Kalinowo-Czosnowo

Artykuł

52°57′54″N 22°33′7″E

- błąd

38 m

WD

52°58'0.1"N, 22°33'0.0"E

- błąd

14 m

Odległość

240 m

Kalinowo-Czosnowo
wieś
Ilustracja
Wschodnia część miejscowości
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

wysokomazowiecki

Gmina

Wysokie Mazowieckie

Wysokość

144-150 m n.p.m.

Liczba ludności (2011)

110[1][2]

Strefa numeracyjna

86

Kod pocztowy

18-200[3]

Tablice rejestracyjne

BWM

SIMC

0410353[4]

Położenie na mapie gminy wiejskiej Wysokie Mazowieckie
Mapa konturowa gminy wiejskiej Wysokie Mazowieckie, u góry znajduje się punkt z opisem „Kalinowo-Czosnowo”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kalinowo-Czosnowo”
Położenie na mapie powiatu wysokomazowieckiego
Mapa konturowa powiatu wysokomazowieckiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Kalinowo-Czosnowo”
Ziemia52°57′54″N 22°33′07″E/52,965000 22,551944

Kalinowo-Czosnowowieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie wysokomazowieckim, w gminie Wysokie Mazowieckie[4][5].

Zaścianek szlachecki Czosnowo należący do okolicy zaściankowej Kalinowo położony był w drugiej połowie XVII wieku w powiecie brańskim ziemi bielskiej województwa podlaskiego[6].

W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kalinowo-Czosnowo, po jej zniesieniu w gromadzie Brzóski-Gromki. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Bartłomieja Apostoła w Kuleszach Kościelnych[7].

Historia wsi

Wieś drobnoszlachecka założona prawdopodobnie w XV w. Nazwa wsi pochodzi od dawnego imienia Czosn, związanego z rzeczownikiem czosnek.[8]

W dokumencie z roku 1493 wymienieni: Albertus, Nicolaus, Mathias i Martinus z Kalinowa. Wzmianka o Kalinowie-Czosnowie pochodzi z roku 1545, gdy w urzędzie grodzkim w Surażu wymieniono Filipa, syna Wawrzyńca.[9] W końcu XVI w. dominowali tutaj Buczyńscy i Chojeńscy. W następnych latach wieś tworzyła zaścianek szlachecki.[8]

W I Rzeczypospolitej wieś należała do ziemi bielskiej.

W pobliżu kilka wsi tworzących tzw. okolicę szlachecką Kalinowo:

W roku 1827 wieś liczyła 25 domów i 149 mieszkańców. Pod koniec XIX w. miejscowość należała do Powiatu mazowieckiego, gmina Chojany, parafia Kulesze Kościelne[10]. W 1891 roku mieszkało tu 23 drobnoszlacheckich gospodarzy. Średnie gospodarstwo liczyło około 5 ha.[8]

W 1921 r. we wsi 21 gospodarstw i 118 mieszkańców (56 mężczyzn i 62 kobiety). Wszyscy zadeklarowali narodowość polską i wyznanie rzymskokatolickie[11].

Szkoła

Od 1930 r. notuje się tu dwuklasową szkołę powszechną, która na początku liczyła 128 uczniów. Przed wybuchem II wojny światowej zanotowano w szkole 180 uczniów. Przed wojną wystawiono tu nowy, murowany budynek szkoły.

Nauczyciele: Stanisław Perkowski, Janina Nowakówna, Marianna Kulbabińska, Edmund Pawłowski, Apolonia Skorulska, Zofia Zielińska, Zofia Pawłowska.[8]

Podczas II wojny światowej Edmund Pawłowski zorganizował i prowadził we wsi tajne nauczanie. Był w tym czasie oficerem Biura Informacji i Propagandy 76 pp Armii Krajowej. Po wojnie wywieziony na Syberię.

W latach siedemdziesiątych XX w. szkoła została rozbudowana. Dokonano remontu kotłowni. Później ogrzewanie węglowe zastąpiono gazowym. W roku 1995 uruchomiono w szkole oczyszczalnię ścieków.[8]

Szkoła funkcjonowała do roku 2011, kiedy to z powodu niżu demograficznego, uchwałą Rady Gminy została zlikwidowana.

Obiekty zabytkowe

  • domy drewniane nr: 3, 5 i 7 z 1927 r.
  • domy drewniane nr: 13 i 28 z początku XX w.[12]

Współcześnie

Wieś typowo rolnicza. Produkcja roślinna podporządkowana hodowli krów mlecznych. Straż pożarna dysponuje własnym samochodem Star. Przez miejscowość prowadzi droga powiatowa 2049B Wnory-WiechyBrzóski-Gromki.

W roku 2007 we wsi mieszkało 105 osób.

Instytucje i organizacje pożytku publicznego

Przypisy

  1. Wieś Kalinowo-Czosnowo w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2021-02-05] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 412 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Anna Laszuk, Zaścianki i królewszczyzny : struktura własności ziemskiej w województwie podlaskim w drugiej połowie XVII wieku, Warszawa 1998, s. 91.
  7. Opis parafii na stronie diecezji
  8. a b c d e L. Zugaj, Historia gminy Wysokie Mazowieckie, Wysokie Mazowieckie 2008, str. 58-59
  9. Herbarz Ignacego Kapicy Milewskiego, Wydanie Biblioteki Czartoryskich w Sieniawie, Kraków, 1870. dostępny na stronie: Google books.(2012-08-11).
  10. Kalinowo (3), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 682.
  11. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie pierwszego powszechnego spisu ludności z dnia 30 września 1921 r., Województwo białostockie, Powiat wysokomazowiecki, Gmina Wysokie Mazowieckie, s. 129.
  12. Załącznik do Uchwały Nr 133/XXIII/09 Rady Gminy Wysokie Mazowieckie z dnia 23 czerwca 2009 roku.
  13. Uchwała Nr VII/25/11 Rady Miasta Wysokie Mazowieckie z dnia 27 kwietnia 2011 r. zmieniająca uchwałę w sprawie utworzenia sieci publicznych szkół podstawowych i gimnazjum oraz granic obwodów w mieście Wysokie Mazowieckie.

Media użyte na tej stronie

Wysokie Mazowieckie (gmina wiejska) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Wysokie Mazowieckie, Polska
Podlaskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podlaskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.50 N
  • S: 52.17 N
  • W: 21.45 E
  • E: 24.10 E
Powiat wysokomazowiecki location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu wysokomazowieckiego, Polska
Pl-Podlaskie KalinowoCz2.jpg
Autor: Andrzejs32, Licencja: CC BY-SA 3.0
Wschodnia część wsi.