Kamienica Rynek-Ratusz 22 we Wrocławiu

Kamienica Rynek-Ratusz 22
Symbol zabytku nr rej. A/1603/236 z 30.12.1970[1]
Ilustracja
Kamienica Rynek-Ratusz 22
Państwo

 Polska

Miejscowość

Wrocław

Adres

Rynek-Ratusz 22

Kondygnacje

IV

Ukończenie budowy

ok. 1715

Zniszczono

1945

Położenie na mapie Wrocławia
Mapa konturowa Wrocławia, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kamienica Rynek-Ratusz 22”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kamienica Rynek-Ratusz 22”
Ziemia51°06′36,75″N 17°01′49,41″E/51,110208 17,030392

Kamienica Rynek-Ratusz 22 – zabytkowa kamienica na wrocławskim Rynku, w północnej pierzei tretu[a] tzw. stronie rymarzy lub stronie złotników[3].

Większość kamienic znajdujących się w północnej pierzei tretu ma rodowód sięgający XV–XVII[3]. Pierwotnie były to parterowe drewniane kramy, a następnie piętrowe murowane pomieszczenia mieszkalne przylegające do dwukondygnacyjnej murowanej ściany północnej Smatruza. Z biegiem kolejnych lat pomieszczenia przekształcono w wielopiętrowe kamienice[4]. Linia zabudowy kramów murowanych na działkach od numeru 17-23 znajdowała się ponad sześć metrów przed smatruzem[5]. Po 1824 roku, kiedy to zlikwidowano Smatruzy, właściciele kamienic z tej strony wykupili od miasta za kwotę 21 000 talarów, jej tereny i przedłużyli swoje budynki na południe. Zachowane z tego okresu zabudowania mają cechy architektury późnoklasycystycznej[3].

Działania wojenne podczas II wojny światowej częściowo zniszczyły pierzeję północną. Jej odbudowa została opracowana w 1954 roku przez profesora Edmunda Małachowicza w Pracowni Konserwacji Zabytków przy udziale prof. Stanisława Koziczuka, Jadwigi Hawrylak i Stefana Janusza Müllera[6].

Historia kamienicy

Pierwszy murowany budynek na posesji nr 22 wzniesiono w późnym średniowieczu. Do ściany północnej wschodniej części smatruza dostawiono wówczas jednotraktowy budynek[5]. Tak jak jego sąsiednie kamienice pierwotnie jego linia fasady była wysunięta względem obecne linii frontowej ściany. Przed dzisiejszą kamienicą zachowały się pod placem resztki późnorenesansowej piwnicy o wymiarach 4,85 x 5,45 m wybudowanej pomiędzy gotyckimi murami. Ściany kamienicy wymurowano w porządku niderlandzkim i nakryto sklepieniem kolebkowym. Jeszcze do XVIII wieku piwnica była połączona z piwnicą znajdującą się po zachodniej stronie[7]. Fasada kamienicy w podobnej formie jaka widoczna jest obecnie powstała około 1715 roku. Budynek miał wówczas pięć kondygnacji, dwukondygnacyjny szczyt i szerokość trzech osi (5,5 metrów)[8]. Szczyt w formie aediculi miał trójkątny tympanon otoczony wolutami[9].

Po 1945

W wyniku działań wojennych w 1945 roku kamienica uległa wypaleniu. Budynek odrestaurowano obniżając go o jedną kondygnację, szczyt odtworzono z niewielkimi odstępstwami[8]. Obecnie na parterze kamienicy znajduje się kawiarnia "Cafe de France".

Przypisy

Uwagi

  1. Tret to inaczej rynek, na którym sprzedawano drobiazgi, targowisko. Inne znaczenie: to bruk, chodnik, droga, przejście[2]

Bibliografia

  • Olgierd Czerner: Rynek wrocławski. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1976.
  • Zdzisław Wiśniewski, Czesław Lasota: Rynek wrocławski w świetle badań archeologicznych cz.II. Wrocław: Uniwersytet Wrocławski Instytut Archeologii, 2002.
  • Edmund Małachowicz: Stare miasto we Wrocławiu. Wrocław: PWN, 1985.
  • Wojciech Brzezowski: Dom mieszkalny we Wrocławiu w okresie baroku. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, 2005.
  • Rafał Eysymontt, Jerzy Ilkosz, Agnieszka Tomaszewicz, Jadwiga Urbanik (red.): Leksykon architektury Wrocławia. Wrocław: Via Nova, 2011.

Media użyte na tej stronie

Wrocław location map2.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa Wrocławia, Polska
Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Kam-21a-tret.jpg
Autor: Adamt, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kamienica Rynek-Ratusz 22 we Wrocławiu