Kanton (heraldyka)

Kanton – w heraldyce i w weksylologii figura zaszczytna w górnym lewym lub prawym rogu tarczy herbowej lub flagi. W polskim blazonowaniu zwany też narożnikiem.

Kanton ma postać niewielkiego, kwadratowego, lub prostokątnego pola umieszczanego w górnym rogu tarczy (najczęściej prawym heraldycznym, czyli z punktu widzenia użytkownika tarczy)[1]. Jest wyraźnie mniejszy od ćwiartki powstałej przy podziale tarczy czwórdzielnie w krzyż. W teorii winien zajmować 1/3 pola głowicy, czyli 1/9 pola tarczy, w praktyce nie zawsze jest to przestrzegane. Z wyjątkiem sytuacji, gdy kanton jest pierwotnym elementem herbu, nie musi przestrzegać zasady na przemiennego umieszczania kolorów i metali[2].

W heraldyce angielskiej, kanton umieszczany jest zawsze na wszelkich innych elementach, z wyjątkiem bordiury, jeśli ta udostajnia herb. Oznacza to, że może nawet całkiem zasłonić figurę, która wszakże jest zawsze wymieniana w blazonie herbu. Gładki zazwyczaj kanton jest elementem dodawanym często do herbu osoby, która na mocy królewskiego przywileju, przyjęła herb rodziny, z którą nie była spokrewniona. Z kolei kanton po lewej uszczerbiał herb syna z nieprawego łoża[2].

W weksylologii – górne czołowe (tzn. znajdujące się u góry przy drzewcu) pole płata flagi. Przykłady współczesnych flag z kantonami:

Przypisy

  1. Stephen Slater: The History and Meaning of Heraldry. London: Annes Publishing, 2004, s. 74. ISBN 978-1842159583.
  2. a b Charles Fox-Davies: A complete guide to heraldry. Ware: Wordsworth Editions Ltd, 1996, s. 135-136. ISBN 1-85326-365-6.

Media użyte na tej stronie

Blason ville fr La Vraie-Croix (Morbihan).svg
Autor: Celbusro, Licencja: CC BY-SA 3.0
Blason français de la ville de La Vraie-Croix (Morbihan) : De sinople à la chapelle du lieu d’argent posée sur une terrasse d’hermine, à la bordure d’or chargée de quatorze quintefeuilles de gueules posées en orle, au franc-canton brochant de gueules chargé d’un reliquaire d’or paré du champ.
Conc. J.P. Fernandez.
FRA heraldy - canton.svg
(c) Tomasz "odder" Kozlowski, CC BY-SA 2.5
D'argent au canton de gueules
FRA heraldy - franc-quartier.svg
Autor: odder, Licencja: CC BY-SA 2.5
D'argent au franc-quartier de gueules