Kajetan Sosnowski

Kajetan Sosnowski (ur. 28 marca 1913 w Wilnie, zm. 6 listopada 1987 w Warszawie)^[1] – polski artysta malarz.

Życie i twórczość

Kajetan Sosnowski, Obraz zielony, 1971

Kajetan Sosnowski, Obraz czerwony, 1971

W latach 1935-1939 studiował na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie w pracowni prof. Tadeusza Pruszkowskiego i prof. Wojciecha Jastrzębowskiego. Po II wojnie związany z Łodzią, gdzie organizował szkolnictwo artystyczne i łódzki oddział ZPAP. Związał się z ruchem lewicowym. Pełnił funkcję dyrektora Robotniczego Domu Kultury w Łodzi i naczelnego redaktora miesięcznika „Świetlica”. Od 1947 roku był kierownikiem artystycznym tygodnika „Kuźnica" (wraz z redakcją pisma w 1949 roku przeniósł się do Warszawy). W sierpniu 1955 założył wraz z Marianem Boguszem i Zbigniewem Dłubakiem Grupę 55 i uczestniczył w pierwszej wystawie grupy w warszawskim salonie Desy na Starym Mieście. Inicjator Biennale Form Przestrzennych w Galerii EL w Elblągu. Do dzisiaj można oglądać w przestrzeni publicznej Elbląga jego pracę stworzoną w czasie I Biennale Formacji Przestrzennych w 1965.^[2] W 1969 otrzymał prestiżową nagrodę im. Cypriana Kamila Norwida. W 1972 roku założył w Chełmie Lubelskim Galerię 72.

W połowie lat 50. namalował nastrojowo-metaforyczny cykl obrazów pt. Pamiętnik liryczny, a w końcu lat 50. posługiwał się formami abstrakcyjnymi. Powstał wówczas cykl bezprzedmiotowych Obrazów białych. W latach 1961-1962 stworzył pierwsze klasyczne Obrazy puste podejmując zagadnienie emanacji światła. W powstających kolejno cyklach rozważał problemy z zakresu nauk ścisłych. W cyklu obrazów chemicznych Metalepseis (1972 zajął się zjawiskami ze świata awizualnego, zaś w cyklu obrazów szytych (kompozycji złożonych z pozszywanych kawałków płótna) Katalipomena (1975) nawiązywał do treści ekologicznych. Od 1980 roku obrazom szytym utrzymanym w jednym kolorze nadawał nazwę Interwencje. Do końca życia rozwijał serię obrazów pt. Układy równowartościowe.

Został pochowany na Starych Powązkach (kwatera 328-3-24)^[3].

Wystawy

Wystawy indywidualne:

