Kalendarz pylenia roślin
Kalendarz pylenia roślin, inaczej kalendarz pyłkowy – zbiór informacji na temat stężenia pyłków roślinnych w powietrzu na przestrzeni roku i w poszczególnych regionach geograficznych. Opracowywaniem kalendarza pylenia roślin zajmują się regionalne stacje monitoringu aerobiologicznego właściwe dla danego kraju lub regionu geograficznego. Komunikaty pyłkowe są opracowywane w oparciu o wartości stężeń ziaren w 1 m³ powietrza na dobę. Informacje zawarte w kalendarzu pylenia roślin są szczególnie przydatne dla osób cierpiących na alergie wziewne i pozwalają na profilaktykę reakcji alergicznych.
Okres pylenia roślin
Rośliny wiatropylne są aktywne od połowy lutego aż do końca października. Jednak z roku na rok obserwuje się, że stężenie pyłków roślinnych o silnych właściwościach uczulających wzrasta w powietrzu coraz wcześniej i utrzymuje się coraz dłużej. Do najbardziej popularnych roślin, których pyłki wywołują reakcje alergiczne, należą:
- Drzewa - leszczyna, olsza, brzoza, topola, dąb
- Trawy - mietlica, kostrzewa czerwona, tymotka łąkowa, tomka wonna, wiechlina łąkowa, życica trwała
- Zboża – żyto
- Inne – babka, pokrzywa, bylica, komosa, szczaw, ambrozja, grzyby.
Harmonogram pylenia według roślin
| Roślina | początek | koniec | nasilenie |
|---|---|---|---|
| Leszczyna | koniec stycznia/początek lutego | połowa kwietnia | stałe |
| Olsza | połowa lutego | połowa kwietnia | marzec |
| Brzoza | kwiecień | połowa maja | IV - V |
| Topola | marzec | kwiecień | IV |
| Dąb | połowa kwietnia | koniec maja | IV - V |
| Trawy | maj | połowa września | VI - VII |
| Babka | maj | połowa września | stałe |
| Szczaw | maj | koniec sierpnia | stałe |
| Pokrzywa | maj | koniec września | VI - VIII |
| Komosa | koniec czerwca | połowa września | stałe |
| Bylica | połowa lipca | koniec września | VII - VIII |
| Ambrozja | sierpień | wrzesień | stałe |
| Cladosporium | początek kwietnia | początek października | VI - IX |
| Alternaria | początek kwietnia | początek października | VI - IX |
Profilaktyka w okresie pylenia
Śledzenie kalendarza pyleń i unikanie kontaktu z czynnikami alergizującymi w okresie ich największego stężenia pozwala uniknąć reakcji alergicznych. W innym razie stosowana jest farmakoterapia za pomocą leków przeciwhistaminowych, które hamują dystrybucję mediatorów odczynu zapalnego (histamin, prostaglandyn i leukotrienów) odpowiedzialnych za wywoływanie alergicznego procesu zapalnego w organizmie (azelastyna).
Bibliografia
- Obtułowicz, Krystyna: Alergologia. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2016, s. 80-81. ISBN 978-83-200-5101-8.
Linki zewnętrzne
- Ośrodek Badania Alergenów Środowiskowych
- Polska sieć aerobiologiczna. aero.cm-uj.krakow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-06-22)].
- Kalendarz pylenia roślin dla Europy
- Światowa Organizacja Alergologiczna