Kamienica przy Rynku 35 we Wrocławiu

Kamienica przy Rynku 35

nr rej. 500/Wm z 1.12.1992[1]
Kamienica przy Rynku 35
Państwo	Polska
Miejscowość	Wrocław
Adres	Rynek 35
Typ budynku	kamienica
Kondygnacje	cztery
Rozpoczęcie budowy	XV wiek
Ważniejsze przebudowy	1886, 2000
Zniszczono	1945
Położenie na mapie Wrocławia Kamienica przy Rynku 35
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Kamienica przy Rynku 35
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Kamienica przy Rynku 35
51°06′35,78″N 17°02′00,74″E/51,109940 17,033540

Kamienica przy Rynku 35 – kamienica na wrocławskim rynku, na jego wschodniej pierzei, na tzw. stronie Zielonej Trzciny (niem. Grüne-Rohr-Seite) lub Zielonej Rury(według Mateusza Golińskiego ta część pierzei nosiła nazwę "Pod Podcieniami Kapeluszników"^[2]).

Historia i architektura kamienicy

Kamienica nr 35 (po prawej stronie) w latach 1905-1920

Pierwszy budynek na parceli nr 35 powstał w średniowieczu. Była to kamienica szczytowa o dwutraktowym planie. Pod koniec XVI wieku kamienica została przebudowana: nadano jej wówczas czterokondygnacyjną fasadę z dwukondygnacyjnym szczytem otoczonym wolutami. Od strony dziedzińca powstała wówczas galeria. Pod koniec XVIII wieku budynek ponownie został przebudowany. W części parterowej wprowadzono trzytraktowy układ planu, ze schodami w trakcie środkowym; na fasadzie, poniżej gzymsu wieńczącego, pojawił się girlandowy fryz^[3][4].

W 1886 roku kamienica została rozebrana, a w jej miejsce wzniesiono nowy budynek o funkcji handlowej. Jego projektantem był Paul Aust. Kamienica miała cztery kondygnacje i przykryta była kalenicowym dachem. Fasada była trzyosiowa, zakończona mocno widocznym gzymsem, nad którym, w części środkowej, umieszczono neorenesansową lukarnę. W tej samej osi na trzeciej kondygnacji znajdował się balkon^[3]. Na przestrzeni pierwszych dwóch dekad XX wieku, w kamienicy swój sklep posiadała firma "Emanuel Graeupner" oraz "Damenmoden"^[5].

Po II wojnie światowej

W wyniku działań wojennych w 1945 roku, kamienica uległa częściowemu zniszczeniu. Po jej odbudowie kamienica otrzymała bardzo uproszczoną fasadę z jednakowymi, prostokątnymi oknami^[6]. Nad gzymsem znajdował się szczyt w stylu barokowym. Pod koniec lat 90. XX właścicielem kamienicy został wrocławski biznesmen Adam Piskozub. W latach 1999-2000 kamienica została poddana gruntownemu remontowi i częściowej przebudowie. Nad pracami czuwał architekt Józef Cempa. Fasada kamienicy została zmieniona, przywrócono jej wygląd sprzed 1886 roku, przywrócono balkon na trzeciej kondygnacji i wprowadzono nigdy wcześniej nieistniejący balkon na drugiej kondygnacji. Okna otoczone zostały opaskami, a nad nimi umieszczono gzymsy nadokienne. Od strony podwórza dodano dwukondygnacyjną przybudówkę^[3].

Przypisy

Bibliografia

• Rafał Eysymontt, Jerzy Ilkosz, Agnieszka Tomaszewicz, Jadwiga Urbanik (red.): Leksykon architektury Wrocławia. Wrocław: Via Nova, 2011.
• Maciej Łagiewski: Wrocławscy Żydzi 1850-1944. Wrocław: Muzeum Miejskie Wrocławia, 2010.
• Mateusz Goliński: Przy wrocławskim Rynku. Rekonstrukcja dziejów własności posesji (cz1: 1345-1420). Wrocław: Chronicon, 2011.