Kalendarium historii Estonii

Kalendarium historii Estonii – uporządkowany chronologicznie, począwszy od czasów najdawniejszych aż do współczesności, wykaz dat i wydarzeń z historii Estonii.

Czasy najdawniejsze

  • III–II tys. p.n.e. – na obszarze dzisiejszej Estonii pojawiły się plemiona ugrofińskie[1]
  • od I w. p.n.e. – napływ Estów[2]
  • XII w. – niemieccy misjonarze rozpoczęli próby opanowania Estonii[1]
  • XIII w.kawalerowie mieczowi (będący niemieckim zakonem) rozpoczęli rządy na terenach dzisiejszej Estonii[2]
  • 1208–1227 – zakon kawalerów mieczowych przeprowadził wojnę przeciwko Estom[3]
  • XIII w.Niemcy utworzyli na terenie Łotwy i Estonii Inflanty[1]

Inflanty

  • 1236–1346 – rządy Danii na terenach północnej części Estonii[1]
  • 1346 – Dania sprzedała północną część Estonii Krzyżakom (okręgi Harjumaa i Virumaa)[1][3]
  • 1410 – Krzyżacy utracili pozycję hegemona w Inflantach na rzecz Polski i Litwy[1]
  • 1558 – wybuch wojny inflanckiej[1]
  • 1561 – Krzyżacy utracili Inflanty[2]
  • 1582 – koniec wojny inflanckiej – Inflanty zostały podzielone pomiędzy Polskę, Litwę, Szwecję i Danię[1]

Czasy nowożytne

  • 1629 – Szwedzi zdobyli Inflanty polskie[1]
  • 1645 – Szwedzi zjednoczyli całą Estonię pod swym panowaniem[1]
  • XVII w. – narodziny świadomości narodowej Estończyków[1]
  • 1700–1721wojna północna[1]
  • 1710 – wojska rosyjskie zajęły Estonię[3]
  • 1721 – Estonia przeszła pod rosyjskie panowanie[1]

Rządy rosyjskie

  • 25 maja 1816 – car Aleksander I zniósł w Estonii poddaństwo chłopów[3]
  • 1816 – wprowadzono obowiązkowe szkolnictwo[3]
  • lata 30. XIX w. – w Estonii zaczęły rozwijać się nowoczesne rolnictwo i przemysł[1]
  • 1863 – estońscy chłopi uzyskali zgodę na samodzielne przemieszczanie się[3]
  • lata 80. XIX w. – początek stawiania oporu wobec rusyfikacji Estończyków[1]
  • 1917 – rosyjski Rząd Tymczasowy zastosował w stosunku do Estonii ustawodawstwo demokratyczne[1]
  • 24 lutego 1918 – Estonia ogłosiła niepodległość

Okres międzywojenny

Okres okupacji radzieckiej

  • 1940Związek Radziecki anektował Estonię (wraz z Litwą i Łotwą, zgodnie z paktem Ribbentrop-Mołotow)[1]
  • 7 lipca 1941 – Estonia znalazła się pod niemiecką okupacją[3]
  • 20 września 1944 – Estonia ogłosiła przywrócenie suwerenności[3]
  • 22 września 1944 – Rosjanie zajęli Tallinn[3]
  • 1949 – przeprowadzono kolektywizację i deportację Estończyków w głąb Rosji[3]
  • lata 60. XX w. – część Estończyków wywieziona w 1949 wróciła do Estonii[4]
  • 1980 – grupa estońskich intelektualistów podpisała tzw. „List 40” będący protestem przeciwko zmasowanej rusyfikacji[4]
  • marzec 1991 – przeprowadzono referendum niepodległościowe, w którym 78% mieszkańców zagłosowało za niepodległością[4]
  • 20 sierpnia 1991 – Estonia proklamowała odnowioną Republikę Estońską[1]

Czasy najnowsze

  • 1991 – Estonia została członkiem ONZ[1]
  • 1991 – wprowadzono nowe zasady przyznawania emerytur i zasiłków oraz zasiłki dla bezrobotnych[5]
  • 1992 – jako pierwsze państwo powstałe w wyniku rozpadu ZSRR Estonia opuściła strefę rublową[6]
  • 1994 – wojska rosyjskie opuściły Estonię[1]
  • 1998 – Estonia zliberalizowała ustawę o obywatelstwie[1]
  • lata 90. XX w. – Estonia przeprowadziła szereg reform wolnorynkowych, osiągając jeden z najwyższych wzrostów gospodarczych w Europie[1]
  • 29 marca 2004 – Estonia wstąpiła do NATO
  • 1 maja 2004 – Estonia wstąpiła do Unii Europejskiej
  • 1 stycznia 2011 – Estonia przyjęła walutę euro

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y Estonia. Historia, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2016-03-31].
  2. a b c Estonia, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2016-03-31].
  3. a b c d e f g h i j k Józef Darski: Historia Estonii do lat 50. XX wieku (pol.). eesti.pl, 2005-12-22. [dostęp 2016-03-31].
  4. a b c Paweł Stefanek: Powojenna historia Estonii (pol.). eesti.pl, 2009-11-27. [dostęp 2016-03-31].
  5. Estonia. Polityka społeczna, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2016-03-31].
  6. Estonia. Gospodarka, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2016-03-31].

Media użyte na tej stronie

LocationEurope.png
World map depicting Europe.