Kamienica przy ulicy Staromiejskiej 2 w Katowicach

Kamienica przy ulicy Staromiejskiej 2 w Katowicach
Symbol zabytku nr rej. A/1442/91 z dnia 31 października 1991 roku
Ilustracja
Kamienica od frontu (2014)
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Katowice

Adres

Ul. Staromiejska 2,
40-013 Katowice

Typ budynku

kamienica mieszkalno-handlowa

Styl architektoniczny

eklektyzm z elementami neobaroku

Architekt

R. Czieslik

Kondygnacje

4+1+1

Rozpoczęcie budowy

1894

Ukończenie budowy

1895

Pierwszy właściciel

R. Czieslik

Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, u góry znajduje się punkt z opisem „Kamienica przy ul. Staromiejskiej 2”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kamienica przy ul. Staromiejskiej 2”
Ziemia50°15′31,24″N 19°01′20,30″E/50,258678 19,022306

Kamienica przy ulicy Staromiejskiej 2 w Katowicach – zabytkowa kamienica mieszkalno-handlowa, położona przy ulicy Staromiejskiej 2 w Katowicach-Śródmieściu. Została ona wybudowana w stylu eklektycznym z dominującymi elementami neobaroku w latach 1894–1895, a zaprojektował ją R. Czieslik.

Historia

Kamienica została wybudowana w latach 1894–1895[1][2][3] (bądź w 1894 roku[4][5][6]), a za jej projekt odpowiadał R. Czieslik[6]. Był on również pierwszym właścicielem kamienicy. W następnych latach właścicielami budynku byli m.in. W. Trupke i rodzina Czaplickich[2][3].

W 1911 roku odnowiono fasadę kamienicy, zaś w latach 1913–1914 przebudowano parter i pierwsze piętro[6]. W październiku 1922 roku przy ówczesnej ulicy Poprzecznej 2 pochodzący z Łodzi księgarz Ludwik Fiszer otworzył filię swojej księgarni, która działała do 1933 roku. W 1928 roku zatrudniała ona 20 osób[7]. W 1935 roku właścicielem budynku był Wincenty Czaplicki. W kamienicy prowadził on wówczas magazyn sprzętów kuchennych. W tym czasie swoją placówkę miało tu także Zjednoczenie Sprzedaży kwasu siarczanego oraz skład konfekcji dziecięcej Eufemii Brauer[8]. W okresie międzywojennym przy numerze nr 2 swoją siedzibę miała także Spółka Akcyjna „Kopalniak” oraz Ferrometal Towarzystwo Żelazo-Metalowe[9].

31 października 1991 roku budynek wpisano do rejestru zabytków[5]. W 1994 roku wyczyszczono fasadę budynku[10].

W 2018 roku w kamienicy znajdowały się m.in. oddziały banków Nordea i BGŻ[10], zaś na początku 2022 w systemie REGON było czynnych 18 aktywnych podmiotów gospodarczych z siedzibą przy ulicy Staromiejskiej 2[11]. W tym czasie działała tu m.in. kancelaria adwokacka[12] i zakład zegarmistrzowski[13].

Charakterystyka

Fragment fasady na wysokości trzeciej kondygnacji; widoczne naczółka z wizerunkami orłów

Zabytkowa kamienica mieszkalno-handlowa położona jest przy ulicy Staromiejskiej 2 w katowickiej dzielnicy Śródmieście[6].

Jest ona wybudowana w stylu eklektycznym z dominującymi elementami neobarokowymi[3].

Powstała na planie prostokąta i wraz z dwiema bocznymi oficynami i jedną tylną tworzy czworokąt zabudowy wokół wewnętrznego dziedzińca[3]. Powierzchnia zabudowy kamienicy wynosi 659 m²[6]. Ma ona cztery kondygnacje nadziemne[6], poddasze oraz podpiwniczenie. Bryła budynku jest zwarta, kryta dachem dwuspadowym o stromej połaci frontowej, pośrodku którego znajduje się mansarda[3].

