Kajman okularowy

Kajman okularowy
Caiman crocodilus[1]
(Linnaeus, 1758)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Rząd

krokodyle

Rodzina

aligatorowate

Rodzaj

Caiman

Gatunek

kajman okularowy

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
Status iucn3.1 LC pl.svg
Zasięg występowania
Mapa występowania
Kajman w środowisku naturalnym

Kajman okularowy, kajman krokodylowy (Caiman crocodilus) – gatunek gada z rodziny aligatorowatych (Alligatoridae).

Występowanie

Ameryka Południowa i Środkowa: Brazylia, Kolumbia, Kostaryka, Ekwador, Salwador, Gujana, Gujana Francuska, Gwatemala, Honduras, Meksyk, Nikaragua, Panama, Peru, Surinam, Tobago, Trynidad, Wenezuela. Na Kubie i w PortoRiko został introdukowany podgatunek Caiman crocodilus fuscus. Szacowana dzika populacja wynosi ponad 1.000.000 osobników.

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy naukowo opisał w 1758 roku szwedzki przyrodnik Karol Linneusz, nadając mu nazwę Lacerta crocodilus[3]. Jako miejsce typowe wskazał wody Afryki, Azji i Ameryki (łac. Habitat in Africae, Asiae, Americae Aquis)[3]; ograniczone w 1955 roku do Gujany[4].

Charakterystyka

Opis
Na dużej masywnej głowie pomiędzy oczami na kościach czaszki pod oczodołami występuje kościsty twór, przypominający poprzeczkę okularów. Podobny kostny twór mają kajman czarny i kajman szerokopyski. Pysk średnio długi. Ubarwienie ciała zazwyczaj ciemnooliwkowe. Młode osobniki są żółte z ciemnymi plamami na ciele i ogonie. Wraz z wiekiem żółty kolor zanika. Podgatunki różnią się między sobą kolorem, rozmiarami i kształtem czaszki.
Rozmiary
Długość ok. 2,5 m (samiec), 1,5 m (samica).
Biotop
Gatunek nizinny łatwo adaptujący się do różnych warunków środowiska. Preferuje obszary ze spokojnymi ciekami wodnymi. Z całej rodziny zajmuje największy obszar. Do pewnego stopnia toleruje zasolenie wody.
Pokarm
Ryby, płazy, gady, ptaki wodne oraz ssaki. Młode żywią się rozmaitymi wodnymi bezkręgowcami: owady, skorupiaki, mięczaki.
Behawior
Kiedy warunki zewnętrzne stają się niekorzystne przeczekuje je ukryty w norze w błocie.
Rozmnażanie
Samice osiągają dojrzałość przy długości 1,2 m, tj. pomiędzy 4 a 7 rokiem życia. Samce przy długości 1,4 m w wieku 4 do 7 lat. Gonady zwiększają się pod koniec pory suchej czyli od kwietnia do maja i osiągają szczyt na początku pory deszczowej czyli między majem i czerwcem. Zaloty i kopulacja mają miejsce między majem a sierpniem. Podczas pory deszczowej pomiędzy lipcem a sierpniem samica buduje gniazdo na brzegu powyżej poziomu wody w kształcie kopca z błota i szczątków roślinnych, do którego składa pomiędzy 14 do 40 jaj. Samice pozostają w pobliżu gniazd, aby chronić jaja przed drapieżnikami. Okres wylęgania trwa ok. 90 dni. Po wylęgu młode trzymają się razem blisko samicy. Bywa, że jedna samica przejmuje pod swoją opiekę młode pochodzące od innych samic.

Przypisy

  1. Caiman crocodilus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. Caiman crocodilus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  3. a b C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 200. (łac.).
  4. Caiman crocodilus (Linnaeus, 1758). The Reptile Database. [dostęp 2017-06-09]. (ang.).

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Brillenkaiman (02) 2006-09-19.JPG
Autor: Norbert Kaiser, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Zoo Rostock: Brillenkaiman (Caiman yacare, früher Caiman crocodilus yacara), Spiegelung an der Wasserfläche
Caiman crocodilus llanos.JPG
Autor: Berrucomons, Licencja: CC BY-SA 3.0
A Spectacled Caiman (Caiman crocodilus). Image taken in the Modulo Chititera, Apure state plains (Llanos), (Venezuela).
Allognathosuchus gracilis.jpg
Autor: Smokeybjb, Licencja: CC BY-SA 3.0
Life restoration of Allognathosuchus gracilis.
Kajmany okularowe - wykadrowane.jpg
Autor: Fidelio, Licencja: CC BY-SA 3.0
Para kajmanów okularowych - u góry samiec, poniżej samica