Kamienica (dopływ Morawki)

Kamienica
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Lokalizacja

Województwo dolnośląskie

rzeka górska
Długośćok. 8,52 km
Spadek

85,3‰

Powierzchnia zlewni

ok. 14,5 km²

Źródło
MiejscePołudniowo-wschodnie zbocze wzniesienia Śnieżnik
Wysokość

1210 m n.p.m.

Współrzędne

50°12′19,0″N 16°51′41,6″E/50,205287 16,861554

Ujście
Recypient

Morawka

MiejsceBolesławów
Wysokość

550 m n.p.m.

Współrzędne

50°15′34,8″N 16°53′26,8″E/50,259660 16,890782

Położenie na mapie gminy Stronie Śląskie
Mapa konturowa gminy Stronie Śląskie, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast w centrum znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „źródło”, powyżej na prawo znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „źródło”, powyżej na prawo znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „źródło”, powyżej na prawo znajduje się również punkt z opisem „ujście”

Kamienica[1] – rzeka górska w południowej Polsce w woj. dolnośląskim w Sudetach Wschodnich, w Górach Bialskich.

Górska rzeka[2], o długości około 8,5 km, lewy dopływ Morawki[3], jest ciekiem V rzędu[4] należącym do dorzecza Odry, zlewiska Morza Bałtyckiego.

Położenie

Źródło rzeki położone jest na obszarze Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego w południowo-wschodniej części Masywu Śnieżnika na południowy wschód od szczytu Śnieżnika na południowo-wschodnim jego zboczu zwanym Czarci Gon na wysokości ok. 1210 m n.p.m., poniżej ruin dawnego schronu dla bydła „Owczarnia”.

Charakterystyka

W części źródliskowej rzeka płynie w kierunku wschodnim Lejem Średnim, stanowiącym wąską zalesioną doliną wytworzoną między Czarnym Grzbietem po północnej stronie i Piernikarską Grzędą po południowej stronie. Niżej na poziomie 890 m n.p.m. u południowego zbocza Czarnego Grzbietu rzeka ostro skręca ok. 90° na północ i płynie V-kształtną wąską, głęboka wciętą doliną o stromych zboczach, w kierunku ujścia, gdzie na wysokości ok. 550 m n.p.m. w Bolesławowie uchodzi do Morawki. Górny bieg rzeki zaliczany jest do najpiękniejszych pod względem krajobrazowym w Górach Bialskich. Koryto rzeki kamienisto-żwirowe słabo spękane i na ogół nieprzepuszczalne. Zasadniczy kierunek biegu rzeki jest północny. Jest to rzeka górska odwadniająca środkowo-wschodnią część Masywu Śnieżnika[5]. Rzeka nieuregulowana dzika. W większości swojego biegu płynie obok drogi, wśród terenów niezabudowanych, brzegi w 75% zadrzewione, szerokość koryta do 1,5 m, a śr. głębokość 0,25 m, dno bez roślin. Rzeka charakteryzuje się dużymi nie wyrównanymi spadkami podłużnymi. Gwałtowne topnienie śniegu wiosną, a w okresach letnich wzmożone opady i ulewne deszcze, które należą w tym rejonie do częstych zjawisk sprawiają wezbrania wody i często przybierają groźne rozmiary, stwarzając zagrożenie powodziowe w dolnym biegu.

Budowa geologiczna

Rzeka płynie przez obszar zbudowany ze skał metamorficznych – metamorfik Lądka i Śnieżnika. Tworzą go łupki łyszczykowe i gnejsy śnieżnickie, a podrzędnie kwarcyty, amfibolity i łupki amfibolitowe, erlany i łupków grafitowych[6][7].

Dopływy

Kilka bezimiennych strumieni i potoków mających źródła na zboczach przyległych wzniesień oraz kilkanaście cieków okresowych.

Miejscowości nad rzeką

Kamienica, Bolesławów.

Rozwój osadnictwa wzdłuż rzeki

Osadnictwo w dolnym biegu Kamienicy rozwinęło się na początku XV wieku w celu prowadzenia wyrębu lasu i przetwórstwa drewna. Na przełomie XV i XVI wieku w dolinie rzeki funkcjonowała kopalnia „Sankt Wilhelm”, w której wydobywano rudy srebra i żelaza. W 1939 roku w dolinie rzeki osiedlonych było ponad 1000 mieszkańców. Po 1945 roku dolina znacznie się wyludniła. Została zasiedlona tylko w niewielkiej części. Po 60 latach od wymiany narodowościowej liczba ludności nie sięgała nawet 10% poprzedniego stanu. Mieszkańcy doliny w większości utrzymywali się z pracy w lesie.

Turystyka

Prawie wzdłuż całej długości rzeki, prowadzi żółty szlak turystyczny (od Bolesławowa do turystycznego przejścia granicznego).

Przypisy

  1. ↑ Wycinek Mapy Region. Zarz. Gospodar. Wodnej we Wrocławiu odc Kamienicy.
  2. ↑ (Dz. U. z dn 4.02. 2003 r. lp. 1710).
  3. ↑ Wykaz wód płynących str.104.
  4. ↑ 2.5.Hydrografia i hydrologia, Tab. 7, l.p. 69.
  5. ↑ Region. Zarz. Gospodar. Wodnej we Wrocławiu (nadzór wodn. Kłodzko)- mapa. informator.wroclaw.rzgw.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]..
  6. ↑ L. Kasza: Szczegółowa mapa geologiczna Sudetów, skala 1:25 000, ark. Nowa Morawa, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1967.
  7. ↑ Z. Cymerman, S. Cwojdziński: Szczegółowa mapa geologiczna Sudetów, skala 1:25 000, ark. Strachocin, Bielice, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1986.

Bibliografia

  • Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak, Iwona Chomiak, Ziemia Kłodzka, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2010, ISBN 978-83-89188-95-3, OCLC 751422625.
  • Praca zbiorowa, mapa turystyczna Sudety Wschodnie, Skala 1:60.000, wydawca:ExpressMap, Warszawa, 2010, ISBN 978-83-7546-262-3.
  • Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. 16 Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie, red. Marek Staffa, Wydawnictwo PTTK „Kraj”, Warszawa 1993, ISBN 83-7005-341-6.
  • Masyw Śnieżnika – Stronie Śląskie, mapa w skali 1:30 000, Wydawnictwo Kartograficzne „Compass”, Wrocław 2003, ISBN 83-89165-34-1.

Media użyte na tej stronie

Relief Map of Poland.svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Poland
Lower Silesian Voivodeship Relief location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Relief location map of Lower Silesian Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
Powiat kłodzki location map.jpg
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of powiat kłodzki, Poland.