• 1956 "Pamiętnik liryczny",Galeria "Krzywe Koło", Warszawa
• 1958 "Epitafia" "Pejzaże myśli wieczornych", Galeria "Krzywe Koło", Warszawa
• 1959 Cykl "Obrazów białych", Galeria "Krzywe Koło", Warszawa
• 1962 "Portrety biblijne", "Erotyki", Chełm Lubelski
• 1968 "Poliptyki" Galerii "od Nowa", Poznań
• 1968 "Poliptyki", Galeria "Współczesna", Warszawa
• 1969 "Poliptyki", "Kompozycje dwustronne z oknami", Dania
• 1970 Wystawa prac malarskich, Galeria Pod Moną Lisą we Wrocławiu
• 1970 "Poliptyki", "Kompozycje dwustronne z oknami", "Struktury asymetryczne" w Muzeum Sztuki Aktualnej we Wrocławiu
• 1972 Salon BWA w Lublinie
• 1973 prace malarskie i struktury asymetryczne, "Galeria 72",Chełm Lubelski
• 1973 cykl obrazów "Metaiepseis" Galeria "LP 220" w Turynie, Włochy
• 1974 "Poliptyki", monochromy, "Struktury asymetryczne" i projekt nowej architektury w Salonie Sztuki Współczesnej w Łodzi
• 1976 cykl obrazów "Katalipomena" w Galerii "Współczesnej" w Warszawie
• 1976 Realizuje i instaluje "Wieżę asymetryczną" do ekspozycji stałej w Muzeum w Zielonej Górze
• 1979 obrazy szyte i reliefy w Galerii "Zapiecek" w Warszawie
• 1981 "Interwencje", Galeria MDM w Warszawie
• 1983 obrazy chemiczne i szyte, Galeria Jurgena Bluma (Gerarda Kwiatkowskiego) w Kleinsassen, Niemcy
• 1983 cykl obrazów "Układy równowartościowe" w Galerii "Zapiecek" w Warszawie
• 1983 W ramach akcji "Pielgrzymka artystyczna" w Łodzi eksponuje 8 barwnych obrazów szytych w Galerii "Ślad Jl" (mieszkanie Janusza Zagrodzkiego)
• 1984 obrazy szyte i chemiczne z cyklu "Układy równowartościowe", Galeria "Krzysztofory", Kraków
• 1984 formy przestrzenne i instalacje "Pamięci Mondriana", Galeria "Remont", Warszawa
• 1985 obrazy z cyklu "Układy równowartościowe" w Salonie BWA, Lublin
• 1986 obrazy z cyklu "Układy równowartościowe", Galeria "Studio", Warszawa
• 1986 wystawa malarstwa w prywatnej galerii attaché kulturalnego RFN p. Hólschera na Saskiej Kępie w Warszawie
• 1986 akcja pt. "Katalipomena 2" o wymowie ekologicznej z udziałem Andrzeja Mitana, w Galerii "Remont" w Warszawie
• 1988 Pośmiertna wystawa artysty organizowana przez Jurgena Bluma (Gerard Kwiatkowski) w Galerii New Space w Langen Bieber k. Fuldy, Niemcy
• 1988 Zachęta, Warszawa

Wystawy zbiorowe:

