Kanał Kaledoński

Kanał Kaledoński
Caledonian Canal
Seòlaid a’ Ghlinne Mhòir
Ilustracja
Jezioro Loch Lochy na trasie Kanału Kaledońskiego
Państwo Wielka Brytania
Kraj Szkocja
Lata budowy1803
Lata eksploatacjido 1822
Długość107 km
Różnica poziomów20 m
Początek
MiejsceInverness
współrzędne57°29′26,5″N 4°15′50,0″W/57,490694 -4,263889
Koniec
MiejsceCorpach
współrzędne56°50′30,5″N 5°07′27,0″W/56,841806 -5,124167
Śluzy29
Położenie na mapie Highland
Mapa konturowa Highland, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „początek”, natomiast na dole znajduje się punkt z opisem „koniec”
Contains Ordnance Survey data © Crown copyright and database right, CC BY-SA 3.0
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii
Mapa konturowa Wielkiej Brytanii, u góry znajduje się punkt z opisem „początek”, natomiast blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „koniec”
Położenie na mapie Szkocji

Kanał Kaledoński (ang. Caledonian Canal, gael. Seòlaid a’ Ghlinne Mhòir) – kanał w Szkocji łączący szkockie wschodnie wybrzeże w miejscowości Inverness z wybrzeżem zachodnim przy Corpach niedaleko Fort William.

Na łączną długość 107 km ponad 72 km przypadają na już istniejące drogi wodne. Trasa Kanału Kaledońskiego wytyczona została wzdłuż uskoku tektonicznego Great Glen przecinającego Szkocję w relacji północny wschód – południowy zachód. Na jego trasie leżą takie jeziora jak: Loch Dochfour, Loch Ness, Loch Oich, oraz Loch Lochy. Oprócz 29 śluz są tam także 4 akwedukty i 10 mostów.

Kanał zaprojektowany został przez inżyniera Thomasa Telforda przy wsparciu inżyniera Williama Jessopa i wybudowany kosztem 840 tys. funtów szterlingów. Pod względem technicznym nie była to najlepsza konstrukcja, nadto był zbyt wąski i płytki, by stanowić skuteczne połączenie dla statków pomiędzy wschodnim i zachodnim wybrzeżem. Czynniki te sprawiły, że jego eksploatacja nie okazała się sukcesem ekonomicznym, a statki wybierały drogę morską wśród najeżonego niebezpiecznymi skałami wybrzeża. W roku 1847 inżynier James Walker, współpracownik Telforda, pogłębił kanał, ale nie wpłynęło to na poprawę wskaźników eksploatacyjnych. Obecnie stanowi on głównie atrakcję turystyczną.

Bibliografia

  • Cameron, A.D. (2005). The Caledonian Canal. Edinburgh: Birlinn. ​ISBN 1-84158-403-7​.
  • Hadfield, Charles and Skempton, A.W. (1979). William Jessop, Engineer. Newton Abbot: David & Charles. ​ISBN 0-7153-7603-9​.
  • Hutton, Guthrie [n.d.]. Getting to know... The Caledonian Canal, privately published.
  • Guthrie Hutton, The Caledonian Canal: Lochs, Locks and Pleasure Steamers, Ochiltree: Stenlake Publishing, 1998, ISBN 1-84033-033-3, OCLC 39504628.
  • Lindsay, Jean (1968). The Canals of Scotland. Newton Abbot: David & Charles, ​ISBN 0-7153-4240-1​.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

PICT7878 1 Lord of the Glens Corpach Sea Lock.jpg
Autor: Oryginalnym przesyłającym był Jmb z angielskiej Wikipedii, Licencja: CC BY 2.5
Lord of the Glens leaving Corpach sea lock at the Western end of the Caledonian Canal
CaledonianCanal.jpg
Autor: Oryginalnym przesyłającym był Flaxton z angielskiej Wikipedii, Licencja: CC-BY-SA-3.0
A picture of the Caledonian Canal.
Caledonian canal.jpg
Autor: Kkonstan, Licencja: CC BY 3.0
Aberchalder Swing Bridge, over the Caledonian Canal, Scotland. Looking south towards Loch Oich.
Scotland FortAugustus CaledonianCanal.jpg
Autor: Wojsyl, Licencja: CC-BY-SA-3.0

Caledonian Canal in Fort Augustus, Scotland

Author: Wojsyl, 2002
Highland UK relief location map.jpg
Contains Ordnance Survey data © Crown copyright and database right, CC BY-SA 3.0

Relief map of Highland, UK.

Equirectangular map projection on WGS 84 datum, with N/S stretched 180%

Geographic limits:

  • West: 6.9W
  • East: 2.9W
  • North: 58.8N
  • South: 56.4N
Gairlochybottom-26Jl6-5718.jpg
(c) WyrdLight.com, CC BY-SA 3.0
Gairlochy Bottom Loch