Kadra 4 Batalionu Telegraficznego

Kadra 4 Batalionu Telegraficznego
Historia
Państwo

 II Rzeczpospolita

Sformowanie

1932

Rozformowanie

1939

Tradycje
Rodowód

9 Samodzielny Batalion Łączności
9 Batalion Telegraficzny

Dowódcy
Pierwszy

mjr Stanisław Kurowski

Ostatni

mjr Roman Hepter

Organizacja
Dyslokacja

garnizon Brześć

Rodzaj sił zbrojnych

wojsko

Rodzaj wojsk

Wojska łączności

Podległość

1 Grupa Łączności
2 Grupa Łączności

Kadra 4 Batalionu Telegraficznego (kadra 4 btlgr) – oddział łączności Wojska Polskiego.

Historia oddziału

12 kwietnia 1926 został wydany rozkaz wykonawczy L.dz. 1200/26.Łączn. o wprowadzeniu w życie nowej organizacji formacji ewidencyjnych łączności na stopie pokojowej. Rozkaz przewidywał, w pierwszej fazie (decentralizacji), sformowanie między innymi 9 samodzielnego batalionu łączności przez 1 pułk łączności w Zegrzu. Organizacja nowej jednostki powinna zostać zakończona 15 maja 1926. Batalion był formacją ewidencyjną i jednostką administracyjną[1].

Organizacja samodzielnego batalionu łączności na stopie pokojowej (Oddz.I.Szt.Gen. L.dz. 1302/Org. z 23 marca 1926 przewidywała w jego składzie : drużynę dowódcy, kwatermistrzostwo, trzy kompanie łączności, kompanię administracyjną oraz park łączności[2].

Kadra stacjonowała w garnizonie Brześć[3][4][5].

Kadra była jednostką mobilizującą. Zgodnie z planem mobilizacyjnym „W” komendant kadry był odpowiedzialny za przygotowanie i przeprowadzenie mobilizacji jednostek łączności wpisanych na jego tabelę mob.[6]. W mobilizacji alarmowej, w grupie jednostek oznaczonych kolorem żółtym, mobilizowano:

  • kompanię stacyjną łączności nr 17,
  • kompanię telefoniczno-kablową nr 29,
  • kompanię telefoniczno-kablową nr 30,
  • kompanię telefoniczno-budowlaną nr 19,
  • samodzielną drużynę gołębi pocztowych nr 15,
  • samodzielną drużynę gołębi pocztowych nr 16[7].

Ponadto w I rzucie mobilizacji powszechnej mobilizowano samodzielny pluton telefoniczno-budowlany nr 19 i park łączności nr 15, natomiast w II rzucie pluton łączności Kwatery Głównej nr 60, kompanię telefoniczną nr 60, drużynę parkową łączności nr 60 i kompanię marszową telegraficzną nr 13[7].

23 marca 1939 została zarządzona mobilizacja jednostek żółtych na obszarze Okręgu Korpusu Nr IX, która objęła między innymi jednostki telegraficzne łączności operacyjnej (kompania stacyjna, dwie kompanie telefoniczno-kablowe i kompania telefoniczno-budowlana)[a] oraz obie samodzielne drużyny gołębi pocztowych[9]. Jednostki telegraficzne łączności operacyjnej zostały sformowane według organizacji wojennej L.3122/mob.org., ukompletowane wg zestawienia specjalności L.3122/mob.AR i wyposażone zgodnie z należnościami materiałowymi L.3122/mob.mat.[10] Mobilizacja wykazała pewne usterki zarówno w samym przygotowaniu mob. jak i w wyposażeniu materiałowym oddziałów, które następnie usunięto[8]. „Oddziały zmobilizowane przez kadrę 4 baonu telegr. przydzielono do Armii „Łódź” gen. dyw. Rómmla z zadaniem rozbudowy sieci teletechnicznej stałej w tym rejonie”[11][12]. We wrześniu 1939 dowódcą kompanii stacyjnej łączności nr 17 był kpt. łącz. Czesław Żukowski, a dowódcą plutonu w Kwaterze Głównej Armii „Łódź” ppor. łącz. rez. inż. Tadeusz Żarnecki[13]. Kapitan Żukowski jako dowódca kompanii stacyjnej wziął udział w obronie Warszawy[14].

W maju 1939 mobilizację zestawu jednostek łączności Dywizji Piechoty nr 60 przeniesiono do kompanii łączności 28 DP w Dęblinie[15]. Wpisana na tabelę mob. Stacja Gołębi Pocztowych nr 9 pozostawała w razie mobilizacji o etacie pokojowym w składzie jednego gołębnika stałego[16]. Terminy mobilizacji samodzielnego plutonu telefoniczno-budowlanego nr 19, parku łączności nr 15 i kompanii marszowej telegraficznej nr 13 pozostały bez zmian[16].

