Kamienica przy ul. Henryka Sienkiewicza 2 w Sanoku

Kamienica przy ul. Henryka Sienkiewicza 22 w Sanoku
Ilustracja
Budynek w 2020
Państwo

 Polska

Miejscowość

Sanok

Adres

ul. Henryka Sienkiewicza 2
(Śródmieście)

Typ budynku

kamienica

Kondygnacje

2

Rozpoczęcie budowy

1905

Pierwszy właściciel

Berl Fink

Położenie na mapie Sanoka
Mapa konturowa Sanoka, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kamienica przy ul. Henryka Sienkiewicza 22 w Sanoku”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kamienica przy ul. Henryka Sienkiewicza 22 w Sanoku”
Położenie na mapie powiatu sanockiego
Mapa konturowa powiatu sanockiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Kamienica przy ul. Henryka Sienkiewicza 22 w Sanoku”
Ziemia49°33′36,4887″N 22°12′00,5728″E/49,560136 22,200159

Kamienica przy ul. Henryka Sienkiewicza 2 w Sanoku – budynek położony w Sanoku.

Kamienica została wybudowana w 1905[1]. Jest umiejscowiona w centralnej części miasta w dzielnicy Śródmieście, u zbiegu ulicy Henryka Sienkiewicza i ulicy Tadeusza Kościuszki, ukierunkowana swoim frontem do pierwszej z nich[1]. Budynek jest dwukondygnacyjny i dwufrontowy[2]. Pierwotnie budynek figurował pod numerem konskrypcyjnym 186, a potem pod adresem ul. Henryka Sienkiewicza 2[3].

Kamienica powstała na gruncie należącym do Berla Finka, który posiadał tam dwie budki drewniane, z których jedną – przeznaczona na uruchomienie trafiki – w rezultacie porozumienia z Radą Miejską października 1905 i dokonanej zamiany gruntów w drugiej połowie 1905 przeniósł w dalszą część ogrodu celem budowy na działce kamienicy (w drugiej szopie mieścił się szynk noszący przydomek „Przeszkoda”)[4][5][6]. Wcześniej w tym miejscu stał dom drewniany, według szacunków mogący istnieć około 100 lat[7]. Podczas kopania fundamentów pod kamienicę na przełomie sierpnia i września 1905 odkryto w ziemi dobrze zachowany rurociąg wykonany z drzewa sosnowego[7].

W okresie II Rzeczypospolitej właścicielem budynku pozostawał Berl Fink, pobierający czynsz od jego mieszkańców kamienicy[8]. Według danych urzędowych w 1931 właścicielką budynku pod numerem 2 oraz 2a była Mala Fink[3]. Przed 1939 na parterze mieszkały dwie rodziny żydowskie: pierwsza Ortnerów oraz druga, która część swojego mieszkania wynajmowała Władysławowi Dajewskiemu[9] (od 1918 do 1930 profesor Państwowego Gimnazjum w Sanoku[10][11]). Na pierwszym piętrze kamienicy zamieszkiwały rodziny kupieckie: rodzina żydowska Trachmanów (z synami) oraz do 1937 polska rodzina Michała i Seweryny Stefańskich (z synami Stefanem i Marianem)[12]. Ponadto w suterenach piwnicznych mieszkała żydowska rodzina z dziećmi[9]. Przy kamienicy od strony zachodniej leżała oficyna, w której rodzina Englardów wytwarzała słodycze do swojej działalności (ich sklep działał w kamienicy przy ulicy Tadeusza Kościuszki 20)[13]. Budynek był określany potocznie jako „kamienica Finka”[10].

Od końca lat 30., podczas II wojny światowej w trakcie okupacji niemieckiej i w czasie późniejszym zmieniali się lokatorzy i podmioty zajmujące lokale kamienicy[14].

W 2002 elewacja kamienicy została odnowiona[15]. Na początku XXI wieku w budynku swoją siedzibę objęły: koło Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej[16], koło terenowe Związku Sybiraków[17], oddział Związku Strzeleckiego Rzeczypospolitej i Stowarzyszenie „Jednostka Strzelecka 2210”[18].

Przypisy

  1. a b Stefański 2005 ↓, s. 15.
  2. Stefański 2005 ↓, s. 15–16.
  3. a b Akta miasta Sanoka. Wykaz ulic i mieszkań w mieście Sanoku 1931 r. (zespół 135, sygn. 503). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 88.
  4. Z Rady miejskiej. „Gazeta Sanocka”. Nr 41, s. 3, 9 października 1905. 
  5. Kronika. „Gazeta Sanocka”. Nr 42, s. 3–4, 16 października 1905. 
  6. Z Rady miejskiej. „Gazeta Sanocka”. Nr 88, s. 2, 3 września 1905. 
  7. a b Z Rady miejskiej. „Gazeta Sanocka”. Nr 88, s. 3, 3 września 1905. 
  8. Stefański 2005 ↓, s. 15, 17.
  9. a b Stefański 2005 ↓, s. 16.
  10. a b Tadeusz Chmielewski: Arbiter elegantiarum. W: Księga pamiątkowa Gimnazjum Męskiego w Sanoku 1888–1958. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958, s. 270.
  11. Władysław Dajewski: Ze wspomnień polonisty. W: Księga pamiątkowa Gimnazjum Męskiego w Sanoku 1888–1958. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958, s. 271–276.
  12. Stefański 2005 ↓, s. 16, 18.
  13. Stefański 2005 ↓, s. 16–17.
  14. Stefański 2005 ↓, s. 18.
  15. Joanna Kozimor. Obrazki z miasta. „Tygodnik Sanocki”. Nr 36 (565), s. 3, 6 września 2002. 
  16. Oddziały Stowarzyszeń Rejestrowych. powiat-sanok.pl. [dostęp 2020-05-17].
  17. Zawiadomienie. sanok.pl. [dostęp 2020-05-17].
  18. Stowarzyszenie. panoramafirm.pl. [dostęp 2020-05-17].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Subcarpathian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podkarpackie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 50.9 N
  • S: 48.95 N
  • W: 21.03 E
  • E: 23.66 E
Powiat sanocki location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map
2 Sienkiewicza Street in Sanok (2020)a.jpg
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kamienica przy ul. Sienkiewicza 2 w Sanoku.
Sanok location map.png
Autor: OpenStreetMap contributors, Licencja: ODbL
OpenStreepMap location map of Sanok, Poland:
  • top = 49.5905
  • bottom = 49.5234
  • left = 22.1468
  • right = 22.2844