Kamienica przy ulicy Kościuszki 16 w Katowicach

Kamienica przy ulicy T. Kościuszki 16 w Katowicach
Ilustracja
Kamienica od frontu (2019)
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Katowice

Adres

ul. T. Kościuszki 16,
40-049 Katowice

Typ budynku

kamienica mieszkalno-usługowa

Kondygnacje

4

Ukończenie budowy

ok. 1896

Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, u góry znajduje się punkt z opisem „Kamienica przy ul. Kościuszki 16”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kamienica przy ul. Kościuszki 16”
Ziemia50°15′20,7″N 19°01′07,5″E/50,255750 19,018750

Kamienica przy ulicy T. Kościuszki 16 w Katowicach – kamienica mieszkalno-usługowa, znajdujący się w Śródmieściu Katowic, przy ulicy Tadeusza Kościuszki 16 (dawniej Beatestraße). Powstała ona pod koniec XIX wieku, a jej pierwszym właścicielem był Jacques Weichmann.

Historia

Właścicielem kamienicy, zbudowanej zapewne w 1896 roku, był Jacques Weichmann. W 1905 roku nabyli ją znani polscy działacze narodowi – Jan Jakub Kowalczyk i Jan Piechulek, którzy umieścili w niej redakcję, drukarnię oraz dział ekspedycji polskiej gazety pt. „Górnoślązak”. Od tego czasu budynek ten był jednym z ważniejszych punktów polskiego życia narodowego w Katowicach. W 1907 roku przeniesiono do niego (z mieszkania Wacława Szyperskiego przy ówczesnej Andreasstraße 2) polski Bank Ludowy. W. Szyperski, znany działacz polski, pochodzący z Wielkopolski, był dyrektorem tego banku. Wśród jego współpracowników znaleźli się m.in. Jan Skiba i Adolf Ligoń. W okresie przed I wojną światową w budynku tym zamieszkiwał podczas swych przyjazdów do Katowic przebywający wówczas na stałe w Westfalii działacz związkowy Józef Rymer. W 1919 roku odbyło się tu inauguracyjne zebranie Polskiej Organizacji Wojskowej (POW), którego współorganizatorką była żona Wacława Szyperskiego – Aleksandra Szyperska, również aktywistka narodowa.

W latach międzywojennych budynek kupiła Wanda Mrozik, która wynajmowała mieszkania głównie urzędnikom rozbudowującej się polskiej administracji Górnego Śląska. Wśród nich był m.in. Józef Hamerlok – działacz narodowo-niepodległościowy oraz samorządowy (był m.in. wiceprezesem Związku Polskich Rzemieślników i Przemysłowców).

Architektura

Budynek murowany z cegły, czterokondygnacyjny, obecnie z użytkowym poddaszem. Fasada sześcioosiowy, przy czym dwie centralne osie, znacznie szersze od pozostałych, zaakcentowane szerokimi oknami i balkonami na drugiej i trzeciej kondygnacji, obramowane wąskimi pasami barwnej (zielonej) ceramiki, tworzą formę pseudoryzalitu, zwieńczonego szczytem o wykroju falistym. Poszczególne kondygnacje zaznaczone są od góry wąskimi gzymsami. Wystrój frontu budynku (poza kondygnacją parteru, zupełnie przebudowaną) wykazuje wpływy secesji, widoczne m.in. w rozbudowanych strukturach okien balkonowych, ozdobnych opaskach pozostałych otworów okiennych czy stosowaniu glazurowanych, barwnych płytek ceramicznych.

Bibliografia

  • Lipońska-Sajdak Jadwiga, Szota Zofia: Gruss aus Kattowitz. Pozdrowienia z Katowic. Katowice 2004, s. 126, ISBN 83-87727-07-5;

Media użyte na tej stronie

Katowice location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Katowice. Punkty graniczne mapy:
  • N: 50.30 N
  • S: 50.125 N
  • W: 18.885 E
  • E: 19.125 E
Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Kamienica ul. Kościuszki 16, Katowice.jpg
Autor: MBi, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zabytkowa kamienica przy ul. Kościuszki 16 w Katowicach, stan na lipiec 2019