10 czerwca 1939 polecono natychmiast rozformować samodzielne drużyny gołębi pocztowych nr 15 i 16, które w poprawionej wersji planu „W” miały być mobilizowane ponownie przez kompanie łączności 1 i 19 DP (drużyna nr 15) oraz kompanie łączności 17 i 14 DP (drużyna nr 16)[17].

Całość nadwyżek miała być gotowa do odjazdu koleją do Ośrodka Zapasowego Telegraficznego „Lublin” od piątego dnia mobilizacji[16].

Park łączności nr 15 był przeznaczony dla Armii „Poznań”[18], natomiast samodzielny pluton telefoniczno-budowlany nr 19 został skierowany do odwodu naczelnego dowódcy łączności „Siedlce”[19]. Kompania marszowa telegraficzna nr 13 została wystawiona do dyspozycji naczelnego dowódcy łączności[20].

11 lub 12 września 1939 nadwyżki miały wyjechać transportem kolejowym z Brześcia do Stanisławowa[20]. Dalsze losy nie są znane[20].

Żołnierze

Dowódcy batalionu i komendanci Kadry
  • mjr łącz. Stanisław Kurowski (VI 1926[21] – VI 1927[22])
  • mjr łącz. Antoni Łukoś (VI 1927[23] – XI 1932[24])
  • ppłk łącz. Henryk Doskoczyński (14 VI 1933[25] – IV 1934[26])
  • kpt. łącz. Mieczysław III Zaremba (p.o. 19 IV 1934[27][28] – 1937[28])
  • mjr łącz. Roman Marian Hepter (do 1939[29])
Obsada personalna Kadry w marcu 1939[4]
  • komendant kadry – mjr łącz. Roman Marian Hepter
  • oficer mobilizacyjny – kpt. adm. (łącz.) Kazimierz Mich[30]
  • zastępca oficera mobilizacyjnego – por. adm. (tab.) Tadeusz Ordyłowski †1940 Katyń[31]
  • oficer administracyjno-materiałowy – wakat
  • dowódca kompanii szkolnej – kpt. łącz. Czesław Żukowski[32]
  • instruktor – por. łącz. Antoni Ostańkowicz[32] †1940 Katyń[33]
  • instruktor – ppor. łącz. Bronisław Wincenty Włudyka[b]

Uwagi

  1. ↑ Jednostki telegraficzne łączności operacyjnej nazywane były też kompletem armijnym[8], w którego skład wchodziła także kompania radio mobilizowana przez pułk radiotelegraficzny.
  2. ↑ ppor. łącz. Bronisław Wincenty Włudyka ur. 23 października 1906 w Bochni[34][35]. Dostał się do niemieckiej niewoli[34].

Przypisy

  1. ↑ Zajączkowski 2015 ↓, s. 131, 579.
  2. ↑ Zajączkowski 2015 ↓, s. 131, 132, 579.
  3. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 767.
  4. ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 820.
  5. ↑ Zajączkowski 2015 ↓, s. 131.
  6. ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 474.
  7. ↑ a b Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 1000.
  8. ↑ a b Chamski 1941 ↓, s. 127.
  9. ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. CXXIV.
  10. ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 1094, 1096.
  11. ↑ Chamski 1941 ↓, s. 128.
  12. ↑ Wróblewski 1975 ↓, s. 28, autor wymienił jako samodzielne pododdziały armijne m.in. kompanię stacyjną łączności nr 17, kompanię telefoniczno-kablową nr 29 i 30 oraz kompanię telefoniczno-budowlaną nr 19.
  13. ↑ Leonard 1991 ↓, s. 231.
  14. ↑ Głowacki 1985 ↓, s. 286.
  15. ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. CXXXI, 502.
  16. ↑ a b c Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 480.
  17. ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. CXXXI–CXXXII.
  18. ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. CXXV.
  19. ↑ Leonard 1991 ↓, s. 247.
  20. ↑ a b c Chamski 1941 ↓, s. 168.
  21. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 22 z 5 czerwca 1926, s. 173.
  22. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 11 czerwca 1927, s. 168.
  23. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 11 czerwca 1927, s. 164.
  24. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 15 listopada 1932, s. 399.
  25. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933, s. 137.
  26. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934, s. 267.
  27. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934, s. 167.
  28. ↑ a b Kiński 1992 ↓, s. 379.
  29. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 263.
  30. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 313.
  31. ↑ Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 560.
  32. ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 267.
  33. ↑ Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 565.
  34. ↑ a b Straty ↓.
  35. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 271.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Wojska Łączności II Rzeczypospolitej
grupy łączności
pułki łączności
bataliony łączności
kompanie łączności
szkolnictwo
służba łączności

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).