Kapena

Kapena S.A.
Państwo

 Polska

Siedziba

Włynkówko

Adres

Włynkówko 49A
76-200 Słupsk

Data założenia

1968 (KPNA)

Data likwidacji

2017

Forma prawna

Spółka akcyjna

Nr KRS

0000072835

Zatrudnienie

80 (2017)[1]

Dane finansowe
Kapitał zakładowy

651 630,00 PLN

brak współrzędnych
Strona internetowa

Kapena S.A. – były polski producent autobusów i trolejbusów, który zajmował się również naprawą i modernizacją autobusów i silników. Głównym udziałowcem fabryki była włoska firma Cacciamali. Siedziba przedsiębiorstwa Kapena S.A. mieściła się w miejscowości Włynkówko koło Słupska.

Historia

(c) NDT, CC-BY-SA-3.0
Trolejbus Jelcz PR110E z 1988 w Gdyni wykonany w firmie KPNA na bazie autobusu Jelcz PR110M
Kapeny City z 1999 jako autobus szkolny
Kapena Thesi Intercity z 2004
Kapena 50C13 Daily Intercity z 2006
Kapena Tema na targach Transexpo 2007 w Kielcach
Kapena Thesi City, ZKM w Hajnówce
Kapena Urby w Siewierzu

Geneza

Rozwój przemysłu w Słupsku nastąpił dopiero po II wojnie światowej. Najwcześniej uruchomiono zakłady meblarskie. Na przełomie lat 60 i 70. w mieście i okolicach rozwijał się przemysł elektromaszynowy. Powstały wówczas fabryka obrabiarek SAFO, fabryka maszyn rolniczych AGRO-FAMAROL oraz zakłady produkujące maszyny dla leśnictwa[2].

Naprawy autobusów w większych zakładach komunikacji odbywały się w zajezdniach wyposażonych w kompletne warsztaty. W mniejszych miastach ze względu na małą liczbę taboru uruchamianie własnych zakładów było pozbawione ekonomicznego sensu. Zakłady komunikacji z tych miast zlecały naprawy w zakładach zewnętrznych[3]. Pierwszym takim zakładem w Polsce były założone w 1946 r. Kujawskie Zakłady Naprawy Samochodów. Przedsiębiorstwo oprócz napraw autobusów zajmowało się też naprawami ciężarówek[4].

Początki

„Kapena” powstała w 1968 w Słupsku jako „Komunalne Przedsiębiorstwo Naprawy Autobusów” (KPNA). Główną działalnością przedsiębiorstwa były naprawy autobusów dla przedsiębiorstw komunikacji miejskiej[5]. Pierwszym pojazdem wyremontowanym przez słupski zakład był Jelcz 272 MEX dla MPK Poznań[6].

Lata 80. i budowa trolejbusów

W latach 80. w Polsce powstały nowe sieci trolejbusowe, między innymi w 1985 otwarto sieć w Słupsku. Spowodowało to duże zapotrzebowanie tabor trolejbusowy[7]. W 1986 zakład rozszerzył swoją działalność o budowę trolejbusów na podstawie gotowych nadwozi (bez silnika) Jelcza PR110, a od 1992 Jelcza 120M[8].

Lata 90.

W latach 90. liczba remontów spadła[5], gdyż rolę zakładów naprawczych przejęli producenci autobusów[3]. Wobec braku zamówień na remonty dyrekcja zakładu wraz z wojewodą słupskim zaczęli szukać inwestora zagranicznego[9]. W 1992 Kapena rozpoczęła współpracę ze szwedzką Scanią. Początkowo fabryka produkowała ciężarówki. W 1994 rozpoczęto produkcję autobusów mini na podstawie podwozi furgonetek Iveco[5]. Włoski producent wcześniej podjął próbę współpracy z sanockim Autosanem, lecz produkowane tam autobusy był zbyt duże dla podwozi Iveco Daily[10]. W 1995 r. Komunalne Przedsiębiorstwo Napraw Autobusów Kapena Słupsk wyprodukowało ostatni trolejbus Jelcz 120ME, a produkcja tych pojazdów została przeniesiona do zakładów Trobus w Gdyni[11]. W latach 90. XX wieku nazwę zmieniono na „Kapena” Przedsiębiorstwo Państwowe, które następnie zostało przekształcone w jednoosobową spółkę akcyjną Skarbu Państwa „Kapena” SA, po czym sprywatyzowane[12]. W 1997 Kapena zaczęła produkować model Kapena City. Minibus ten powstał na podwoziu samochodu dostawczego Iveco Turbo Daily, z którego zaadaptowano również przód i napęd[13]. W 1998 podjęto współpracę z innym włoskim producentem autobusów, spółką Cacciamali SpA. Wówczas do produkcji weszły modele City C oraz 9 metrowy TCM920 Europolis. W 2000 włoski koncern został głównym udziałowcem Kapeny[5].

