Kanczyl

Kanczyl
	Tragulus
	Brisson, 1762
	; Przedstawiciel rodzaju – kanczyl jawajski (T. javanicus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	Cetartiodactyla
Podrząd	przeżuwacze
Infrarząd	Tragulina
Rodzina	kanczylowate
Rodzaj	Tragulus
	Typ nomenklatoryczny
	Cervus javanicus Osbeck, 1765
Synonimy
	Tragulus Pallas, 1779; Lagonebrax Gloger, 1841; Lagonobrax A. Gentry, 1995;
	Tragulus Pallas, 1779; Lagonebrax Gloger, 1841; Lagonobrax A. Gentry, 1995;
Gatunki
	6 gatunków – zobacz opis w tekście
	6 gatunków – zobacz opis w tekście
	Zasięg występowania
	; Azja Południowo-Wschodnia -; obszar występowania kanczyli z rodzaju Tragulus

Kanczyl^[7] (Tragulus) – rodzaj ssaka parzystokopytnego z rodziny kanczylowatych (Tragulidae). Wobec zwierząt z tego rodzaju potocznie bywa używana nazwa „myszojeleń”^[8]^[9]^[10]^[11]^[12], która jest dosłownym tłumaczeniem angielskiej nazwy zwyczajowej mouse-deer^[13].

Zasięg występowania

Występują w Azji Południowo-Wschodniej^[14]^[15]^[16].

Charakterystyka

Długość ciała 37–68 cm, ogona 4–9 cm; masa ciała 1,5–4,5 kg^[15]. Charakteryzują się budową ciała delikatniejszą od wodnokanczyla afrykańskiego, cienkimi kończynami i małymi racicami.

Systematyka

Etymologia

Tragulus: łac. tragus „koza”, od gr. τραγος tragos „koza”; przyrostek zdrabniający -ulus^[17].
Lagonebrax (Lagonobrax): gr. λαγως lagōs „zając”; νεβραξ nebrax „młody jeleń, jelonek”^[18]. Gatunek typowy: Moschus javanicus J.F. Gmelin, 1788 (= Cervus javanicus Osbeck, 1765).

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[14]^[7]:

Tragulus versicolor O. Thomas, 1910 – kanczyl srebrnogrzbiety
Tragulus kanchil (Raffles, 1821) – kanczyl orientalny
Tragulus williamsoni Kloss, 1961 – kanczyl skryty
Tragulus javanicus (Osbeck, 1765) – kanczyl jawajski
Tragulus napu (F. Cuvier, 1822) – kanczyl okazały
Tragulus nigricans O. Thomas, 1892 – kanczyl ciemny

Uwagi

↑ Nazwa niedostępna, stłumiona decyzją ICZN^[3].
↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Lagonebrax Gloger, 1841.

Przypisy

↑ Tragulus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ M.J.Brisson: Regnum animale in classes IX. distributum, sive, Synopsis methodica, sistens generalem animalium distributionem in classes IX, & duarum primarum classium, quadrupedum scilicet & cetaceorum, particularem divisionem in ordines, sectiones, genera & species, cum brevi cujusque speciei descriptione, citationibus auctorum de iis tractantium, nominibus eis ab ipsis & nationibus impositis, nominibusque vulgaribus. Wyd. Editio altera auctior. Lugduni Batavorum: Apud Theodorum Haak, 1762, s. 65. (łac.).
↑ Anonim. Regnum Animale ..., Ed. 2 (M.J. Brisson, 1762): rejected for nomenciatural purposes, with the conservation of the mammalian generic names Philander (Marsupialia), Pteropus (Chiroptera), Glis, Cuniculus and Hydrochoerus (Rodentia), Meles, Lutra and Hyaena (Carnivora), Tapirus (Perissodactyla), Tragulus and Giraffa (Artiodactyla). „The Bulletin of zoological nomenclature”. 55 (1), s. 64–71, 1998. (ang.).
↑ P.S. Pallas: Spicilegia zoologica: quibus novae imprimis et obscurae animalium species iconibus, descriptionibus atque commentariis illustrantur. T. 2. Berolini: Prostant apud Gottl. August. Lange, 1779, s. 28. (łac.).
↑ C.W.L. Gloger: Gemeinnütziges Hand- und Hilfsbuch der Naturgeschichte. Für gebildete Leser aller Stände, besonders für die reifere Jugend und ihre Lehrer. Cz. 1. Breslau: A. Schulz, 1841, s. 137. (niem.).
↑ Á. Mones, F. Petter, A. Turner, A.L. Gardner, F. de Beaufort, L. Granjon, J.M. Pons, M. Tranier, C. Jones, N. Sivasothi, J.L. Eger, B. Sigé, M.E. Holden, S. Aulagnier, G.B. Corbet, J. Hartenberger, H. de De Bruijn, M. Vianey-Liaud, J.J. Hooker & A. Gentry. Comments on the proposed conservation of some mammal generic names first published in Brisson’s (1762) Regnum animale. „The Bulletin of zoological nomenclature”. 52 (1), s. 78–93, 1995. (ang.).
↑ ^a ^b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 169–170. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ W Wietnamie odnaleziono myszo-jelenia. Naukowcy sądzili, że ten gatunek wyginął. gazeta.pl, 2019-11-13. [dostęp 2021-05-01].
↑ kanczyl jawajski Arnold. Zoo Warszawa. [dostęp 2021-05-01]. Cytat: Nowy współlokator, szerzej znany jako „myszojeleń”, zrobił duże wrażenie na stałym mieszkańcu woliery - wieloszponie rdzawogrzbietym (Polyplectron inopinatum), ale wygląda na to że nie będą sobie przeszkadzały – oba gatunki pochodzą z Azji Południowo - Wschodniej.
↑ Marlena Chudzio: Malutki myszojeleń w łódzkim zoo to samiczka. RMF24.pl, 2021-04-08. [dostęp 2021-05-01].
↑ W zoo w Bristolu urodził się myszojeleń. Jest wysokości ołówka. Wprost.pl, 2021-04-23. [dostęp 2021-05-01].
↑ Nowy myszojeleń w łódzkim Zoo!. Urząd Miasta Łodzi, 2021-04-08. [dostęp 2021-05-01].
↑ Myszojeleń w Ogrodzie Zoologicznym w Łodzi. TVP3 Łódź, 2021-04-08. [dostęp 2021-05-01]. Cytat: Tłumacząc z języka angielskiego (mouse-deer) nazwa tego zwierzęcia to myszojeleń.
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 304–306. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ ^a ^b E. Meijaard: Family Tragulidae (Chevrotains). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 2: Hoofed Mammals. 2011, s. 330–333. ISBN 978-84-96553-77-4. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Genus Tragulus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-04-05]. (ang.).
↑ Palmer 1904 ↓, s. 685.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 361.

