Kamienica przy ul. Henryka Sienkiewicza 2 w Sanoku
Budynek w 2020 | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres | |
Typ budynku | |
Kondygnacje | 2 |
Rozpoczęcie budowy | 1905 |
Pierwszy właściciel | |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
49°33′36,4887″N 22°12′00,5728″E/49,560136 22,200159 |
Kamienica przy ul. Henryka Sienkiewicza 2 w Sanoku – budynek położony w Sanoku.
Kamienica została wybudowana w 1905[1]. Jest umiejscowiona w centralnej części miasta w dzielnicy Śródmieście, u zbiegu ulicy Henryka Sienkiewicza i ulicy Tadeusza Kościuszki, ukierunkowana swoim frontem do pierwszej z nich[1]. Budynek jest dwukondygnacyjny i dwufrontowy[2]. Pierwotnie budynek figurował pod numerem konskrypcyjnym 186, a potem pod adresem ul. Henryka Sienkiewicza 2[3].
Kamienica powstała na gruncie należącym do Berla Finka, który posiadał tam dwie budki drewniane, z których jedną – przeznaczona na uruchomienie trafiki – w rezultacie porozumienia z Radą Miejską października 1905 i dokonanej zamiany gruntów w drugiej połowie 1905 przeniósł w dalszą część ogrodu celem budowy na działce kamienicy (w drugiej szopie mieścił się szynk noszący przydomek „Przeszkoda”)[4][5][6]. Wcześniej w tym miejscu stał dom drewniany, według szacunków mogący istnieć około 100 lat[7]. Podczas kopania fundamentów pod kamienicę na przełomie sierpnia i września 1905 odkryto w ziemi dobrze zachowany rurociąg wykonany z drzewa sosnowego[7].
W okresie II Rzeczypospolitej właścicielem budynku pozostawał Berl Fink, pobierający czynsz od jego mieszkańców kamienicy[8]. Według danych urzędowych w 1931 właścicielką budynku pod numerem 2 oraz 2a była Mala Fink[3]. Przed 1939 na parterze mieszkały dwie rodziny żydowskie: pierwsza Ortnerów oraz druga, która część swojego mieszkania wynajmowała Władysławowi Dajewskiemu[9] (od 1918 do 1930 profesor Państwowego Gimnazjum w Sanoku[10][11]). Na pierwszym piętrze kamienicy zamieszkiwały rodziny kupieckie: rodzina żydowska Trachmanów (z synami) oraz do 1937 polska rodzina Michała i Seweryny Stefańskich (z synami Stefanem i Marianem)[12]. Ponadto w suterenach piwnicznych mieszkała żydowska rodzina z dziećmi[9]. Przy kamienicy od strony zachodniej leżała oficyna, w której rodzina Englardów wytwarzała słodycze do swojej działalności (ich sklep działał w kamienicy przy ulicy Tadeusza Kościuszki 20)[13]. Budynek był określany potocznie jako „kamienica Finka”[10].
Od końca lat 30., podczas II wojny światowej w trakcie okupacji niemieckiej i w czasie późniejszym zmieniali się lokatorzy i podmioty zajmujące lokale kamienicy[14].
W 2002 elewacja kamienicy została odnowiona[15]. Na początku XXI wieku w budynku swoją siedzibę objęły: koło Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej[16], koło terenowe Związku Sybiraków[17], oddział Związku Strzeleckiego Rzeczypospolitej i Stowarzyszenie „Jednostka Strzelecka 2210”[18].
Przypisy
- ↑ a b Stefański 2005 ↓, s. 15.
- ↑ Stefański 2005 ↓, s. 15–16.
- ↑ a b Akta miasta Sanoka. Wykaz ulic i mieszkań w mieście Sanoku 1931 r. (zespół 135, sygn. 503). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 88.
- ↑ Z Rady miejskiej. „Gazeta Sanocka”. Nr 41, s. 3, 9 października 1905.
- ↑ Kronika. „Gazeta Sanocka”. Nr 42, s. 3–4, 16 października 1905.
- ↑ Z Rady miejskiej. „Gazeta Sanocka”. Nr 88, s. 2, 3 września 1905.
- ↑ a b Z Rady miejskiej. „Gazeta Sanocka”. Nr 88, s. 3, 3 września 1905.
- ↑ Stefański 2005 ↓, s. 15, 17.
- ↑ a b Stefański 2005 ↓, s. 16.
- ↑ a b Tadeusz Chmielewski: Arbiter elegantiarum. W: Księga pamiątkowa Gimnazjum Męskiego w Sanoku 1888–1958. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958, s. 270.
- ↑ Władysław Dajewski: Ze wspomnień polonisty. W: Księga pamiątkowa Gimnazjum Męskiego w Sanoku 1888–1958. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958, s. 271–276.
- ↑ Stefański 2005 ↓, s. 16, 18.
- ↑ Stefański 2005 ↓, s. 16–17.
- ↑ Stefański 2005 ↓, s. 18.
- ↑ Joanna Kozimor. Obrazki z miasta. „Tygodnik Sanocki”. Nr 36 (565), s. 3, 6 września 2002.
- ↑ Oddziały Stowarzyszeń Rejestrowych. powiat-sanok.pl. [dostęp 2020-05-17].
- ↑ Zawiadomienie. sanok.pl. [dostęp 2020-05-17].
- ↑ Stowarzyszenie. panoramafirm.pl. [dostęp 2020-05-17].
Bibliografia
- Kamienica. W: Stefan Stefański: Kartki z przeszłości Sanoka. Sanok: Oficyna Wydawnicza Miejskiej Biblioteki Publicznej w Sanoku, 2005, s. 15–18. ISBN 83-919470-9-2. Pierwotnie tekst ukazał się jako artykuł prasowy, zob. Stefan Stefański. Spacerkiem po mieście. Jedna sanocka kamienica. „Tygodnik Sanocki”. Nr 23, s. 6, 23 października 1991.
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podkarpackie Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 50.9 N
- S: 48.95 N
- W: 21.03 E
- E: 23.66 E
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kamienica przy ul. Sienkiewicza 2 w Sanoku.
Autor: OpenStreetMap contributors, Licencja: ODbL
OpenStreepMap location map of Sanok, Poland:
- top = 49.5905
- bottom = 49.5234
- left = 22.1468
- right = 22.2844