XXI wiek

1 stycznia 2003 Kapena stała się głównym przedstawicielem koncernu Irisbus w Polsce. Jednocześnie w miejsce Scanii-Kapeny powstała firma Scania Production Słupsk, która zajęła teren fabryki w Słupsku. „Nowa” Kapena SA, zbudowała zakład w leżącym w gminie Słupsk Włynkówku. W nowym zakładzie rozpoczęto produkcję autobusów marki Irisbus[5]. Kapena Thesi / Urbanino, Irisbus Daily C50, Kapena MidiRider oraz Kapena Tema[6]. W tym samym roku władze Irisbusu, zdecydowały się produkować autobusy wyłącznie pod marką Irisbus co spowodowało likwidację marki Kapena[14]. 28 grudnia 2007 Irisbus wygrał przetarg na dostawę autobusów szkolnych dla polskich szkół. 21 Irisbusów Tema zostało wyprodukowanych w fabryce Kapena[15]. Dostawy dla szkół spowodowały napływ zamówień na ten model między innymi z policji[16]. Kapena w trzech pierwszych kwartałach 2008 stała się drugim, pod względem sprzedaży, producentów autobusów w Polsce, przegrywając tylko z Solarisem[17]. Czwarty kwartał był jednak gorszy niż 3 poprzednie co spowodowało, że ostatecznie w 2008 Kapena była trzecim po Solarisie i Autosanie producentem autobusów na polskim rynku[18].

W 2017 roku spółka ogłosiła bankructwo[1]. Produkcję w fabryce Kapeny kontynuuje do dziś spółka MMI Sp. z o.o. z Redzikowa. Firma ta kontynuuje produkcję minibusów Urby[19] i Thesi[20] na bazie samochodów dostawczych Iveco Daily; zajmuje się też zabudową minibusów na bazie Mercedesa Sprintera[21], produkuje mały autobus turystyczny Movéo[22] na podwoziu samochodu ciężarowego Iveco Eurocargo i jest wyłącznym przedstawicielem na Polskę tureckiego producenta autobusów Karsan.

Ostatnio produkowane modele

Na bazie Iveco Daily:

Na innych podwoziach Irisbus:

  • Tema Intercity 100E22 – lokalny
  • Tema Szkolny – szkolny
  • MidiRider 395E – lokalny lub kombi

Pod marką Irisbus:

Modele historyczne

  • Kapena Ambra Intercity 12.227
  • Kapena City 7,5
  • Kapena Euro polis TCM920
  • Kapena Falcon
  • Kapena Intercity
  • Kapena Thesi City 59E12
  • Kapena Thesi City 65C15
  • Kapena Thesi Intercity 59E12
  • Kapena Tema Intercity 100E18
  • Kapena Tema Intercity 100E21

