Kamizelka odblaskowa

Kamizelka odblaskowa z taśmami fluorescencyjnymi
Kamizelka służb Crossing Guard: w świetle dziennym i w ciemności, oświetlona jednym źródłem światła

Kamizelka odblaskowaodzież ochronna z taśmami posiadającymi właściwości odblaskowe i kolor łatwo odróżnialny od tła. Popularnym przykładem są żółte kamizelki noszone przez służby ratownicze i porządkowe w wielu krajach czy kamizelki noszone przez kierowców i rowerzystów.

Wprowadzenie

Spośród ponad 3,5 tysiąca ofiar wypadków drogowych rocznie, ok. 30% to piesi[1], a wraz z rowerzystami wypadki z udziałem niechronionych użytkowników dróg wynoszą 41%[2]. Połowa wypadków ma miejsce po zmierzchu[3]. Ponad 84% pieszych zabitych w wypadkach w województwie mazowieckim w 2011 poniosło śmierć po zmierzchu[4].

Po zapadnięciu zmroku pieszy bez elementów odblaskowych jest widoczny dla kierowcy w światłach mijania z odległości zaledwie ok. 20–30 m. Tak mała odległość nie zawsze pozwala kierowcy pojazdu na wykonanie manewru i uniknięcie potrącenia pieszego. Samochód jadący z prędkością 90 km/h pokonuje 25 m w ciągu 1 sekundy. Użytkownik drogi ubrany w kamizelkę odblaskową jest widoczny już z odległości 130–150 m, kierowca ma więc pięciokrotnie więcej czasu na reakcję. Elementy odblaskowe na odzieży powinny być umieszczone na wysokości, na której znajdą się w zasięgu reflektorów samochodów[5].

Ryzyko potrącenia pieszego wyposażonego w elementy odblaskowe maleje 6–7-krotnie, zaś pojazdy omijają taką osobę w odległości ok. 20 cm większej niż osoby bez elementów odblaskowych[6].

Przepisy

Przepisy wymagające wożenia kamizelki odblaskowej w samochodzie wprowadziło wiele państw, np. Austria, Chorwacja, Czechy, Finlandia, Hiszpania, Portugalia, Włochy, Czarnogóra czy Słowacja[7].

W Polsce nie jest wymagane posiadanie kamizelki odblaskowej w samochodzie, jednak jej noszenie, zwłaszcza po zmroku, znacznie podnosi bezpieczeństwo na drodze[8].

Zgodnie z przepisami w Polsce, kamizelkę odblaskową z napisem "L" oznaczającą naukę jazdy, musi mieć na sobie osoba ubiegająca się o prawo jazdy motocyklem lub motorowerem podczas nauki jazdy, oraz podczas egzaminu.

Zgodnie z ustawą – Prawo o ruchu drogowym[9][10]:

4a. Pieszy poruszający się po drodze po zmierzchu poza obszarem zabudowanym jest obowiązany używać elementów odblaskowych w sposób widoczny dla innych uczestników ruchu, chyba że porusza się po drodze przeznaczonej wyłącznie dla pieszych lub po chodniku. 5. Przepisów ust. 1–4a nie stosuje się w strefie zamieszkania. W strefie tej pieszy korzysta z całej szerokości drogi i ma pierwszeństwo przed pojazdem.

(Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym, art. 11 ust. 4a, 5)
Premier Hiszpanii José Luis Rodríguez Zapatero zwiedza budowę dworca AVE w León (2010)
Rowerzystka w kamizelce odblaskowej
Pracownik parkingu w kamizelce odblaskowej

Akcje społeczne

Wiosną 2010 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa rozdała dzieciom wiejskim w wieku przedszkolnym i szkolnym 2000 kamizelek odblaskowych. Według statystyk, co roku w wypadkach drogowych ginie ok. 160 dzieci, a 5700 zostaje rannych. Akcja została podjęta, aby ograniczyć liczbę wypadków. Pierwszy etap zyskał szeroki rozgłos, wobec czego zorganizowano środki z Unii Europejskiej na zaprojektowanie i zakup kolejnych 20 tysięcy kamizelek odblaskowych dla dzieci[11].

W 2012 Caritas diecezji toruńskiej rozdał dzieciom i dorosłym 10 tysięcy kamizelek odblaskowych w ramach kampanii „Jestem widoczny, jestem bezpieczny”[12].

W październiku 2012 w ramach akcji „Daj się dostrzec” policja rozdała kierowcom w Warszawie 500 kamizelek odblaskowych[13].

W 17 podpoznańskich gminach rozdano 34 tysiące kamizelek odblaskowych w ramach organizowanej po raz jedenasty wspólnej akcji Wydziału Bezpieczeństwa, Zarządzania Kryzysowego i Spraw Obywatelskich Starostwa Powiatowego w Poznaniu, Komendy Miejskiej Policji w Poznaniu i Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej w Poznaniu[14].

Dnia 22.11.2013 w Białymstoku pojawił się spot nagrany przy współpracy Komendy Wojewódzkiej Policji w Białymstoku wraz z Wojewódzkim Ośrodkiem Ruchu Drogowego w Białymstoku oraz Grupą Pierwszej Pomocy Polskiego Czerwonego Krzyża w Białymstoku, a także SP ZOZ WSPR Białystok. Spot dotyczy bezpieczeństwa pieszych w okresie jesienno-zimowym po zmroku na drogach w terenie zabudowanym oraz poza nim. „Policjanci apelują o używanie przez dzieci i dorosłych elementów odblaskowych, które poprawiają ich bezpieczeństwo, a nawet mogą uratować życie”[15].

