Kalifowie prawowierni

Ten artykuł od 2016-08 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do wiarygodnych źródeł. (Dodanie listy źródeł bibliograficznych lub linków zewnętrznych nie jest wystarczające). Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Kalifowie prawowierni (albo kalifowie sprawiedliwi, kalifowie słusznie prowadzeni, arab. الخلفاء الراشدون, al-Chulafa ar-Raszidun) – w islamie sunnickim, określenie dotyczące czterech pierwszych kalifów panujących w latach 632–661: Abu Bakra, Umara, Usmana i Alego. Jest ono nieprzetłumaczalne na język polski i ma wyrażać ich szczególną bogobojność, oddanie sprawie islamu oraz fakt, że byli obierani przez społeczność muzułmańską.

Nie znaczy to, że postacie tych kalifów nie są przedmiotem kontrowersji wśród muzułmanów. Abu Bakr i Umar zostali uznani przez sunnitów za władców idealnych, jednak większość szyitów podchodzi do nich z rezerwą, ponieważ uważa, że objęli oni kalifat od początku należny Alemu z racji jego pokrewieństwa z Prorokiem. W przypadkach skrajnych, np. w safawidzkiej Persji, przeklinanie trzech pierwszych kalifów uchodziło za swoiste szyickie wyznanie wiary.

Z drugiej strony jednak Murdżyici uznawali dwóch pierwszych kalifów. Jeden z twórców ich doktryny, Al-Hasan Ibn Muhammad, pisał: „Spośród naszych imamów [tj. przywódców] uznajemy Abu Bakra i Umara, cieszy nas, gdy im obu okazuje się posłuszeństwo, gniewa nas bunt przeciwko nim. […] Opowiadamy się za Abu Bakrem i Umarem, albowiem o Abu Bakra i Umara społeczność nie walczyła, nie różniła się w ich sprawie i nie okazywała zwątpienia”^[1]. Usman jest nie tylko odrzucany przez szyitów, ale jest postacią kontrowersyjną także wśród sunnitów. Zarzuca mu się nepotyzm, polegający na promowaniu ludzi ze swojego rodu – Umajjadów. Wreszcie sunnici odrzucają twierdzenia Alego o jego szczególnych prawach do kalifatu, chociaż i dla nich jest on bohaterem zasłużonym dla sprawy islamu jako towarzysz Proroka.

Zobacz też

• Sura al-Wilayah
• Sura al-Nourain

Przypisy

Bibliografia

• JanuszJ. Danecki JanuszJ., Arabowie, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2001, ISBN 83-06-02878-3, OCLC 830310087 .
• Janusz Danecki Podstawowe wiadomości o islamie. Tom I, Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa 1998, ISBN 83-86483-40-7