Kamiennik Wielki
Artykuł | 54°11′3″N 19°32′40″E |
---|---|
- błąd | 38 m |
WD | 54°11'13"N, 19°32'50"E |
- błąd | 38 m |
Odległość | 378 m |
wieś | |
Zabytkowy dom podcieniowy | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2006) | 570 |
Strefa numeracyjna | 55 |
Kod pocztowy | 82-316 |
Tablice rejestracyjne | NEB |
SIMC | 0152550 |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
54°11′03″N 19°32′40″E/54,184167 19,544444 |
Kamiennik Wielki (niem. Groß Stobayn) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Milejewo na Wysoczyźnie Elbląskiej w pobliżu drogi krajowej nr .
Nazwa
Niemiecka nazwa Stobayn prawdopodobnie wywodzi się z języka staropruskiego od słowa stabis oznaczająca kamień. Przed wojną funkcjonowały 3 warianty niemieckiej nazwy miejscowości: Groß Stobayn, Groß Stoboy, Groß Stoboi[1].
Historia[1]
Na terenie wsi istniała staropruska osada Pogezan. Według badaczy niemieckich (C.E. Rhode) założona przez komtura elbląskiego Ludwika von Schupfa, ale nie ma na to dokumentów. Pierwsza wzmianka z 28 sierpnia 1320, kiedy komtur elbląski Heinrich von Isenberg potwierdził, że Helmich kupił sołectwo Stobayn z 70 włók ziemi założone przez Gerharda von Horsdorff. Młyn wodny nad strumieniem Rogowo zbudowany został w czasach krzyżackich. W trakcie wojny trzynastoletniej z nadania polskiego króla przekazano wieś klasztorowi brygidek z Elbląga. W 1521 roku w obliczu opuszczenia miasta przez zakon wieś wróciła w posiadanie Elbląga. Na styku z Pomorską Wsią zbudowano młyn papierniczy. Z drewna z pobliskich lasów w latach 1570-1571 zbudowano galeon Zygmunta Augusta. Ze względu na uczęszczany trakt biegnący przez wieś powstała karczma. Wieś okręgu sędziego ziemskiego Elbląga w XVII i XVIII wieku[2].
Po pierwszym rozbiorze Polski wieś należała do Królestwa Prus. W 1820 roku wieś miała 65 włók ziemi i 12 gospodarstw. W tym roku zbudowano też budynek szkolny, W latach 1848-1850 przeprowadzono separację, czyli rozdzielenie i scalanie gruntów. W wyniku tego gospodarka wspólnotową gospodarkę gminną zastąpiła własność, gdzie każdy właściciel otrzymał swoją działkę.
W 1894 roku odbywały się w okolicy manewry wojskowe. W ich trakcie 10 września wieś odwiedził cesarz Wilhelm II. Ponownie przejeżdżał on przez wieś 2 czerwca 1899 roku. 9 października 1921 roku odsłonięto pomnik żołnierzy poległych w I wojnie światowej. Został zniszczony po 1945 roku.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.
Gospodarka
We wsi przeważają działalności z zakresu przetwórstwa przemysłowego, budownictwa, handlu hurtowego i naprawy pojazdów. Większość firm stanowią mikroprzedsiębiorstwa[3].
Demografia
Ludność[1][3]
- 1820 – 300 mieszkańców
- 1875 – 435 mieszkańców[4]
- 1894 – 550 mieszkańców
- 1925 – 533 mieszkańców
- 1998 – 546 mieszkańców
- 2011 – 558 mieszkańców
Struktura płci (2011)[3]
- Kobiety: 49,1%
- Mężczyźni: 50,9%
Struktura wiekowa (2011)[3]
- Przedprodukcyjny: 21,0%
- Produkcyjny: 69,0%
- Poprodukcyjny: 10,0%
Zabytki
- obszerny dom podcieniowy z 1787 roku[5][1]
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c d Kamiennik Wielki - Historia Wysoczyzny Elbląskiej, www.historia-wyzynaelblaska.pl [dostęp 2020-05-25] .
- ↑ Andrzej Piątkowski, Posiadłości ziemskie miasta Elbląga w XVII-XVIII wieku, 1972, s. 144.
- ↑ a b c d Wieś Kamiennik Wielki w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2020-05-25] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Data przybliżona, w latach 70. XIX wieku
- ↑ Piotr Skurzyński "Warmia, Mazury, Suwalszczyzna" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2004 s. 41 ISBN 83-7200-631-8
Bibliografia
- Kamiennik Wielki. milejewo.bil-wm.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-03-10)].
- https://www.historia-wyzynaelblaska.pl/kamiennik-wielki.html
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Warmian-Masurian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.52 N
- S: 53.07 N
- W: 19.05 E
- E: 22.95 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Elbląg County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 54.40 N
- S: 53.91 N
- W: 19.20 E
- E: 20.07 E
Herb gminy Milejewo
Autor: Jasny63, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kamiennik Wielki - dom podcieniowy nr 8 (d. 4), 1787, 1900