Kamienna Góra (Lubań)

Amfiteatr

Kamienna Góra (niem. Steinberg) – wzgórze w Lubaniu, o wysokości 283,5 m n.p.m. Należy do pasma Wzgórz Zalipańskich^[1]. Zbudowane jest ze skał bazaltowych, głównie nefelinitu^[1].

Jest pozostałością trzeciorzędowych wulkanów. Na jej szczycie pośród bazaltowych kamieniołomów w II poł. XIX wieku założono 14-hektarowy park. Można w nim spotkać ciekawe formy geologiczne, jak bomby wulkaniczne czy słupy bazaltowe o wysokości 10–15 metrów. W parku znajdują się również liczne pomniki przyrody, m.in. jesion wyniosły "Herman" o obwodzie 298 cm oraz klon jawor "Franciszek" o obwodzie 281 cm^[2]. W parku znajduje się amfiteatr oraz tzw. Dom Górski (obecnie Zameczek, siedziba Szkoły Muzycznej) z 1824 roku przebudowany w 1909 roku.

Na Kamiennej Górze wytyczono ścieżki dydaktyczne Szlakiem Wygasłych Wulkanów i Szlakiem Pomników Przyrody Ożywionej.

Podczas II wojny światowej pod Kamienną Górą wybudowano schron przeciwlotniczy oraz, prawdopodobnie, szpital polowy. Jego istnienie odkryto w 2011 roku^[3]. Łączną długość wydrążonych chodników ocenia się na 1000 metrów, położone są 20 do 30 m pod ziemią^[4]. 10 marca 2018 roku grupa eksploracyjna dokonała kilka odwiertów, które potwierdziły istnienie podziemnych korytarzy. Są one częściowo zalane^[4].

U podnóża Kamiennej Góry znajduje się cmentarz żołnierzy polskich i radzieckich, którzy polegli podczas walk o wyzwolenie miasta w 1945 roku^[5].

Kamieniołomy

Już w średniowieczu pozyskiwany ze zboczy Kamiennej Góry bazalt był cenionym budulcem. Z niego wybudowano m.in. mury obronne Lubania, Basztę Bracką oraz Dom Solny^[6]. Wiadomo, że w 1782 roku funkcjonowały dwa kamieniołomy. Eksploatację zachodniego zakończono prawdopodobnie po wybudowaniu Domu Górskiego w 1824 roku. Drugi powstał prawdopodobnie dopiero w XVIII wieku, a bazalt wydobywano w nim jeszcze na początku XX wieku^[6].

Przypisy