himalayas, The Independent, 17 lipca 2018 [dostęp 2020-10-08] (ang.).
  26. ↑ Broad Peak. Kolejna akcja ratunkowa. Polacy bohaterami, Sport.pl [dostęp 2020-10-08] (pol.).
  27. ↑ Pechowa wyprawa na Broad Peak. Wypadek Stando Vrby [dostęp 2020-10-08] (pol.).
  28. ↑ Matterhorn Ridges x 4: François Cazzanelli and Andreas Steindl climb 4 crests in 16 hours, PlanetMountain.com [dostęp 2020-09-29] (ang.).
  29. ↑ 4 Ridges of the Matterhorn in Under 24 Hours for Kacper Tekieli, Rock and Ice [dostęp 2020-09-29] (ang.).
  30. ↑ Kacper Tekieli in solitaria sull’Eiger, www.up-climbing.com [dostęp 2020-10-04].
  31. ↑ Kacper Tekieli znowu solo. „Droga Laupera” na Eigerze [dostęp 2020-10-04] (pol.).
  32. ↑ Nicole Chavez CNN, Famed Swiss climber Ueli Steck dies in Everest training accident, CNN [dostęp 2020-10-04].
  33. ↑ Aberdeen and Newtonmore climbers win Piolet d'Or, „BBC News”, 22 kwietnia 2013 [dostęp 2020-10-04] (ang.).
  34. ↑ Złote Czekany: jest już szeroka lista. Dwa polskie przejścia [dostęp 2020-09-29] (pol.).
  35. ↑ Kacper Tekieli rekordowo na Wielkiej Koronie Tatr [dostęp 2020-09-29] (pol.).
  36. ↑ Ciesielski, Tekieli, Sułowski: zimowy “Expander” pokonany w 43 godziny i 50 min [dostęp 2021-03-04] (pol.).
  37. ↑ KFG 2021: Kraków Climbing Award i Kraków Mountain Award przyznane [dostęp 2021-12-06] (pol.).
  38. ↑ Justyna Kowalczyk wzięła ślub! Pochwaliła się nowym nazwiskiem (pol.). sport.pl. [dostęp 2020-09-26].
  39. ↑ Justyna Kowalczyk urodziła (pol.). sport.wprost.pl. [dostęp 2021-09-05].