Kanaan

Kanaan
𐤊𐤍𐤏𐤍, כְּנַעַן
Ważniejsze miasta

Ugarit, Trypolis, Sydon, Tyr, Hazor, Megiddo, Gezer, Lakisz

Mapa
Nazwa Kanaan zapisana za pomocą hieroglifów jako kAnana (ze Steli Merenptaha)

Kanaan, Chanaan (hebr. ‏כְּנַעַן‎ Kənáʻan lub כְּנָעַן Kənāʻan, stgr. Χαναάν Chanaan, arab. ‏کنعان‎ Kanʻān) – kraj niski, nizinny, lub − w oparciu o teksty z NuziMat Kinahhi (kraj purpurowej wełny), starożytna kraina na wschodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego (teren późniejszej Palestyny, Syrii aż do Eufratu i Fenicji).

Południowa część obszarów Ziemi Kanaan wymieniana jest w Biblii jako ziemia obiecana Izraelitom przez Jahwe[1].

Historia Kanaanu

Około 3000 roku p.n.e. na terenie dzisiejszej Palestyny pojawiła się cywilizacja epoki wczesnego brązu. To właśnie wtedy zaczęli osiedlać się na tym terenie Semici. W tekstach biblijnych nazywano ich Kananejczykami[2]. Osiedlając się, zaczęli zajmować się rolnictwem, powstały pierwsze miasta, lecz z czasem napłynęli kolejni osadnicy. Około 2200 p.n.e. w Kanaanie pojawili się koczownicy, których Biblia nazywa Amorytami. Po nich przybyli Hebrajczycy. Częściowo odkryto dzieje tych terenów dzięki wykopaliskom w Ugarit (Ras Szamra). Znaleziono tam bibliotekę z tekstami zawierającymi między innymi mitologię ludu semickiego zamieszkującego okolice wybrzeża Morza Śródziemnego od XV do XIII wieku p.n.e. Echa tych wierzeń można znaleźć w najstarszych częściach Biblii, w niektórych Psalmach i w opisach walk religijnych między wyznawcami Złotego cielca, Baala i Królowej Niebios a Izraelitami[3]. Ważnymi ośrodkami krainy Kanaan były też Sydon i Jerycho.

Wykopaliska archeologiczne prowadzone na terenie Kanaanu pozwoliły odkryć liczne, niewielkie świątynie. Na wprost wejścia znajdowała się nisza na posąg bóstwa, który wykonany był z kamienia, drewna lub metalu. Obok znajdowały się sale przeznaczone dla kapłanów. Niektóre świątynie mogły być piętrowe. Odkryte gliniane modele wskazują na to, że czasami miały także wieże i dziedziniec. Bóstwom składano ofiary z pierworodnych dzieci, jagniąt, koźląt, oliwy, wina i palono wonności[4].

Badania archeologiczne w Sydonie wskazują, że potomkami ludu Kanaan są dzisiejsi Libańczycy[5].

Religia Kanaanu

Zobacz też

Przypisy

  1. Kosidowski 1978 ↓, s. 480..
  2. Kosidowski 1978 ↓, s. 61..
  3. Kosidowski 1978 ↓, s. 78..
  4. Kosidowski 1978 ↓, s. 79..
  5. Marc Haber i inni, Continuity and Admixture in the Last Five Millennia of Levantine History from Ancient Canaanite and Present-Day Lebanese Genome Sequences, „The American Journal of Human Genetics”, 101 (2), 2017, s. 274–282, DOI10.1016/j.ajhg.2017.06.013, ISSN 0002-9297, PMID28757201 [dostęp 2017-08-08] (ang.).

Bibliografia

  • Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne. Warszawa: Iskry, 1978.

Media użyte na tej stronie

KAnana.gif
Merenptah Stele (Israel Stele): the name Canaan written in hieroglyphs as it appears on the stele (mirror view) in line 26 (context: Canaan is captive with all woe). Transliteration: k-A-n-a-n-a (basket with handle-Egyptian vulture-ripple of water-arm-ripple of water-arm) plus determinatives: enemy-foreign land (throwing stick-three hills).
Note, in WikiHeiro the text should be written as such: <hiero>G40:V31-G1:N35:D36-N35:D36:T14*N25</hiero>
CanaanMap.jpg
Map of Canaan in Patriarchal times