• 1956 Grupa 55, Galeria Krzywe Koło, Warszawa
• 1957 II Wystawa Sztuki Nowoczesnej w "Zachęcie", Warszawa
• 1959 Wystawa 7 malarzy polskich w RFN, Zachęta, Warszawa
• 1959 III Wystawa Sztuki Nowoczesnej w "Zachęcie", Warszawa
• 1963 Udział w "Konfrontacjach" w Koszalinie
• 1964 I Parada Sztuki Współczesnej, Galeria EL w Elblągu
• 1965 udział w wystawie "Złotego Grona" w Zielonej Górze.
• 1965 I Biennale Form Przestrzennych w Elblągu
• 1966 Uczestniczy w "Konfrontacjach" w Słupsku
• 1967 "Przestrzeń-Ruch-Światło" w Muzeum Sztuki Aktualnej we Wrocławiu
• 1968 Plener Lubuski w Mrągowie
• 1969 "Złote Grono","Krytycy prezentują artystów", Zielona Góra
• 1969 "Spotkania Krakowskie", Kraków
• 1969 wystawa sztuki polskiej w Berlinie Zachodnim
• 1970 Sympozjum Plastyczne Wrocław '70
• 1970 Salon Wiosenny, Zakopane
• 1971 Wystawia, wraz z Romanem Opałką i Jerzym Rosołowiczem, Galeria "LP220", Turyn, Włochy
• 1971 plener "Ziemia Zgorzelecka" w Opolnie-Zdroju
• 1971 Sympozjum w Turoszowie.
• 1973 Wystawa Sztuki Polskiej, Dania
• 1974 Sympozjum "Fakty 74 Wrocław" we Wrocławiu
• 1975 "Krytycy sztuki proponują" "Zachęta" w Warszawie
• 1975 "Aspekty sztuki nowoczesnej", Galeria "Współczesnej", Warszawa
• 1975 "Przestrzeń - człowiek" w Zielonej Górze
• 1975 Kunstmesse w Kolonii, Niemcy
• 1975 Sympozjum "Interwencje" w Pawłowicach
• 1975 plener w Jagniątkowie
• 1976 wystawa 9 artystów polskich w Galerii Ricards w Norymberdze, Niemcy
• 1976 Targi Sztuki .Art 76" w Bazylei
• 1976 "Sztuka i nauka. Struktury" w Domu Artysty Plastyka w Warszawie
• 1976 "Osieki 1963-1976" w Salonie BWA w Koszalinie
• 1976 Spotkanie "Artycypacje" w Dłusku
• 1976 V Ogólnopolski Warsztat Tworzyw Sztucznych w Ustce
• 1977 "Laureaci Nagrody Krytyki im. CK. Norwida" w Domu Artysty Plastyka w Warszawie
• 1977 Plener Koszaliński "Osieki" w Darłówku
• 1978 Plener "Przestrzeń miasta" w Chełmie
• 1978 wystawa poplenerowa w "Galerii 72" w Chełmie
• 1979 wystawa zorganizowana w 100-lecie urodzin Alberta Einsteina w salach Muzeum Techniki w Pałacu Kultury i Sztuk i w Warszawie
• 1980 wystawa malarstwa polskiego w Galerii "Depolma" w Düsseldorfie, Niemcy
• 1980 "35 lat malarstwa polskiego", Muzeum Narodowym w Poznaniu
• 1980 "Tendencje konstruktywistyczne" w Domu Artysty Plastyka w Warszawie
• 1980 galeria A. Ekwińskiego w Norrköping, Szwecja
• 1983 plener "Język geometrii", przygotowawczym do wystawy autorskiej B. Kowalskiej i zorganizowanym przez nią pod tą samą nazwą w Białowieży
• 1983 Sympozjum zorganizowane przez Józefa Robakowskiego w Łodzi
• 1984 "Język geometrii", Zachęta, Warszawa
• 1984 "Małe jest piękne" pokaz zorganizowany przez Ryszarda Winiarskiego, Galeria "Zapiecek", Warszawa
• 1984 "Między konstrukcją a strukturą" wystawa zorganizowana przez Janusza Zagrodzkiego, w ramach imprezy "Nurt intelektualny w sztuce polskiej po II wojnie światowej" z okazji 40-lecia PRL w Lublinie
• 1984 II Plener dla artystów posługujących się językiem geometrii "Geometria i emocja" w Białowieży
• 1985 wystawa warszawskiego środowiska plastycznego w "Zachęcie", Warszawa
• 1985 Międzynarodowe Targi Sztuki "Interart" w Poznaniu
• 1985 III Plener dla artystów posługujących się językiem geometrii "Geometria i wyraz" Okunice k. Chełma
• 1986 poplenerowa wystawa "Geometria i wyraz" w "Galerii 72" w Chełmie
• 1986 Międzynarodowe Targi Sztuki "Interart" w Poznaniu
• 1986 międzynarodowa wystawa "The Corner" w Galerii Hoffmann we Friedbergu, Niemcy
• 1987 wystawa zbiorowa "Freiraum" w Kleinsassen, Niemcy
• 1987 Międzynarodowe Targi Sztuki "Interart" w Poznaniu
• 1988 międzynarodowa wystawa sztuki nurtu konstruktywistycznego "Null-Dimension" w Galerii New Space w Langen Bieber k. Fuldy, Niemcy
• 1988 "Geometria i metafora" Galeria "Budapest" w Budapeszcie, Węgry

Przypisy

Bibliografia

• Bożena Kowalska: "Kajetan Sosnowski - malarz niewidzialnych światów" (wydana) Zachęta 1998 r.

Linki zewnętrzne

• Kajetan Sosnowski·biogram. [dostęp 2009-01-04].
• Kajetan Sosnowski·sylwetki sztuki wizualne·culture.pl. [dostęp 2009-01-04].