Kamienica Pod Złotym Półksiężycem we Wrocławiu

Kamienica Pod Złotym Półksiężycem, Pod Połową Księżyca
	nr rej. A/1531/275 z 30.12.1970
	; Kamienica Pod Złotym Półksiężycem
Państwo	Polska
Miejscowość	Wrocław
Adres	Rynek 51
Styl architektoniczny	barok
Architekt	Emil Kaliski
Rozpoczęcie budowy	XIV wiek
Zniszczono	1945
	Położenie na mapie Wrocławia Kamienica Pod Złotym Półksiężycem, Pod Połową Księżyca
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Kamienica Pod Złotym Półksiężycem, Pod Połową Księżyca
	Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Kamienica Pod Złotym Półksiężycem, Pod Połową Księżyca
	51°06′38,90″N 17°01′56,06″E/51,110806 17,032239

Kamienica Pod Złotym Półksiężycem (niem. Halber Mond) lub Pod Połową Księżyca– kamienica na wrocławskim rynku, na jego północnej pierzei, zwanej Targiem Łakoci.

Historia i architektura kamienicy

Pierwotny budynek na parceli został postawiony w pierwszej połowie XIV wieku. Budynek był jednotraktowy i zajmował 2/3 szerokości (ok. 12 metrów) kurii pomiędzy starszymi kamienicami. Działka, na której stał budynek, należała do kamienicy nr 50, o czym może świadczyć zamurowany otwór drzwiowy w bocznej ścianie piwnicy. Pod koniec XIV wieku kamienica została rozbudowana o drugi trakt, a piwnice zostały pokryte ceglanym sklepieniem krzyżowym w pierwszym trakcie i krzyżowo-żebrowym w drugim^[2]. Z tego okresu zachowała się tylna część piwnicy oraz część przednia ze sklepieniem krzyżowym wspartym na centralnym filarze^[3].

Na początku XVII wieku została zmieniona fasada kamienic; nadano jej barokowy wygląd. Kamienica miała trzy piętra i stromy szczyt zakończony spływami wolutowymi. Około 1730 roku właścicielem kamienicy był J.J. von Blanckenhagen. Ozdobił wejście frontowe barokowym portalem, który po 1870 został przeniesiony na tylną elewację budynku^[3]. Nad portalem znajdował się manierystyczny fryz, płaskorzeźbiony , ozdobiony liśćmi akantu oraz uskrzydlonymi postaciami kobiet. Na środku znajdowała się plakietka z godłem domu oraz z napisem: "Bei dem goldenen/ Monden"^[4]. W takim kształcie kamienica zachowała się do 1870 roku^[3].

W kamienicy mieszkał śląski malarz i grafik Bodo Zimmermann^[5].

Po II wojnie światowej

Działania wojenne w 1945 roku całkowicie zniszczyły kamienicę. Jej rekonstrukcja zakończona została po 1955 roku według projektu Edmunda Małachowicza wykonanego na podstawie materiałów ikonograficznych i rysunków Rudolfa Steina^[6] i swoim wyglądem nawiązuje do stanu z ok. 1870. Frontowe drzwi zostały ozdobione portalem przeniesionym z Kamienicy nr 13^[3]^[a].

Uwagi

↑ Małgorzata Chronowska, która jest autorką informacji dotyczących Kamienicy 51 w Encyklopedii Wrocławia i w Leksykonie Architektury Wrocławia, podaje dwie różne wersje pochodzenia portalu, który został zamontowany po 1945 roku. W wersji pierwszej portal został przeniesiony z Kamienicy Rynek 13, Edmund Małachowicz również podaje tę wersję pochodzenia portalu, w wersji drugiej portal jest tym samym, który został przeniesiony w 1830 na tyły kamienicy

Przypisy

↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022 .
↑ Eysymontt i in. 2011 ↓, s. 316.
↑ ^a ^b ^c ^d Harasimowicz 2006 ↓, s. 335.
↑ Łukaszewicz 2008 ↓, s. 167.
↑ Bodo Zimmermann przy pracy, fotografia
↑ Małachowicz 1985 ↓, s. 205.

Bibliografia

Jan Harasimowicz: Encyklopedia Wrocławia. Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006. ISBN 83-7384-561-5.
Rafał Eysymontt, Jerzy Ilkosz, Agnieszka Tomaszewicz, Jadwiga Urbanik (red.): Leksykon architektury Wrocławia. Wrocław: Via Nova, 2011.
Edmund Małachowicz: Stare miasto we Wrocławiu. Wrocław: PWN, 1985. ISBN 83-01-03996-5.
Olgierd Czerner: Rynek wrocławski. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1976.
red. Piotr Łukaszewicz: Ikonografia Wrocławia. Wrocław: Muzeum Narodowe, 2008.

[7] Małgorzata Chronowska, która jest autorką informacji dotyczących Kamienicy 51 w Encyklopedii Wrocławia i w Leksykonie Architektury Wrocławia, podaje dwie różne wersje pochodzenia portalu, który został zamontowany po 1945 roku. W wersji pierwszej portal został przeniesiony z Kamienicy Rynek 13, Edmund Małachowicz również podaje tę wersję pochodzenia portalu, w wersji drugiej portal jest tym samym, który został przeniesiony w 1830 na tyły kamienicy

[zabytek-1] Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022 .

