Kaliber 44

Kaliber 44

Michał i Marcin Martenowie podczas koncertu w Londynie w 2008 roku
Inne nazwy	K44
Rok założenia	1994
Pochodzenie	Polska, Katowice
Gatunek	hip-hop[1], hardcore psycho rap[2]
Aktywność	1994-2003, od 2013
Wydawnictwo	S.P. Records, Mystic Production
Powiązania	Paktofonika, 3-X-Klan, 100nka
Skład
Michał „Joka” Marten Marcin „Abra dAb” Marten
Byli członkowie
Piotr „Mag Magik I” Łuszcz (zmarły) Sebastian „DJ Feel-X” Filiks[3]
Współpracownicy
Tomasz Leś – gitara Mateusz Pawluś – instrumenty klawiszowe Adam Stodolski – gitara basowa Przemysław Borowiecki – perkusja

Kaliber 44 – polska grupa muzyczna wykonująca hip-hop. Zaliczana do najważniejszych przedstawicieli gatunku w Polsce^[4]. Powstała w 1994 roku w Katowicach z inicjatywy braci Michała „Ś.P. Brata Joki” Martena i Marcina „Abra dAba” Martena. Wkrótce potem skład uzupełnił Piotr „Mag Magik I” Łuszcz. W 1998 roku po opuszczeniu składu przez Łuszcza formuła Kaliber 44 została rozwinięta o koncertową formację Baku Baku Skład, której członkami byli: bracia Martenowie, Maciej „WSZ” Gnatowski, Tomasz „CNE” Kleyff, Bartosz „DJ Bart” Jabłoński, Sebastian „DJ Feel-X” Filiks oraz Piotr „Gutek” Gutkowski.

W 2003 roku formacja zaprzestała działalności, Marcin „Abra dAb” Marten rozpoczął solową działalność artystyczną. Jego starszy brat Michał podjął pracę zawodową, sporadycznie gościł także na płytach innych wykonawców. Natomiast Sebastian „DJ Feel-X” Filiks pozostał aktywnym członkiem krajowej sceny muzycznej. Nawiązał m.in. współpracę z Kapelą Ze Wsi Warszawa. W latach późniejszych zespół dał kilka koncertów, które nie stanowiły jednak o wznowieniu jego działalności. Ostatecznie 2013 roku doszło do oficjalnej reaktywacji grupy. Równolegle działalność wznowił koncertowy skład towarzyszący K44 – Baku Baku Skład.

W szczytowym okresie działalności przypadającym na lata 1996–2000, grupa wydała trzy albumy studyjne pozytywnie oceniane przez krytyków muzycznych, jak i publiczność^[5]. Obok takich zespołów jak Molesta Ewenement, Slums Attack, czy Nagły Atak Spawacza K44 z dorobkiem ponad 150 tys. sprzedanych płyt należy do najpopularniejszych zespołów hip-hopowych w Polsce. Kaliber 44 powszechnie jest zaliczany do nurtu hardcore psycho rapu, gatunku, terminu ukutego przez sam zespół. Faktycznie jednak ów gatunek nigdy nie uległ wykształceniu.

Historia

Jedna z kilku wersji kasety demo nagranej przez Kaliber 44 w latach 1993–1995

Grupa powstała w 1994 roku w Katowicach z inicjatywy nastoletnich raperów, braci Michała Martena znanego jako „Ś.P. Brat Joka” i Marcina Martena występującego pod pseudonimem „Lord MM Dab”^[2]. Wkrótce do zespołu dołączył Piotr Łuszcz występujący jako „Mag Magik I”^[2]. Początkowo zespół współpracował z katowickimi raperami Rafałem „Jajonaszem” Łukaszczykiem i Rafałem „Gano” Wywiołem^[2]. Teksty pisane były w języku angielskim, natomiast muzyka była oparta na gitarowych riffach^[4]. Pierwsze nagrania tria ukazały się na kasecie magnetofonowej pt. Usłysz nasze demo. Kolejne dwa lata formacja spędziła na produkcji kolejnych nagrań i poszukiwaniach wydawcy. Utwory Kaliber 44 trafiły m.in. do zorientowanej na muzykę rockową i heavymetalową wytwórni Metal Mind Productions, która odrzuciła materiał^[6]. Ostatecznie grupą zainteresował się Sławomir Pietrzak, właściciel firmy S.P. Records^[6].

Grupa zadebiutowała w 1996 utworem pt. „Magia i miecz”, który ukazał się na kompilacji pt. S.P. Tego samego roku ukazał się także debiutancki album studyjny formacji zatytułowany Księga Tajemnicza. Prolog^[7]. Wydawnictwo cieszyło się dużą popularnością i uznaniem wśród krytyków, jak i fanów, sprzedając się w nakładzie 100 000 egzemplarzy. W ramach promocji albumu zostały zrealizowane teledyski do utworów „Magia i miecz” oraz „Plus i minus”, którego treść dotyczyła obaw Łuszcza przed zakażeniem wirusem HIV^[8]. Członkowie grupy wykonywaną muzykę określili jako hardcore psycho rap lub magia i miecz, w nawiązaniu do promującego album utworu. Gościnnie w nagraniach wzięła udział grupa 3xKlan, która niespełna rok później wydała album Dom pełen drzwi inspirowany debiutem katowiczan^[9].

W listopadzie 1997 roku na kompilacji Hip-Hopla został opublikowany utwór pt. „A może tak, a może nie”, który był zapowiedzią drugiego albumu grupy. W 1998 roku ukazał się drugi album formacji pt. W 63 minuty dookoła świata^[10]. Materiał stanowił odejście od konwencji hardcore psycho rapu, czego przyczyną były m.in. problemy z wykonaniem piosenek z debiutu na żywo^[4]. Wydawnictwo było promowane utworem „Film”, do którego został zrealizowany teledysk^[11]. Utwór był także notowany na listach przebojów Polskiego Radia Szczecin i Programu Trzeciego PR^[12][13]. Drugi album grupy również cieszył się powodzeniem, uzyskał on wkrótce status złotej płyty^[14]. Tego samego roku, w wyniku nieporozumień na tle artystycznym z pozostałymi członkami grupy, Łuszcz odszedł z grupy Kaliber 44. Również w 1998 roku oficjalnym członkiem formacji został Sebastian Filiks znany jako „DJ Feel-X”.

W 2000 roku ukazał się trzeci album Kaliber 44 zatytułowany 3:44^[15]. Popularność pochodzącego z płyty utworu „Konfrontacje”, notowanego na listach Polskiego Radia nie miała jednak przełożenia na sukces komercyjny trzeciego wydawnictwa^[12][13]. Nagrania dotarły do 3. miejsca zestawienia OLiS^[16]. Pod koniec 2000 roku samobójstwo popełnił były członek formacji Piotr „Mag Magik I” Łuszcz. Wkrótce potem Michał „Joka” Marten wyemigrował do Stanów Zjednoczonych. Marcin „Abradab” Marten podtrzymywał działalność koncertową zespołu do 2003 roku, kiedy to podjął się solowej działalności artystycznej^[17]. Niespełna rok później ukazał się solowy debiut rapera pt. Czerwony album (2004). W międzyczasie, niespełna po trzech latach do ojczyzny powrócił Michał „Joka” Marten. W latach późniejszych bracia Martenowie sporadycznie razem koncertowali^[18][19]. Według Marcina „Abradaba” Martena anonsowane w mediach koncerty Kaliber 44, które odbyły się po 2003 roku w rzeczywistości nie stanowiły o reaktywacji zespołu^[20].

W 2013 roku grupa wznowiła działalność^[21]. Pierwszy występ zespołu odbył się na Open’er Festival, gdzie trio wystąpiło z udziałem instrumentalistów, tzw. „żywym zespołem”^[21]. Równolegle działalność wznowił koncertowy skład towarzyszący K44 – Baku Baku Skład^[22].

W 2016 roku zespół oficjalnie wrócił z nowym albumem Ułamek tarcia. W albumie jest dużo nawiązań do starych utworów zespołu i Magika (często słychać jego głos i teksty). Po trasie koncertowej promującej nowy album ruszyli w następną trasę zatytułowaną „44 miasta”. W tej trasie prezentowali stare przeboje między innymi przeboje „Film” i „Normalnie o tej porze”.

Dyskografia

Albumy

Single

Notowane utwory

Inne

Teledyski

Nagrody i wyróżnienia

Przypisy