Szambelan
 | Ten artykuł należy dopracować: przedstawiono sytuację tylko z polskiej perspektywy – artykuł powinien być przekrojowy. Pomóż go poprawić. Na stronie dyskusji mogą znajdywać się pomocne komentarze. |
Szambelan (fr. chambellan) – wysoki urzędnik dworski, pełniący swą służbę na pokojach panującego[1].
Początkowo był to wysoko usytuowany urzędnik na dworze francuskim, następnie pozycja ta przyjęła się również na wielu innych dworach europejskich. Tytuł szambelana był nadawany także w monarchii austro-węgierskiej jako jeden z tytułów arystokratycznych, w celu zjednania arystokracji monarchii.
Szambelani w Polsce
Do Rzeczypospolitej Obojga Narodów przeniesiony w czasach panowania Jana III Sobieskiego, a upowszechniony został przez Stanisława Augusta Poniatowskiego jako tytuł przede wszystkim honorowy.
Za czasów Stanisława Augusta Poniatowskiego szambelanami byli m.in.:
- Mikołaj Krzywiec-Okołowicz
- Karl Friedrich von Conradi
- Kazimierz Mieczkowski
- Tomasz Adam Ostrowski
- Krzysztof Niemirowicz-Szczytt
- Józef Niemirowicz Szczytt (zm. między 1808 a 1817)[2]
- Adrian Górkiewicz
- Feliks Niemirowicz-Szczytt
- Michał Niemirowicz-Szczytt
- Teodor Dyzma Szymanowski[3]
- Franciszek Twarowski[4]
- Tadeusz Włodek
- Antoni Buthner-Zawadzki
- Maciej Wolicki[5]
- Mikołaj Wolski
- Józef Wybicki
- August Kicki
- Józef Bonawentura Koczorowski
- Jan Kazimierz Makowiecki
- Mikołaj Sabba Mrozowicki
- Michał Kuszell
- Michał Chełkowski
- Mikołaj Piaskowski
- Józef Frankowski
- Florian Cieszkowski
- Franciszek Osipowicz
- Jerzy von Knabenau[6][7]
- Antoni Mierosławski[8]
- Jan Bogatko
- Andrzej Pilarski
- Józef Leliwa Piechowski
- Franciszek Dunin Wąsowicz
- Stanisław Mokronowski
- Marcin Leżeński[9]
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Joachim Bartoszewicz: Podręczny słownik polityczny. Do użytku posłów, urzędników państwowych, członków ciał samorządowych i wyborców, s. 749.
- ↑ A. Haratym, Józef Szczytt Niemirowicz, [w:] Polski Słownik Biograficzny, T. 47, 2011, s. 561–563.
- ↑ Polski Słownik Biograficzny, „Feliks Szymon Szymanowski (1791-1867)”, Małgorzata Osiecka, Tom L/1. zeszyt 204, Warszawa-Kraków. Polska Akademia Nauk, 2014, ISBN 978-83-63352-36-3. s. 58.
- ↑ Błażejewski Stanisław, Kutta Janusz, Romaniuk Marek: Bydgoski Słownik Biograficzny. Tom VII. Bydgoszcz 2006. ISBN 83-85327-70-3, s. 110–111.
- ↑ Maciej Wolicki de Komorze h. Nabram (Waldorf), Sejm-Wielki.pl [dostęp 2022-02-28].
- ↑ Просмотр документа – dlib.rsl.ru, dlib.rsl.ru [dostęp 2017-11-26] (ros.).
- ↑ Kalendarzyk narodowy y obcy: na rok pański ... 1792, 2, 1792 [dostęp 2016-09-12] (pol.).
- ↑ Marian Żychowski: Ludwig Mierosławski 1814 – 1878. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1963, s. 31.
- ↑ Marcin Leżeński h. Nałęcz, ipsb.nina.gov.pl [dostęp 2021-11-14].
Media użyte na tej stronie
Unbalanced scales lighter one blue.svg
Autor:
Ikonka wagi o nie zrównoważonych szalach, gdzie lżejsza szala została nieco podkoloryzowana gwoli dalszego podkreślenia zaistnienia braku równowagi
Autor:
- Unbalanced scales.svg: Booyabazooka
- derivative work: Mareklug talk
Ikonka wagi o nie zrównoważonych szalach, gdzie lżejsza szala została nieco podkoloryzowana gwoli dalszego podkreślenia zaistnienia braku równowagi