Kameryzowanie

Naczynie liturgiczne, Katedra w Uppsali, autor Hans Hujuff, 1526 r.

Kameryzowanie – technika zdobienia przedmiotów metalowych polegająca na wysadzaniu ich powierzchni kamieniami szlachetnymi, także innymi materiałami jak pereły, korale lub płytki z kość słoniowa, macica perłowa[1][2].

W zależności od rodzaju przedmiotu zdobionego i właściwości materiałów użytych do dekoracji stosuje się różne sposoby mocowania:

  • przytwierdzenie do przedmiotu metalowego nitu i osadzenie na nim przewierconego kamienia;
  • przylutowanie do przedmiotu dekorowanego metalowej przegródki lub komórki, w której umieszczano kamień;
  • oprawienie kamienia między dwoma blachami, w górnej wycinano otwór nieco mniejszy niż średnica kamienia, dzięki temu kamień był unieruchomiony i dociśnięty do blachy spodniej;
  • umieszczenie kamienia w kasetce odpowiedniego kształtu i wielkości zanitowanej na obiekcie metalowym, brzegi zaginano do wnętrza mocując kamień;
  • tzw. oprawy pełne
  1. osadzenie kamienia o płaskim spodzie we wgłębieniach wyciętych w blasze
  2. osadzenie kamienia ze spodem wypukłym w ażurowych gniazdach, których średnica górna była większa od dolnej, w obu przypadkach zakuwano brzegi oprawy nasuwając metal na brzeg kamienia;
  • oprawy koronkowe stosowane przy kamieniach przejrzystych np. diamentach, będące rodzajem obręczy z wyciętymi w krawędziach ząbkami, gdzie górne tzw. łapki obejmują kamień[1][3].

Technika znana była w starożytności na Bliskim Wschodzie, od średniowiecza stosowana w Europie głównie w złotnictwie do dekoracji naczyń liturgicznych, relikwiarzy, oprawy ksiąg liturgicznych, diademów, później także do dekoracji broni, uprzęży[4].

Przypisy

  1. a b Krystyna Kubalska-Sulkiewicz, Monika Bielska-Łach, Anna Manteuffel-Szarota: Słownik terminologiczny sztuk pięknych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007.
  2. Kameryzowanie-Tradycyjne techniki jubilerskie, www.chicochica.pl [dostęp 2019-05-29].
  3. Sztuka świata. T. 17. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2013, ISBN 978-83-213-4726-4.
  4. Nowa encyklopedia PWN. T. 3, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995, ISBN 83-01-11966-7.

Media użyte na tej stronie

Kelch vor 1513.jpg
Golden chalice. Miniature in "Hallesches Heiltumsbuch", 1526, Aschaffenburg, Hofbibliothek. Represented is a work by the goldsmith Hans Hujuff from Halle (Germany), now in Uppsala cathedral.