Kakinomoto no Hitomaro

Kakinomoto no Hitomaro
Ilustracja
Yōsai Kikuchi (1781–1878), Kakinomoto no Hitomaro
Data urodzenia

ok. 660

Data śmierci

ok. 707-708

Tan’yū Kanō (1602-1674), Hitomaru, 1648

Kakinomoto no Hitomaro (jap. 柿本人麻呂 Kakinomoto no Hitomaro; ur. ok. 660[1], zm. ok. 707-708[2]) – poeta japoński, tworzący w okresie Asuka. Zaliczany do Trzydziestu Sześciu Mistrzów Poezji[3]. W XI w. deifikowany i od tego czasu czczony jako bóg poezji[4]. Niektóre jego utwory znalazły się w zbiorze Man’yōshū, powstałym około 759 roku[5]. Znany także jako Hitomaru (jap. 人丸).

O życiu poety wiadomo niewiele. Mieszkał w Heian-kyō; prawdopodobnie pochodził z rodziny nadwornych recytatorów cesarskich[6][7]. Jego pierwszy datowany wiersz pochodzi z roku 689[4]. Nie wiadomo, jakie stanowisko zajmował na dworze. Według najbardziej prawdopodobnych teorii, mógł być urzędnikiem, nadwornym poetą lub wędrownym artystą[5]. Służył cesarzom: Mommu i Temmu, jednak do największego znaczenia doszedł pod rządami cesarzowej-władczyni Jitō[4]. Pod koniec życia objął urząd państwowy w prowincji Iwami (dziś prefektura Shimane), gdzie prawdopodobnie zmarł[2]. Informacje o życiu osobistym poety pochodzą wyłącznie z Man’yōshū i świadczą o tym, że był dwukrotnie żonaty[7].

Hitomaro prawdopodobnie nie należał do dworskiej elity i doszedł jedynie do niższych godności urzędniczych[4]. Nic nie wiadomo o stanowisku, które zajmował na prowincji.

W Man’yōshū zostało zawartych 18 chōka oraz 67 tanka jego autorstwa[2]. Istnieje również zbiór zwany Hitomaro-kashū (Zbiór pieśni Hitomaro), zawierający kilkaset wierszy przypisywanych Hitomaro. Autorstwo części z nich jest jednak niepewne[8]. Jeden z wierszy Hitomaro wszedł do antologii Ogura hyakunin-isshu[3]. Niektóre z przypisywanych mu utworów zostały zamieszczone w Kokin wakashū (w skrócie Kokinshū), cesarskiej antologii poezji okresu Heian, jednak ich autentyczność również jest kwestionowana[2]. W swojej poezji odszedł od tradycji, tworząc utwory bardziej rozbudowane od dzieł poprzedników, pełne oryginalnych porównań i metafor[4].

Pojedyncze wiersze Hitomaro przetłumaczyli na język polski Wiesław Kotański[9] oraz Krzysztof Olszewski[1].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b Krzysztof Olszewski, ''Elegia na śmierć żony'' Kakinomoto no Hitomaro a problem przekładalności poezji starojapońskiej, [w:] Między oryginałem a przekładem [online], tom VIII, Kraków: Księgarnia Akademicka, 2003, DOI: 10.6084/m9.figshare.7012016.v3, ISBN 83-7188-611-X, OCLC 781238691 [dostęp 2013-07-07].
  2. ↑ a b c d Joshua S. Mostow: Pictures of the Heart: The Hyakunin Isshu in Word and Image. Honolulu: University of Hawaii Press, 1996, s. 149. ISBN 978-0-8248-1705-3. OCLC 756506543. (ang.)
  3. ↑ a b Peter McMillan: One Hundred Poets, One Poem Each: A Translation of the Ogura Hyakunin Isshu. Nowy Jork: Columbia University Press, 2010, s. 132. ISBN 978-0-231-14399-8. OCLC 646395501. (ang.)
  4. ↑ a b c d e Haruo Shirane: Traditional Japanese Literature: An Anthology, Beginnings to 1600. Nowy Jork: Columbia University Press, 2012, s. 40-42. ISBN 978-0-231-15730-8. OCLC 768417888. (ang.)
  5. ↑ a b Anne Commons: Hitomaro: Poet as God. Boston: BRILL, 2009, s. 1-20. ISBN 978-90-04-17461-0. OCLC 593295845. (ang.)
  6. ↑ Steven D. Carter: Traditional Japanese Poetry: An Anthology. Stanford: Stanford University Press, 1993, s. 24. ISBN 978-0-8047-2212-4. OCLC 634709471. (ang.)
  7. ↑ a b Louis Frédéric: Japan Encyclopedia. Cambridge: Harvard University Press, 2002, s. 456. ISBN 978-0-674-01753-5. OCLC 48943301. (ang.)
  8. ↑ Edwin A. Cranston: A Waka Anthology: The gem-glistening cup. Stanford: Stanford University Press, 1993, s. 822-823. ISBN 978-0-8047-3157-7. OCLC 630103262. (ang.)
  9. ↑ Alicja Majewska: Sposoby wyrażania emocji w literaturze japońskiej. W: Japonica Creativa [on-line]. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 27 stycznia 2006. [dostęp 2013-01-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (25 marca 2010)].

Media użyte na tej stronie