Kalina sztywnolistna

Kalina sztywnolistna
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządastropodobne
Rządszczeciowce
Rodzinapiżmaczkowate
Rodzajkalina
Gatunekkalina sztywnolistna
Nazwa systematyczna
Viburnum rhytidophyllum Hemsl.
F. B. Forbes & W. B. Hemsley, J. Linn. Soc., Bot. 23:355. 1888
Młode pędy i liście

Kalina sztywnolistna (Viburnum rhytidophyllum) – gatunek rośliny należący do rodziny piżmaczkowatych (Adoxaceae), czasem zaliczany do wyodrębnianej osobno monotypowej rodziny kalinowatych (Viburnaceae). Pochodzi z zachodnich i północnych obszarów Chin. W Europie jest uprawiany od początku XX wieku. W Polsce jest sadzony jako roślina ozdobna, znajduje się też w kolekcji wielu ogrodów botanicznych.

Morfologia

Pokrój
Zimozielony szerokokrzaczasty krzew o wysokości do 3 m.
Pędy
Wzniesione i kutnerowato owłosione
Liście
Lancetowate lub jajowate o długości do 20 cm i wyraźnie wypukłych nerwach. Są ciemnozielone i sztywne, górna część blaszki jest pomarszczona, dolna żółtawoszaro kutnerowata.
Kwiaty
Kremowobiałe, drobne (średnica do 6 mm), zebrane w płaskie baldachogrona o średnicy do 20 cm.
Owoc
Jednonasienne, jajowate, twarde i błyszczące pestkowce o średnicy około 1 cm. Początkowo podczas dojrzewania przyjmują purpurowy kolor, potem ciemnieją, w pełni dojrzałe stają się czarne.

Biologia i ekologia

Roślina wieloletnia, nanofanerofit. Okres kwitnienia: kwiecień–maj. Owoce dojrzewają w miesiącach sierpień-wrzesień i są lekko trujące. Kwiatostany na przyszły sezon wegetacyjny zawiązuje już jesienią. Nie są one pokryte łuskami, lecz zimują osłonięte filcowatymi włoskami o białożółtym kolorze.

Zmienność

  • Wyróżnia się dwie formy[3]:
    • Viburnum rhytidophyllum f. aureovariegatum Boom
    • Viburnum rhytidophyllum f. roseum Rehder

W wyniku skrzyżowania z kaliną pożyteczną (Viburnum utile) otrzymano mieszańca – kalinę praską (Viburnum ×pragense).

Uprawa

Gatunek nie jest w pełni mrozoodporny, dlatego też można go uprawiać tylko w cieplejszych rejonach zachodniej Polski. Najbardziej wrażliwe na mróz są młode okazy, starsze stają się bardziej odporne. Wymaga słonecznego lub półcienistego stanowiska i osłoniętego od strony wschodniej i południowej. Znosi również stanowisko zacienione, ale rośnie wówczas i kwitnie słabiej. Najlepiej rośnie na żyznej i stale wilgotnej glebie, toleruje nawet silnie wapienne gleby. Rozmnaża się ją przez odkłady lub przez nasiona, które wymagają stratyfikacji. Nie wskazane jest cięcie krzewów, które osłabia kwitnienie (w razie potrzeby należy je wykonywać wczesnym latem po przekwitnieniu)[4].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-20] (ang.).
  3. ↑ GRIN.
  4. ↑ Katarzyna Józefowicz: Kalina sztywnolistna (pol.). 2013. [dostęp 2013-11-20].

Bibliografia

  • Joachim Mayer, Heinz-Werner Schwegler: Wielki atlas drzew i krzewów. Oficyna Wyd. „Delta W-Z”. ISBN 978-83-7175-627-6.
  • Miłowit Boguszewicz, Piotr Banaszczak: Katalog roślin II : drzewa, krzewy, byliny polecane przez Związek Szkółkarzy Polskich. Warszawa: Agencja Promocji Zieleni. Związek Szkółkarzy Polskich, 2003. ISBN 83-912272-3-5.
  • FlorAng. Kalina sztywnolistna. [dostęp 2009-03-05].

Media użyte na tej stronie

Viburnum rhytidophyllum a1.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Viburnum rhytidophyllum (pl. kalina sztywnolistna)