Kamienista
 Widok z Ornaku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Położenie | |
| Pasmo | |
| Wysokość | 2127 m n.p.m. |
| Wybitność | 340 m |
| Pierwsze wejście zimowe | 1909 |
Położenie na mapie Tatr  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°11′43,4″N 19°52′14,2″E/49,195389 19,870611 | |
Kamienista (słow. Veľká Kamenistá) – dwuwierzchołkowy szczyt (2127 m oraz 2122 m[1][2]) w głównej grani Tatr Zachodnich. Od sąsiadującego na zachód Błyszcza (2159 m) oddzielony jest Pyszniańską Przełęczą (1787 m), od sąsiadującego na wschód Smreczyńskiego Wierchu (2070 m) – Hlińską Przełęczą (1906 m). Po szczytach tych i przełęczach przebiega granica polsko-słowacka, wyższy wierzchołek leży jednak po stronie słowackiej. Niższy wierzchołek leży w grani głównej i na granicy. Jest zwornikiem, od którego na południową, słowacką stronę odchodzi długi grzbiet Hlina[3].
Szczyt wznosi się nad 3 dolinami: Doliną Pyszniańską, Doliną Kamienistą i doliną Hliną. Z grani pomiędzy wierzchołkiem Kamienistej a Hlińską Przełęczą odchodzi w północno-zachodnim kierunku drugi grzbiet zwany Dolinczańskim Grzbietem. Z przeciwnej strony, z grani pomiędzy wierzchołkami Kamienistej a Pyszniańską Przełęczą opada jeszcze jeden, niski i krótki Babi Grzbiet. Na północną, polską stronę Kamienista opada 500-metrowej wysokości bardzo stromym stokiem do Doliny Pyszniańskiej (odgałęzienie górnej części Doliny Kościeliskiej). W ścianę tę wcięty jest długi żleb Babie Nogi (na który przeszła dawna nazwa szczytu), z którego wypływają źródła Babiego Potoku[4].
Kamienista zbudowana jest ze skał metamorficznych i alaskitów. Według Maksymiliana Nowickiego (1876 r.) występujące na Kamienistej spękania to przykład rozsadzającego działania wody. W północno-wschodnią grań, biegnącą w kierunku Smreczyńskiego Wierchu, wcina się potężny Hliński Rów – największy rów grzbietowy w Tatrach. Dawniej Kamienista aż po wierzchołek była wypasana (tereny pasterskie Hali Pysznej)[5]. Z rzadkich roślin rośnie tu ukwap karpacki i przymiotno węgierskie, w Polsce występujące tylko w Tatrach[6].
Pierwsze wejście zimowe – Mariusz Zaruski z innymi w 1909 r. Odnotowali, że na szczycie zobaczyli stadko 11 kozic[5]. Obecnie szczyt jest niedostępny turystycznie (obszar ochrony ścisłej „Pyszna, Tomanowa, Pisana”). Na pobliską Pyszniańską Przełęcz prowadzi po słowackiej stronie niebieski szlak turystyczny z Podbańskiej (słow. Podbanské)[4].
Przypisy
- ↑ Úrad geodézie, kartografie a katastra Slovenskej republiky, Produkty leteckého laserového skenovania.
- ↑ Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Dane pomiarowe z lotniczego skaningu laserowego.
- ↑ Grzegorz Barczyk, Adam Piechowski, Grażyna Żurawska, Bedeker tatrzański, Ryszard Jakubowski (red.), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, ISBN 83-01-13184-5.
- ↑ a b Tatry Zachodnie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1: 25 000, Warszawa: Wydawnictwo Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, październik 2009, ISBN 83-87873-36-5.
- ↑ a b Józef Nyka, Tatry Polskie. Przewodnik, wyd. 13, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 2003, ISBN 83-915859-1-3.
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirek, Czerwona księga Karpat Polskich, Warszawa: Instytut Botaniki PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-71-6.
 Tomanowy Wierch Polski, Kamienista i Smreczyński Wierch – widok ze Starorobociańskiego Wierchu |  Kamienista – widok z Błyszcza |  Kamienista, widok z Ornaku |
Linki zewnętrzne
- Kamienista, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 767.
Media użyte na tej stronie
Autor:
- Tatry mapa 2.png: ToSter 2 września 2008
- Poland location map white.svg,
- Poland location map.svg: NordNordWest
- derivative work: Mareklug Mareklug
Mapa Tatr
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Carpathians.
- Projection: Equirectangular projection, strechted by 148.0%.
- Geographic limits of the map:
- N: 50.0° N
- S: 44.25° N
- W: 16.0° E
- E: 27.5° E
- GMT projection: -JX19.473333333333333cd/14.410266666666665cd
- GMT region: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
- GMT region for grdcut: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
- Relief: SRTM30plus.
- Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Black up-pointing triangle ▲, U+25B2 from Unicode-Block Geometric Shapes (25A0–25FF)
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
Autor: Opioła Jerzy, Licencja: CC BY 2.5
Widok ze Starorobociańskiego Wierchu. Od lewej: Ciemniak, Tomanowy Wierch, Smreczyński Wierch, Kamienista. W głębi za nimi Tatry Wysokie.
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Widok z Ornaku na Dolinę Pyszniańską