Kaolin

Kopalnia kaolinu Kuklja w Mużijewie, Ukraina

Kaolin (glinka porcelanowa) – skała osadowa zawierająca w swym składzie głównie kaolinit, a także m.in. kwarc i mikę. Nazwa skały pochodzi od chińskiej góry Gaoling (chiń. 高嶺; dosł. „Wysoka Góra”), miejsca wydobywania surowca[1].

Powstaje na skutek wietrzenia skał magmowych, metamorficznych i osadowych. Jest „tłusty” w dotyku[2]. Barwa – biała, szara, żółtawa do brunatnej lub błękitnawa.

Stosowany jest do produkcji ceramiki szlachetnej i budowlanej (jest dodawany do gliny przy produkcji dachówek ceramicznych), przemyśle chemicznym i papierniczym. Służy też do wytwarzania form odlewniczych w poligrafii fleksograficznej (typowa mieszanka to sproszkowany kaolin/gips/talk/dekstryna kasztanowa w proporcji 10/7/1/0,5, rozrobiona wodą do uzyskania konsystencji miękkiej plasteliny i wysuszona w 130 °C). Bywa używany w laboratoriach chemicznych w celu zapewnienia równomiernego wrzenia roztworu.

W medycynie wykorzystywany jako środek przeciwbiegunkowy i podłoże do sporządzania maści[1].

Drobno zmielony kaolin stosowany jest do oczyszczania wody, ścieków i klarowania napojów – w mikroporach na jego powierzchni następuje adsorpcja zanieczyszczeń[3].

Występowanie

Na świecie

Na świecie bogate złoża kaolinu znajdują się m.in. w Chinach, USA, Rosji, Japonii, we Francji i Niemczech.

W Polsce

W Polsce występuje na Dolnym Śląsku, w okolicach m.in. Świdnicy, Strzelina, Turoszowa, Strzegomia i Bolesławca[4].

Przypisy

  1. a b Witold Doroszewski (red.): kaolin. W: Słownik języka polskiego [on-line]. PWN. [dostęp 2015-09-11].
  2. Farmakopea Polska X, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2014, s. 4276, ISBN 978-83-63724-47-4.
  3. Studies on gushing (ang.). Wiley, 7-4-1961. [dostęp 2015-11-02].
  4. Tablice geograficzne. Adamantan, 2008.

Bibliografia

  • Wacław Ryka: Słownik petrograficzny. Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1982. ISBN 83-220-0150-9.

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.
Kaolin mine in Muzhievo, Ukraine.jpg
Autor: Dimant, Licencja: CC BY-SA 3.0
This is a photo of a natural heritage site in Ukraine, id: 21-204-5001