Kanon literatury polskiej

Kanon literatury polskiej (także kanon polski) – termin literaturoznawczy, odnoszący się do prób zdefiniowania najważniejszych utworów w literaturze polskiej[1][2][3][4][5][6][7].

Według Piotra Wilczka, kanon literatury polskiej nie został do tej pory, tj. początku XXI-ego wieku, jasno zdefiniowany. Pewne próby zdefiniowania i zmiany kanonu nastąpiły w czasach marksistowskich (po IIWŚ), ale zakończyły się niepowodzeniem. Kanon polski jest bardziej tradycyjny od kanonu literatury zachodniej, w której od kilkudziesięciu lat następują pewne przewartościowania (np. wliczono do niego więcej dzieł pisanych przez kobiety i różne wcześniej marginalizowane mniejszości), podczas gdy kanon polski, według Wilczka, trwa dalej w tradycji "konserwatywnej i tradycjonalistycznej (uprzywilejowując dyskurs patriarchalny, męski, etnicznie polski etc.)". Wilczek określa szeroko rozumiany kanon polski jako oparty na listach lektur szkolnych, czuli "narodowy z domieszką nacjonalistyczno-komunistyczną"[1]..

Próby stworzenia kanonów polskiej literatury są niekiedy podejmowane przez media lub organizacje[8][9][10].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Piotr Wilczek, Czy istnieje kanon literatury polskiej?, [w:] Romuald Cudak (red.), Literatura polska w świecie, Wydawnictwo Gnome, 2006, s. 13-23, ISBN 978-83-87819-05-7 [dostęp 2022-08-01] (pol.).
  2. Kanon polski – kanon powszechny. Wstęp, Nowa Panorama Literatury Polskiej [dostęp 2022-08-01] (pol.).
  3. Jarosław Ławski, Kanon literatury polskiej we „Wspomnieniach polskiego wygnańca” A. A. Jakubowskiego, „Ruch Literacki” (3), 2015, ISSN 0035-9602 [dostęp 2022-08-01] (pol.).
  4. Małgorzata Mikołajczak, Mapowanie kanonu. Literatura polska w perspektywie światowej, „Przestrzenie Teorii” (35), 15 grudnia 2021, ISSN 2450-5765 [dostęp 2022-08-01] (pol.).
  5. Bożena Shallcross, Requiem dla kanonu? Szczególny przypadek kanonu transatlantyckiego, „Teksty Drugie” (4), 2014, DOI10.18318/td. [dostęp 2022-08-01] (pol.).
  6. Inga Iwasiów, Tatiana Czerska, Kanon i obrzeża, Universitas, 2005, ISBN 978-83-242-0477-9 [dostęp 2022-08-01] (pol.).
  7. Zjazd Polonistów, Polonistyka w przebudowie: literaturoznawstwo, wiedza o języku, wiedza o kulturze, edukacja : Zjazd Polonistów, Kraków, 22-25 września 2004, Tow. Autorów i Wydawców Prac Naukowych "Universitas, 2005 [dostęp 2022-08-01] (pol.).
  8. Justyna Sobolewska, Nowy literacki kanon na stulecie niepodległości, www.polityka.pl, 2018 [dostęp 2022-08-01] (pol.).
  9. "100 książek na stulecie niepodległości". Znamy zwycięzcę plebiscytu!, trojka.polskieradio.pl [dostęp 2022-08-01] (pol.).
  10. Justyna Sobolewska (oprac.), Wybitni literaturoznawcy o „Antologii Niepodległości” polecanej przez prezydenta, www.polityka.pl, 2018 [dostęp 2022-08-01] (pol.).

Linki zewnętrzne