[CITEREFEysymonttIlkoszTomaszewiczUrbanik_(red.)2011316-2] Eysymontt i in. 2011 ↓, s. 316.

[CITEREFHarasimowicz2006335-3] Harasimowicz 2006 ↓, s. 335.

[CITEREFŁukaszewicz2008167-4] Łukaszewicz 2008 ↓, s. 167.

[5] Bodo Zimmermann przy pracy, fotografia

[CITEREFMałachowicz1985205-6] Małachowicz 1985 ↓, s. 205.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[a]

Strona Siedmiu Elektorów	Kamienica przy Rynku 1 we Wrocławiu Kamienica Pod Gryfami we Wrocławiu Kamienica przy Rynku 3 we Wrocławiu Kamienica Pod Złotym Orłem we Wrocławiu Kamienica przy Rynku 5 we Wrocławiu Kamienica Pod Złotym Słońcem we Wrocławiu Kamienica Pod Błękitnym Słońcem we Wrocławiu Kamienica Pod Siedmioma Elektorami we Wrocławiu Biurowiec przy Rynku 9-11 we Wrocławiu
Strona Złotego Pucharu	Kamienica przy Rynku 12 we Wrocławiu Kamienica przy Rynku 13 we Wrocławiu Kamienica przy Rynku 14 we Wrocławiu Kamienica przy Rynku 15 we Wrocławiu Kamienica przy Rynku 16 we Wrocławiu Kamienica przy Rynku 17 we Wrocławiu Kamienica przy Rynku 18 we Wrocławiu Kamienica Pod Starą Szubienicą we Wrocławiu Kamienica przy Rynku 20 we Wrocławiu Kamienica przy Rynku 21 we Wrocławiu Kamienica Pod Złotym Dzbanem we Wrocławiu Kamienica Pod Zieloną Dynią we Wrocławiu Kamienica przy Rynku 24 we Wrocławiu Kamienica przy Rynku 25 we Wrocławiu Kamienica Pod Złotym Pucharem we Wrocławiu Kamienica przy Rynku 27–28 we Wrocławiu
Strona Zielonej Trzciny	Kamienica Pod Złotą Koroną we Wrocławiu Kamienica Stary Ratusz we Wrocławiu Spółdzielczy Dom Handlowy „Feniks” we Wrocławiu Kamienica przy Rynku 33 we Wrocławiu Kamienica Pod Złotą Gwiazdą we Wrocławiu Kamienica przy Rynku 35 we Wrocławiu Kamienica przy Rynku 36-37 we Wrocławiu Kamienica przy Rynku 38 we Wrocławiu Kamienica przy Rynku 39-40 we Wrocławiu Kamienica Pod Złotym Psem we Wrocławiu
Strona Targu Łakoci	Kamienica Pod Złotą Trójcą Świętą we Wrocławiu Kamienica Pod Złotym Pelikanem we Wrocławiu Kamienica Pod Złotym Jeleniem Kamienica przy Rynku 45 we Wrocławiu Kamienica przy Rynku 46 we Wrocławiu Kamienica Szwedzka Sień Kamienica Pod Głową św. Jana Kamienica przy Rynku 49 we Wrocławiu Kamienica przy Rynku 50 we Wrocławiu Kamienica Pod Złotym Półksiężycem we Wrocławiu Kamienica Pod Złotą Kotwicą we Wrocławiu Kamienica przy Rynku 53 we Wrocławiu Kamienica Pod Drzewem Morwowym Kamienica przy Rynku 55 we Wrocławiu Kamienica przy Rynku 56 we Wrocławiu Kamienica Pod Złotym Pokojem Kamienica Pod Złotą Palmą Kamienica Pod Czarnym Orłem (Rynek 59) Kamienica przy Rynku 60 we Wrocławiu
Tret	Ratusz we Wrocławiu Nowy Ratusz we Wrocławiu Kamienica Rynek-Ratusz 7-9 we Wrocławiu Kamienica Rynek-Ratusz 10 we Wrocławiu Kamienica Rynek-Ratusz 11-12 we Wrocławiu Kamienica Rynek-Ratusz 13 we Wrocławiu Kamienica Rynek-Ratusz 14 we Wrocławiu Kamienica Rynek-Ratusz 15 we Wrocławiu Kamienica Rynek-Ratusz 16 we Wrocławiu Kamienica Rynek-Ratusz 17 we Wrocławiu Kamienica Rynek-Ratusz 18-19 we Wrocławiu Kamienica Rynek-Ratusz 20-21 we Wrocławiu Kamienica Rynek-Ratusz 22 we Wrocławiu Kamienica Pod Złotym Kapeluszem we Wrocławiu Kamienica Pod Zimnym Kamieniem we Wrocławiu Kamienica Rynek-Ratusz 25-27 we Wrocławiu Kamienica Pod Błogosławionym Jakubem
Sukiennice	Kamienica Pod Złotym Gronem we Wrocławiu
Przejście Garncarskie	Kamienica przy ul. Przejście Garncarskie 6 we Wrocławiu Kamienica przy ul. Przejście Garncarskie 8 we Wrocławiu Kamienica przy ul. Przejście Garncarskie 10 we Wrocławiu Kamienica przy ul. Przejście Garncarskie 12 we Wrocławiu

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne