Kaniuki (województwo podlaskie)

Kaniuki

wieś
Kaplica prawosławna pod wezwaniem Świętych Cyryla i Metodego
Państwo	Polska
Województwo	podlaskie
Powiat	białostocki
Gmina	Zabłudów
Liczba ludności (2011)	59[1][2]
Strefa numeracyjna	85
Kod pocztowy	16-060[3]
Tablice rejestracyjne	BIA
SIMC	0044606[4]
Położenie na mapie gminy Zabłudów Kaniuki
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Kaniuki
Położenie na mapie województwa podlaskiego Kaniuki
Położenie na mapie powiatu białostockiego Kaniuki
52°53′43″N 23°18′27″E/52,895278 23,307500

Kaniuki (białorus.: Канюкі) – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, w gminie Zabłudów^[4][5]. Leży nad rzeką Narew.

Historia

Od wieków mieszkańcy wsi trudnili się rybołówstwem. Źródła pisane mówią, że w okresie średniowiecza mieszkańcy Kaniuk zaopatrywali zamek w Bielsku w ryby.

Wieś królewska położona w starostwie bielskim w II połowie XVII wieku^[6].

Według Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności, przeprowadzonego w 1921 roku, Kaniuki były wsią liczącą 40 domów i zamieszkałą przez 276 osób (139 kobiet i 137 mężczyzn). Wszyscy mieszkańcy miejscowości zadeklarowali wówczas białoruską przynależność narodową oraz wyznanie prawosławne^[7].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

4 sierpnia 2019 r. w Kaniukach odbył się pierwszy białoruski festyn ludowy o nazwie Таго яшчэ ў Канюкaх не было / Tego jeszcze w Kaniukach nie było zorganizowany przez Sołectwo Kaniuki. Wśród gości z Polski i Białorusi wystąpił m.in. zespół As^[8][9].

Obiekty

We wsi znajduje się drewniana kaplica prawosławna pod wezwaniem Świętych Cyryla i Metodego.

Turystyka

W miejscowości mieszka ludowy artysta rzeźbiarz Włodzimierz Naumiuk^[10].

We wsi bardzo dobrze zachowała się tradycyjna drewniana architektura budynków mieszkalnych. Większość z nich pochodzi z przełomu XIX i XX wieku lub wczesnego okresu międzywojennego. Kaniuki to, przy Socach, Trześciance, Ciełuszkach, Rybołach oraz Wojszkach, jedna z nielicznych wsi w Polsce, gdzie można podziwiać ludowe ornamentacje wiejskich chałup, występujące w postaci okiennic, nad- i podokienników, ozdobnych oszalowań elewacji i szczytów drewnianych budynków mieszkalnych^[11].

Wieś jest popularnym miejscem przystankowym podczas spływów kajakowych organizowanych na rzece Narew^[12][13], na brzegu której jest położna.

Przez wieś przechodzą szlaki turystyczne:

• Podlaski Szlak Bociani
• Podlaski Szlak Kulturowy Drzewo i Sacrum

Inne

Miejscowość zamieszkuje mniejszość białoruska^[14]. Mieszkańcy wsi posługują się na co dzień unikalną gwarą podlaską, będącą jednym z najdalej wysuniętych na północ i zachód dialektów języka ukraińskiego^[15]. Współcześnie gwara pielęgnowana jest głównie przez starsze pokolenie mieszkańców wsi, w związku z czym przewiduje się jej całkowite wyginięcie w najbliższej przyszłości.

Wieś w 2011 roku zamieszkiwało 59 osób^[16].

W strukturze Kościoła Prawosławnego wieś podlega parafii pw. św. Kosmy i Damiana w pobliskich Rybołach.

Galeria

• 

  Prawosławna kapliczka nad Narwią
• 

  Tradycyjna architektura wsi
• 

  Tradycyjna architektura wsi
• 

  Tradycyjna architektura wsi
• 

  (c) geo573, CC BY 3.0

  Tradycyjna architektura wsi
• 

  Stary krzyż wotywny z cyrylicznymi inskrypcjami na obrzeżach wsi

Zobacz też

• Zdobnictwo drewnianych domów na Podlasiu

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Opis wsi na stronie szlaku Drzewo i Sacrum. drzewoisacrum.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-28)].