Kaplica św. Proroka Eliasza w Socach

Kaplica św. Proroka Eliasza
kaplica filialna
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Miejscowość

Soce

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny

Diecezja

warszawsko-bielska

Wezwanie

św. Proroka Eliasza

Wspomnienie liturgiczne

20 lipca/2 sierpnia

Położenie na mapie gminy Narew
Mapa konturowa gminy Narew, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Soce, kaplica św. Proroka Eliasza”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Soce, kaplica św. Proroka Eliasza”
Położenie na mapie powiatu hajnowskiego
Mapa konturowa powiatu hajnowskiego, blisko górnej krawiędzi po lewej znajduje się punkt z opisem „Soce, kaplica św. Proroka Eliasza”
Ziemia52°56′42,9″N 23°23′22,2″E/52,945250 23,389500

Kaplica pod wezwaniem św. Proroka Eliasza – zabytkowa[1][2] prawosławna kaplica filialna (tzw. czasownia) w Socach. Należy do parafii Opieki Matki Bożej w Puchłach, w dekanacie Narew diecezji warszawsko-bielskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.

Kaplicę wzniesiono najprawdopodobniej na początku XX w. głównie ze względu na potrzebę przechowywania ikon i cerkiewnych chorągwi niezbędnych do celebrowania lokalnych uroczystości obrzędowych takich jak wiejskie procesje czy święcenia pól. Częściowo zachowany unicki charakter wnętrza świątyni wskazuje na fakt, że kaplica w Socach mogła istnieć jeszcze w I połowie XIX wieku. W 1990 dokonano jej gruntownej przebudowy, co pozwoliło na odprawianie w niej nabożeństw.

Architektura

Budowla drewniana, salowa, orientowana z apsydą zamkniętą trójbocznie. Od frontu niewielka kruchta. Dachy blaszane, jednokalenicowe. Nad tylną częścią kaplicy kopułka z sześcioramiennym krzyżem. W 2010 dokonano wymiany stolarki okiennej świątyni, zaś w 2013 poddano renowacji kruchtę.

Wnętrze

Obiekt posiada szczególną wartość z uwagi na zachowane w nim unikatowe, choć skromne, wyposażenie, na które składają się m.in. niespotykane w prawosławiu dwa drewniane krucyfiksy – jeden pochodzący najprawdopodobniej jeszcze z okresu unickiego (XVIII – I połowa XIX w.), autorstwo drugiego zaś przypisuje się rzeźbiarzowi samoukowi Jankowi Kuleszy (☦1935) z Soc. Ponadto w kaplicy zachowały się XIX-wieczne ikony oraz neounickie oleodruki z okresu międzywojnia z widocznymi silnymi wpływami łacińskiego malarstwa religijnego.

Inne

Uroczyste nabożeństwa w kaplicy celebrowane są w dniu jak i w przeddzień święta jej niebiańskiego patrona św. Proroka Eliasza (2 sierpnia według kalendarza juliańskiego), kiedy w Socach odbywa się podniosła procesja (obchód wsi). Święte Liturgie sprawowane są tutaj także w trzeci dzień po Wielkanocy i Bożym Narodzeniu oraz w dniu święta Świętych Kosmy i Damiana. Latem, tuż po nabożeństwie w cerkwi parafialnej w Puchłach, w kaplicy w Socach odprawiane są akatysty i molebny.

Galeria zdjęć

Przypisy

  1. Wojewódzka ewidencja zabytków. Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Białymstoku, 2015-08-25. [dostęp 2015-10-24].
  2. Opracowanie zestawienia zabytków. Stowarzyszenie Dziedzictwo Podlasia. [dostęp 2015-10-21].

Bibliografia

  • Irena Matus: Lud nadnarwiański cz.1, prace Katedry Kultury Białoruskiej Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok, 2000. ISBN 83-9141197-1-1
  • Grzegorz Sosna: Katalog świątyń i duchowieństwa prawosławnej diecezji warszawsko-bielskiej w: ELPIS, czasopismo teologiczne Katedry Teologii Prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku. Białystok, 2000. ISSN 1508-7719

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Narew (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Narew, Polska
Podlaskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podlaskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.50 N
  • S: 52.17 N
  • W: 21.45 E
  • E: 24.10 E
Powiat hajnowski location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu hajnowskiego, Polska
Cerkiew we wsi Soce.JPG
Autor: Pietrek-ja, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kaplica w Socach, zdjęcie od strony ołtarza.
Icons Soce (1).JPG
Autor: PanBe, Licencja: CC BY-SA 4.0
Interior of the Soce chapel.
Kaplica w Socach.JPG
Autor: Pietrek-ja, Licencja: CC BY-SA 3.0
Wooden orthodox chapel of St Elijah in Soce.
Iconostasis Orthodox Chapel Soce.JPG
Autor: Jajeczko, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ikonostas kaplicy św. Proroka Eliasza w Socach (pocz.XX w.)
Soce obchod kaplica.jpg
Autor: Klasik, Licencja: CC BY-SA 4.0
Procession in Soce.
Soce wnetrze kaplicy.jpg
Autor: Klasik, Licencja: CC BY-SA 4.0
Soce: chapel interior.