Kalwaria (Litwa)

Kalwaria

Kalvarija

(c) Laima Gūtmane (simka…, CC BY-SA 3.0 Kościół Najświętszej Maryi Panny
Herb
Państwo	Litwa
Okręg	mariampolski
Burmistrz	Liuda Bučinskienė
Populacja (2018) • liczba ludności	3942
Nr kierunkowy	343
Kod pocztowy	LT-69214
Położenie na mapie Litwy (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Kalwaria
54°25′N 23°13′E/54,416667 23,216667
Strona internetowa
Portal Litwa, Łotwa i Estonia

Kalwaria (lit. Kalvarija wymowa) – miasto na Litwie, położone w okręgu mariampolskim na Suwalszczyźnie. Położone nad rzeką Szeszupą, liczy 5 013 mieszkańców (2014), znajduje się na trasie projektowanej autostrady Via Baltica.

Historia

Herb Kalwarii z 1791

Miasto swoją nazwę zawdzięcza biskupowi żmudzkiemu Jerzemu Tyszkiewiczowi (zm. 1656), który podobnie jak na Żmudzi, w 1640 r. postanowił zbudować tu kalwarię na wzór jerozolimskiej. Na jego polecenie zbudowano kaplicę i kilkanaście stacji Męki Pańskiej. Ponadto sprowadził dominikanów, którym ufundował klasztor. Przywilej lokacyjny wydał król August II Mocny, a w 1791 król Stanisław August Poniatowski potwierdził prawa miejskie. Kalwaria leżała w granicach powiatu trockiego województwa trockiego Rzeczypospolitej. W 1795 została zajęta przez Prusy w III rozbiorze Polski. W 1807 trafiła w granice Księstwa Warszawskiego, a następnie w 1815 Królestwa Polskiego, w którym była siedzibą wiejskiej gminy Kalwaria i powiatu kalwaryjskiego guberni suwalskiej. W 1897 z populacją 9 378 osób była największym miastem w guberni po Suwałkach i Augustowie oraz największym miastem ówczesnego Królestwa Polskiego leżącym poza współczesnymi granicami Polski.

Miasto znacząco ucierpiało w trakcie I wojny światowej. W latach 1918–1919 stacjonował tu 1 litewski pułk piechoty z artylerią.

W Kalwarii od września 1939 r. do lipca 1940 r. istniał obóz dla żołnierzy polskich internowanych po wojnie obronnej z września '39. Przebywało w nim około 720 internowanych, którzy w lipcu 1940 r. zostali wywiezieni w głąb ZSRR.

Zabytki

• klasycystyczny kościół katolicki pw. Najświętszej Maryi Panny, zbudowany w 1840 r., z obrazami z XIX wieku i klasycystyczną bramą w ogrodzeniu
• klasycystyczny zespół zabudowań stacji pocztowej, wzniesiony przy trakcie z Warszawy do Petersburga w 1820 r.
• kościół ewangelicki z XIX w.
• Synagoga Chłodna

Urodzeni w Kalwarii

• Elchanan Elkes – litewski lekarz, szef Judenratu w kowieńskim getcie,
• Franciszek Nowodworski – polski adwokat, sędzia, pierwszy prezes Sądu Najwyższego i prezes Trybunału Stanu w latach 1922–1924, polityk, publicysta i działacz społeczny,
• Adolf Pepłowski – polski adwokat, powstaniec styczniowy,
• Walery Roman – polski prawnik, działacz państwowy i społeczny II Rzeczypospolitej, w latach 1928–1935 senator II i III kadencji w II RP,
• Stanisław Staniszewski – polski adwokat i polityk.

Miasta partnerskie

• Dąbrowa Białostocka

Galeria

• 

  (c) Antun Babić, CC BY 3.0

  Kaplica

• 

  Kościół ewangelicki

• 

  Szkoła dla dorosłych

• 

  Stacja kolejowa

• 

  Gimnazjum

• 

  Park

Zobacz też

• 2 Lejb-Ułański Kurlandzki Pułk

Linki zewnętrzne

• Kalwarya, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 711 .
• Leonard Drożdżewicz, Z pogranicza kultur WKL - „Znad Wilii”, nr 2 (78) z 2019 r., s. 73-80, Dziedzictwo kulturowe Kalwarii i Suchowoli