Standard EN 471:2003

Z normami Unii Europejskiej zgodne są kamizelki odblaskowe mające na wewnętrznej stronie oznaczenie EN 471[16].

Europejski standard techniczny EN 471:2003 dla odzieży odblaskowej, przyjęty po raz pierwszy w 1994, i poprawiony w 1999 i 2004, wyróżnia 3 poziomy widzialności[17][18]:

  • Klasa 1 – określa najniższy poziom widzialności, gdzie taśmy odblaskowe na odzieży nie mogą być węższe niż 5 cm. Odzież tej klasy może być stosowana tylko do celów niezwiązanych z ruchem drogowym[17].
  • Klasa 2 – średni poziom widzialności. Przykładem są kamizelki z dwiema pięciocentymetrowej szerokości taśmami odblaskowymi wokół ciała i pionowymi pasami taśmy odblaskowej w kierunku obu barków[18].
  • Klasa 3 – najwyższy poziom widzialności, np. kurtka z długim rękawem mająca dwie pięciocentymetrowej szerokości taśmy odblaskowe wokół ciała i dwie wokół każdego z ramion oraz pionowe pasy taśmy odblaskowej w kierunku obu barków[18].

Przypisy

  1. Bezpieczniej na polskich drogach w 2012 roku – mniej wypadków, zabitych i rannych (pol.). Policja.pl, 6 stycznia 2013. [dostęp 2013-03-01].
  2. Statystyki Policji (pol.). Bezpieczne Przejście. [dostęp 2013-03-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (3 grudnia 2011)].
  3. Kamizelki odblaskowe (pol.). infan.pl. [dostęp 2013-03-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (20 września 2013)].
  4. Mazowieckie drogi po zmierzchu zbyt groźne dla pieszych! (pol.). Komenda Powiatowa Policji w Wyszkowie, 15 października 2012. [dostęp 2013-03-01].
  5. Kamizelki odblaskowe dla dzieci (pol.). policja.pl. [dostęp 2013-03-01].
  6. Wypadki z udziałem pieszych (pol.). 6 listopada 2007. [dostęp 2013-03-01].
  7. Kamizelka odblaskowa wkrótce obowiązkowa (pol.). motoryzacja.interia.pl, 12 lipca 2012. [dostęp 2013-03-01].
  8. Łukasz Kuligowski, Policja zagląda do Twojego auta. Oto obowiązki dla polskich kierowców, [w:] auto.dziennik.pl [online], „Dziennik gazeta Prawna”, 30 stycznia 2012 [dostęp 2013-03-01] (pol.).
  9. Dz.U.2005.108.908 (pol.). [dostęp 2013-03-01].
  10. Dz.U. z 2022 r. poz. 988
  11. ARiMR rozdał kamizelki odblaskowe dzieciom z terenów wiejskich (pol.). Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. [dostęp 2013-03-01].
  12. Katarzyna Prętkowska: Dzieci będą bezpieczniejsze na drodze. 10 tys. kamizelek odblaskowych od toruńskiej Caritas (pol.). TVP.pl, 29 września 2012. [dostęp 2013-03-01].
  13. Dawid Krysztofiński: Rozdali kierowcom 500 odblaskowych kamizelek (pol.). TVN Warszawa, 29 października 2012. [dostęp 2013-03-01].
  14. Oświecili dzieci. Rozdali kamizelki i opowiedzieli o bezpieczeństwie (pol.). tvn24.pl, 17 października 2012. [dostęp 2013-03-01].
  15. Daj się zauważyć – załóż odblask. Policja Podlaska, 22 listopada 2013. [dostęp 2015-05-25].
  16. Obowiązek posiadania w pojeździe kamizelki odblaskowej na terytorium Polski (pol.). v10.pl. [dostęp 2013-03-01].
  17. a b Special Hazard Workwear (ang.). Greenham.com. [dostęp 2013-03-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (30 października 2011)].
  18. a b c EN 471:2003 Odzież ostrzegawcza o intensywnej widzialności (pol.). m3.com. [dostęp 2013-03-01].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

BarridoEnBerlin.jpg
Autor: Toño Antón, Licencja: CC BY 3.0
Fotografía hecha usando la técnica del barrido en la ciudad de Berlín
Warnweste gelb.jpg
Autor: Magnus Mertens, Licencja: CC BY-SA 2.0 de
Yellow reflective vest
Rodríguez Zapatero visita la nueva estación del AVE.jpg

José Luís Rodríguez Zapatero, presidente del Gobierno, visita las obras de la estación provisional para la llegada del AVE a León.
Crossing Guard Outfit.JPG
Autor: 293.xx.xxx.xx, Licencja: CC BY-SA 3.0
Crossing Guard Outfit with a Hi-Visibility Vest, lanyard with whistle, strobe beacon, raincoat, and Hard-hat. Both pics show usage in normal light, and when light (in this case, from a camera flash) reflects off the clothing.
Sms & park - Assistent (2010).JPG
Assistent für das virtuelle Parkscheinlösen per SMS: Bad Kissingen, Großparkplatz Tattersall. Rechts der Mitarbeiter, links die Kraftfahrerin.