Kalendarium powstania warszawskiego – 30 września

Kalendarium
powstania warszawskiego
Flaga PPP.svg
lipiec
 30
31 
sierpień
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
28293031 
wrzesień
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
252627282930 
październik
 1
2345678

30 września, sobota

Róg ul. Filareckiej i Krasińskiego

Ciężkie walki o poszczególne domy przy ul. Mickiewicza i Krasińskiego na Żoliborzu.
Rozmowy w sprawie wstrzymania działań wojennych na Żoliborzu. O 18:19 dzielnica skapitulowała. Do 23:00 oddziały żoliborskie złożyły broń. Ponad 1500 żołnierzy, 60 oficerów i ok. 440 rannych poszło do niemieckiej niewoli.

W piwnicy budynku przy ul. Promyka na Żoliborzu ukrywa się grupa żydowskich powstańców, m.in. Icchak Cukierman i Marek Edelman, nie idąc niewoli. Pozostają tam do listopada[1].

Polska komisja prowadziła z Niemcami pertraktacje w sprawie zawieszenia broni 1 i 2 października, aby umożliwić ludności bezpieczniejszą ewakuację. Prezydent Władysław Raczkiewicz mianuje Bora-Komorowskiego Naczelnym Wodzem Polskich Sił Zbrojnych.

Eugeniusz Szermentowski tego dnia napisał w swoich notatkach:
O świcie wszyscy ustawiają się na ulicy do wymarszu. Dokąd? Nikt nie wie. Biuletyn sprzed paru dni mówił, że całą ludność biorą do obozu w Pruszkowie. (...) Uczucie z jakim wychodzimy? Ulga, właśnie i tylko - ulga. Na dnie serca ołowianą kulą leży rozpacz, że taki właśnie jest koniec naszej walki, naszej męki, naszej nędzy. Ale jest w nas jeszcze niepokój: co z nami zrobią? Dokąd nas zawloką? Więc jednak ulga i wytchnienie, że wychodzi się z piekła, że opuszcza się to ponure, dymiące zgliszcza. Zostawiamy to wszystko. Zbiory, pamiątki, książki, słowem, co przez wiele lat było nam drogie, ba! niezbędne do życia. Zostają wszystkie rzeczy, moje skarby (Wyspiański). Niech zostają! W tej chwili nie mają już żadnego znaczenia.

Przypisy

  1. Krzysztof Dunin-Wąsowicz: Na Żoliborzu 1939–1945. Warszawa: Książka i Wiedza, 1984, s. 279. ISBN 83-05-11180-6.

Media użyte na tej stronie

Flaga PPP.svg
Flaga Armii Krajowej; symbol na fladze jest złożeniem liter "P" i "W", będących skrótem od "Polska Walcząca" (zob. Znak Polski Walczącej)
Warszawa-Filarecka tablica AK.jpg
(c) Pior z polskiej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0
Dowództwo AK na Warszawskim Żoliborzu