Fasada kamienicy jest symetryczna, siedmioosiowa, licowana żółtą cegłą, zaś w środkowej osi znajduje się wykusz, który tak samo jak detale architektoniczne kamienicy jest tynkowany. Wykusz ma formę prostokątną, z oknami szerszymi od pozostałych, a na trzeciej kondygnacji przylegają do niego obustronnie balkony z metalowymi balustradami. Wykusz także jest zwieńczony balkonem, zaś cała elewacja kamienicy zwieńczona jest gzymsem konsolowym[3].

Parter kamienicy został z biegiem czasu przebudowany i ma duże okna wystawowe. Bramę wejściową do kamienicy ulokowano w środkowej osi kamienicy i prowadzi do sieni przelotowej oraz klatki schodowej. Schody są dwubiegowe, drewniane, z balustradą tralkową[3].

Okna kamienicy są zamknięte łukowo i zostały ujęte w dekoracyjne obramowania, z czego okna drugiej i trzeciej kondygnacji zostały zamknięte łukiem odcinkowym, a obramowania zwieńczono wolutowym naczółkiem z dekoracją sztukatorską z przedstawieniem postaci lwów (na drugiej kondygnacji) oraz orłów (na trzeciej kondygnacji)[3].

Kamienica jest wpisana do rejestru zabytków pod numerem A/1442/91[5] – granice ochrony obejmują cały budynek[4]. Budynek wpisany jest także do gminnej ewidencji zabytków miasta Katowice[14].

Przypisy

  1. ↑ Bulsa 2018 ↓, s. 211.
  2. ↑ a b Abramski 2000 ↓, s. 69.
  3. ↑ a b c d e f g h Klajmon 1997 ↓, s. 43.
  4. ↑ a b Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach: Rejestr zabytków w Katowicach. www.wkz.katowice.pl. [dostęp 2022-01-23]. (pol.).
  5. ↑ a b c Narodowy Instytut Dziedzictwa: Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków. Województwo śląskie. nid.pl. [dostęp 2022-01-23]. (pol.).
  6. ↑ a b c d e f Urząd Miasta Katowice: Miejski System Zarządzania-Katowicka Infrastruktura Informacji Przestrzennej. emapa.katowice.eu. [dostęp 2022-01-23]. (pol.).
  7. ↑ Abramski 2000 ↓, s. 70.
  8. ↑ Księga... 1935 ↓, s. 110.
  9. ↑ Abramski 2000 ↓, s. 71.
  10. ↑ a b Bulsa 2018 ↓, s. 212.
  11. ↑ Główny Urząd Statystyczny: Baza internetowa REGON. wyszukiwarkaregon.stat.gov.pl. [dostęp 2022-01-23]. (pol.).
  12. ↑ Adwokat Paweł Halabowski: Kontakt. halabowski.pl. [dostęp 2022-01-23]. (pol.).
  13. ↑ Panorama Firm: Odoj Barbara Zakład Zegarmistrzowski. panoramafirm.pl. [dostęp 2022-01-23]. (pol.).
  14. ↑ Urząd Miasta Katowice: GMINNA EWIDENCJA ZABYTKÓW. Wyszukiwanie Zabytku Nieruchomego. bip.katowice.eu. [dostęp 2022-01-23]. (pol.).

Bibliografia

  • Jerzy Abramski, Ulice Katowic, Zawiercie: Graf-Mar, 2000, ISBN 83-913341-0-4 (pol.).
  • Michał Bulsa, Ulice i place Katowic, wyd. trzecie, Katowice: Wydawnictwo Prasa i Książka, 2018, ISBN 978-83-63780-28-9 (pol.).
  • Barbara Klajmon, Katowicka kamienica mieszczańska. 1840-1918. Śródmieście, wyd. 1., Katowice: Centrum Dziedzictwa Kulturowego Górnego Śląska, 1997, ISBN 83-85871-09-8 (pol.).
  • Księga adresowa miasta Wielkich Katowic 1935/36 r., Katowice: Dr. E. Kwaśnik, 1935 (pol.).
Kamienice w Katowicach
Rejestr zabytków
Pozostałe

Herb Katowic

Media użyte na tej stronie

Katowice location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Katowice. Punkty graniczne mapy:
  • N: 50.30 N
  • S: 50.125 N
  • W: 18.885 E
  • E: 19.125 E
Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.