Naprawa autobusów

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Kapena podjęła decyzję: upadłość. plus.gp24.pl. [dostęp 2018-04-10]. (pol.).
  2. Poznaj swoje województwo. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1979, s. 216–217.
  3. a b Marcin Stiasny: Atlas autobusów. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych, 2008, s. 22. ISBN 978-83-920757-4-5.
  4. SOLBUS, czyli powrót autobusów SOR na polski rynek.
  5. a b c d e Marcin Stiasny: Atlas autobusów. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych, 2008, s. 47. ISBN 978-83-920757-4-5.
  6. a b Nowa fabryka Kapeny – InfoBus.
  7. Teofil Lijewski: Geografia Transportu Polski. Warszawa: PWE, 1986, s. 159. ISBN 83-208-0474-4.
  8. Marcin Stiasny: Atlas autobusów. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych, 2008, s. 218. ISBN 978-83-920757-4-5.
  9. Paweł Czapliński, Anna Stawarska. Przejawy procesu globalizacji w sferze produkcji na przykładzie Scania Production Słupsk S. A. „Prace Komisji Geografii Przemysłu”. 16, s. 176–186, 2010. Warszawa-Kraków. 
  10. Dariusz Więcławski: Ocalić od zapomnienia: Autosan w latach 1990–1991 – infobus. [w:] infobus.pl [on-line]. [dostęp 2012-03-10]. (pol.).
  11. Marcin Stiasny: Atlas autobusów. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych, 2008, s. 219. ISBN 978-83-920757-4-5.
  12. Według odpisu z KRS nr 0000072835, stan na 9. 5. 2017.
  13. Marcin Stiasny: Atlas autobusów. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych, 2008, s. 121. ISBN 978-83-920757-4-5.
  14. Marcin Stiasny: Atlas autobusów. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych, 2008, s. 43. ISBN 978-83-920757-4-5.
  15. Kontrakt na dostawy gimbusów z Kapeny podpisany – InfoBus.
  16. Kapena Tema dla Policji – InfoBus.
  17. Polski rynek autobusów po trzech kwartałach 2008 r. – InfoBus.
  18. Polski rynek autobusów w 2008 r. – InfoBus.
  19. Opis modelu MMI Urby na stronie MMI
  20. Opis modelu MMI Thesi na stronie MMI
  21. Opis zabudów na bazie samochodów Mercedes-Benz Sprinter na stronie MMI
  22. Opis modelu MMI Movéo na stronie MMI

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Kapena Tema in Kielce.jpg
Autor: Marek Banach, Licencja: CC BY-SA 3.0
Autobus Kapena Tema z 2007 roku na podwoziu Iveco/Irisbus EuroMidi na targach Transexpo 2007 w Kielcach. Należy do firmy Kapena z miejscowości Włynkówko koło Słupska, wypożyczona do firmy PPKS Lublin.
Kapena ZKM(1).JPG
Autor: Stormbringer76, Licencja: CC BY 3.0
Kapena Thesi City (#05) z 2006 roku należąca do ZKM w Hajnówce.
Stiopa-Iveco Kapena.jpg
Autor: Stiopa, Licencja: CC BY-SA 4.0
Transport publiczny w Siewierzu zapewnia ZTM, Zarząd Transportu Metropolitalnego w Katowicach, poprzez konsorcjum LZ Lazar s.j. i PKS Południe sp. z o.o. Na fotografii, minibus Iveco Daily 70C 17 Kapena Urby LE (#1411), produkowany przez firmę Kapena SA
Kapena 50C13 Daily.jpg
Autor: Lukas 3z, Licencja: CC BY-SA 4.0
Minibus Kapena 50C13 Daily Intercity z 2006 roku w Krakowie z firmy Cracow Tours z Krakowa (wcześniej należał do PKS Tarnów).
Irisbus agora.jpg
(c) I, Alexw, CC-BY-SA-3.0
Irisbus Agora à Reims 12/05/2007.
Gimbus 4.jpg
Autor: Cezary p, Licencja: CC BY-SA 4.0
Polski autobus szkolny marki Kapena na bazie Iveco Daily drugiej generacji.
Jelcz PR110E at line number 28 in Gdynia 2.jpg
(c) NDT, CC-BY-SA-3.0
Trolejbus Jelcz PR110E #3342. Wykonay przez firmę KPNA ze Słupska w 1988 roku.
Kapena Thesi Intercity.jpg
Autor: Lukas 3z, Licencja: CC BY-SA 4.0
Minibus Kapena Thesi Intercity na bazie Iveco Daily 65C z 2004 roku w Krakowie z firmy Europe Travel z Gdańska.