Bibliografia

T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).
H. Komosińska & E. Podsiadło: Ssaki kopytne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002. ISBN 83-01-13806-8.

[4] Nazwa niedostępna, stłumiona decyzją ICZN^[3].

[7] Niepoprawna późniejsza pisownia Lagonebrax Gloger, 1841.

[itis-1] Tragulus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[Brisson-2] M.J.Brisson: Regnum animale in classes IX. distributum, sive, Synopsis methodica, sistens generalem animalium distributionem in classes IX, & duarum primarum classium, quadrupedum scilicet & cetaceorum, particularem divisionem in ordines, sectiones, genera & species, cum brevi cujusque speciei descriptione, citationibus auctorum de iis tractantium, nominibus eis ab ipsis & nationibus impositis, nominibusque vulgaribus. Wyd. Editio altera auctior. Lugduni Batavorum: Apud Theodorum Haak, 1762, s. 65. (łac.).

[iczn-3] Anonim. Regnum Animale ..., Ed. 2 (M.J. Brisson, 1762): rejected for nomenciatural purposes, with the conservation of the mammalian generic names Philander (Marsupialia), Pteropus (Chiroptera), Glis, Cuniculus and Hydrochoerus (Rodentia), Meles, Lutra and Hyaena (Carnivora), Tapirus (Perissodactyla), Tragulus and Giraffa (Artiodactyla). „The Bulletin of zoological nomenclature”. 55 (1), s. 64–71, 1998. (ang.).

[pal-5] P.S. Pallas: Spicilegia zoologica: quibus novae imprimis et obscurae animalium species iconibus, descriptionibus atque commentariis illustrantur. T. 2. Berolini: Prostant apud Gottl. August. Lange, 1779, s. 28. (łac.).

[Gloger-6] C.W.L. Gloger: Gemeinnütziges Hand- und Hilfsbuch der Naturgeschichte. Für gebildete Leser aller Stände, besonders für die reifere Jugend und ihre Lehrer. Cz. 1. Breslau: A. Schulz, 1841, s. 137. (niem.).

[gen-8] Á. Mones, F. Petter, A. Turner, A.L. Gardner, F. de Beaufort, L. Granjon, J.M. Pons, M. Tranier, C. Jones, N. Sivasothi, J.L. Eger, B. Sigé, M.E. Holden, S. Aulagnier, G.B. Corbet, J. Hartenberger, H. de De Bruijn, M. Vianey-Liaud, J.J. Hooker & A. Gentry. Comments on the proposed conservation of some mammal generic names first published in Brisson’s (1762) Regnum animale. „The Bulletin of zoological nomenclature”. 52 (1), s. 78–93, 1995. (ang.).

[Cichocki&inni-9] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 169–170. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[10] W Wietnamie odnaleziono myszo-jelenia. Naukowcy sądzili, że ten gatunek wyginął. gazeta.pl, 2019-11-13. [dostęp 2021-05-01].

[11] zyl jawajski Arnold. Zoo Warszawa. [dostęp 2021-05-01]. Cytat: Nowy współlokator, szerzej znany jako „myszojeleń”, zrobił duże wrażenie na stałym mieszkańcu woliery - wieloszponie rdzawogrzbietym (Polyplectron inopinatum), ale wygląda na to że nie będą sobie przeszkadzały – oba gatunki pochodzą z Azji Południowo - Wschodniej.

[12] Marlena Chudzio: Malutki myszojeleń w łódzkim zoo to samiczka. RMF24.pl, 2021-04-08. [dostęp 2021-05-01].

[13] W zoo w Bristolu urodził się myszojeleń. Jest wysokości ołówka. Wprost.pl, 2021-04-23. [dostęp 2021-05-01].

[14] Nowy myszojeleń w łódzkim Zoo!. Urząd Miasta Łodzi, 2021-04-08. [dostęp 2021-05-01].

[15] Myszojeleń w Ogrodzie Zoologicznym w Łodzi. TVP3 Łódź, 2021-04-08. [dostęp 2021-05-01]. Cytat: Tłumacząc z języka angielskiego (mouse-deer) nazwa tego zwierzęcia to myszojeleń.

[Burgin&inni-16] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 304–306. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[Meijaard-17] E. Meijaard: Family Tragulidae (Chevrotains). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 2: Hoofed Mammals. 2011, s. 330–333. ISBN 978-84-96553-77-4. (ang.).

[Wilson&Reeder-18] D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Genus Tragulus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-04-05]. (ang.).

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27792432_685]-19] Palmer 1904 ↓, s. 685.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27792108_361]-20] Palmer 1904 ↓, s. 361.

[1]

[2]

[a]

[4]

[5]

[b]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[3]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne