Kamienica przy ulicy Kochanowskiego 12-12a w Katowicach

Kamienica przy ulicy Jana Kochanowskiego 12-12a
w Katowicach

nr rej. A/463/15 z dnia 30 listopada 2015 roku
Kamienica od frontu (2022)
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miejscowość	Katowice
Adres	Ul. J. Kochanowskiego 12-12a, 40-035 Katowice
Typ budynku	kamienica mieszkalno-handlowa
Styl architektoniczny	modernizm z elementami secesji i art déco
Kondygnacje	6+1
Rozpoczęcie budowy	1913
Ukończenie budowy	1915
Ważniejsze przebudowy	1952; 2015–2017
Właściciel	osoba prywatna
Położenie na mapie Katowic Kamienica przy ul. Kochanowskiego 12-12a
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Kamienica przy ul. Kochanowskiego 12-12a
Położenie na mapie województwa śląskiego Kamienica przy ul. Kochanowskiego 12-12a
50°15′18,8″N 19°01′11,3″E/50,255222 19,019806

Kamienica przy ulicy Jana Kochanowskiego 12-12a w Katowicach – zabytkowa kamienica mieszkalno-handlowa, położona przy ulicy J. Kochanowskiego 12-12a w Katowicach, w dzielnicy Śródmieście. Powstała w latach 1913–1915 w stylu modernistycznym z elementami secesji i art déco.

Historia

Zabytkowa kamienica w 2006 roku

Pierwsza zabudowa wzdłuż ówczesnej Sachsstrasse zaczęła powstawać na przełomie XIX i XX oraz na początku XX wieku^[1]. Sama zaś kamienica pod współczesnym numerem 12 i 12a powstała w latach 1913–1915^[2]. Część oficyn została dobudowana w późniejszym czasie, zajmując obrzeża działki^[1].

W 1935 roku właścicielem części kamienicy pod numerem 12, jak i 12a był dr Paweł Chrobok. W tym czasie była ona zamieszkiwana głównie przez rodziny urzędników i kupców, a także były w niej prowadzone punkty handlowo-usługowe. Pod numerem 12 działały m.in.: skład kapeluszy, zakład z wyrobami gastronomicznymi, drogeria Leona Raka i skład kolonialny Jadwigi Radowickiej, natomiast pod numerem 12a siedzibę miała Centrala materiałów wybuchowych, Polska wytwórnia przyrządów ratowniczych, a także m.in. zakład rzeźbiarski Włodzimierza Romańskiego i magiel^[3].

W 1952 roku kamienica przeszła modernizację^[4]. 30 listopada 2015 roku kamienicę tę wraz z oficynami wpisano do rejestru zabytków^[2].

Pod koniec 2017 roku zakończyła się trwająca od 2015 roku modernizacja kamienicy^[5]. W ramach prac odtworzono zniszczone detale na jej fasadzie (w tym pilastry i reliefy), która także została odnowiona. Wymieniono także stolarką okienną i drzwiową i poddano renowacji balustrady^[6]. Prace modernizacyjne obejmowały także wnętrze budynku, a w ramach prac podzielono duże lokale mieszkalne na mniejsze. Od strony oficyny została dobudowana winda, wewnątrz zaś powstały ciągi korytarzy, które połączyły obie części kamienicy^[5]. W tym czasie kamienica była budynkiem mieszkalnym z pomieszczeniami biurowymi oraz lokalami użytkowymi usytuowanymi na parterze^[6].

W sierpniu 2022 w systemie REGON było aktywnych 6 podmiotów gospodarczych z siedzibą przy ulicy J. Kochanowskiego 12, w tym gabinet rehabilitacji, gabinet kosmetyczny i biuro podróży, natomiast przy ulicy J. Kochanowskiego 12a aktywnych było 14 podmiotów, w tym kilka kancelarii adwokackich^[7].

Charakterystyka

Jedno z wejść do kamienicy

Zdobienia kamienicy w formie płaskorzeźb przedstawiających wizerunki postaci alegorycznych

Zabytkowa kamienica mieszkalno-handlowa położona jest przy ulicy J. Kochanowskiego 12-12a w katowickiej dzielnicy Śródmieście^[4].

Jest to budynek murowany z cegły pełnej, z tynkowaną frontową elewacją. Główny budynek został pokryty dachówką, oficyny zaś papą. Dach kamienicy jest wielospadowy i pulpitowy^[1]. Budynek ma sześć kondygnacji nadziemnych i podpiwniczenie^[4]. Wybudowany jest na planie nieregularnym, dopasowanym do kształtu działki, w środku zaś znajduje się dziedziniec, do którego powadzą dwa trakty z przejazdem bramnym^[1]. Łączna powierzchnia zabudowy kamienicy wynosi 214 m²^[4].

Architektonicznie kamienica układem elewacji i prostotą brył oraz dużymi i szerokimi oknami nawiązuje do modernizmu, lecz detalem sztukatorskim odwołuje się do secesji i art déco^[1]. Elewacja frontowa kamienicy – zachodnia, jest tynkowana z dekoracjami również w tynku. Jest ona symetryczna z wyjątkiem witryn i wejść na parterze. Na parterze ma ona 10 osi, powyżej zaś jest ich 8^[1]. Przejazd bramowy znajduje się na piątej osi parteru i został zamknięty eliptycznym łukiem^[1]. Pomiędzy oknami 3. i 4. kondygnacji znajdują się potrójne wypukłe panneau z reliefowymi przedstawieniem zwierząt w centralnym polu i geometrycznym roślinnym ornamentem po bokach^[1]. Elewacja kamienicy zwieńczona jest gzymsem^[1].

Kamienica ma wykusz obejmujący 2-4 kondygnacje w osiach 3.-6., zamknięty na 5. kondygnacji na całej długości tarasem domkniętym pełną balustradą, która artykułowana jest wąskimi pionowymi płycinami^[1]. W osi 3. i 6. w wykuszu znajdują się trzykondygnacyjne loggie^[1]. Na poziomie 2. kondygnacji pomiędzy osiami zewnętrznymi wykusza i centralnymi znajdują się wizerunki postaci alegorycznych w formie płaskorzeźb^[1].

Podłogi wewnątrz kamienicy są drewniane, na klatce schodowej zaś powstałe z lastriko. Schody na klatce schodowej są drewniane na konstrukcji stalowej, dwubiegowe^[1]. Części kamienicy o nr. 12 i 12a połączone są wspólnymi korytarzami, prowadzącymi do windy^[5]. Mieszkania wewnątrz kamienicy mają powierzchnie w przedziale 30-60 m², wszystkie są wyposażone w piece gazowe i łazienki^[5]. Kamienica wraz z oficynami jest wpisana do rejestru zabytków pod numerem A/463/15^[2]. Budynek wpisany jest także do gminnej ewidencji zabytków miasta Katowice^[8], a także na podstawie przepisów miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego uchwalonego 28 maja 2014 roku wytyczono także strefę ochrony konserwatorskiej obejmującą m.in. kamienicę przy ulicy J. Kochanowskiego 12-12a^[4].

W 2018 roku kamienica ta była własnością prywatną^[6].

Przypisy