Kadrowanie

Kadrowanie – w fotografii i filmie, wycięcie z pierwotnie zarejestrowanego lub tylko obserwowanego obrazu określonego jego fragmentu w celu uzyskania optymalnego dla widza kadru. Kadrowanie decyduje o tym, w jaki sposób rejestrowany obiekt wkomponowany jest w całość kadru i, co za tym idzie, w jaki sposób ten obiekt będzie oddziaływał na widza[1].

Aspekty techniczne

Porównanie rozmiarów typowych proporcji kadru stosowanego w filmach

Świadome kadrowanie przeprowadza się na dwa sposoby:

  • w trakcie rejestrowania obrazu – poprzez zmianę ustawienia aparatu lub kamery względem rejestrowanego obiektu oraz dobór odpowiedniej ogniskowej obiektywu;
  • po zarejestrowaniu obrazu – poprzez wycięcie wybranego fragmentu kadru; w przypadku zapisu cyfrowego za pomocą odpowiednich programów komputerowych; w przypadku zapisu na błonie fotograficznej za pomocą powiększalnika lub po prostu nożyczek[2].

Oprócz tego, w przypadku filmów, urządzenia do ich wyświetlania dokonują często automatycznego procesu kadrowania, aby dostosować proporcje kadru do proporcji ekranu. Szczególnie często ma to miejsce w przypadkach wyświetlania filmów kinowych w telewizji i na ekranach komputerów.

Kompozycja

Przykład kadru zgodnego z zasadami kompozycji: kwadratowe proporcje nadają zdjęciu równowagi, linie ziemi, nieba i wody dzielą kadr na trzy równe części, środek drzewa znajduje się w prawym, dolnym punkcie gorącym

Jakkolwiek świadome, specyficzne kadrowanie jest elementem warsztatu każdego zawodowego fotografa-artysty i operatora filmowego, a często jest nawet jego/jej znakiem rozpoznawczym, istnieją ogólne zasady kadrowania, które wykładane są np.: na wydziałach operatorskich szkół filmowych. Do zasad tych zalicza się:

  • dobór odpowiednich proporcji kadru do tematu (panoramiczny, zwykły, kwadratowy)[3];
  • umiejętne wypełnianie kadru tematem, tak aby zwrócić uwagę widza na to, co jest najważniejsze;
  • kompozycja ogólna, w której obowiązują podobne zasady jak w malarstwie (np.: zasada trójpodziału, zasada punktów gorących, zasada budowania napięcia przez asymetrię, skośne linie, kontrapunkt itp.)[1][3][4];
  • zasady kadrowania perspektywy, rytmu i ruchu[5].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Michael Freeman: Okiem Fotografa. National Geographic, 2008, s. 47-53. ISBN 978-83-60006-63-4.
  2. Tom Ang: Fotografia cyfrowa - podręcznik. Arkady, 2004. ISBN 83-213-4317-1.
  3. a b Kuba Chełmoński: Kadrowanie i kompozycja obrazu - przewodnik (pol.). Fotopolis.pl, 2005-7-13. [dostęp 2009-06-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-06-21)].
  4. Łukasz Kacperczyk, Krystian Bielatowicz: Kompozycja dla początkujących (pol.). SzerokiKadr.pl. [dostęp 2009-06-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-20)].
  5. Łukasz Kacperczyk, Krystian Bielatowicz: Rytmy, wzory, faktury (pol.). SzerokiKadr.pl. [dostęp 2009-06-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-10-31)].

Media użyte na tej stronie

Rivertree thirds md.gif
Autor: User:Moondigger, Licencja: CC BY-SA 2.5
Animated image based on Image:Rivertree_1_md.jpg, demonstrating the rule of thirds
Image cropping 133x1.jpg
Autor: Andreas -horn- Hornig, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Image cropping Letterboxed 1.37:1 (Cinéma projection) and 1.33:1 (4:3 Vidéo). Inspired by Aspect ratios.png by Wapcaplet, using the same colours for 2.35:1, 1.85:1 and 1.33:1, just added yellow for 1.55:1. Background picture resized to 1280x544 pixels.