Kaplica Najświętszej Marii Panny w Studzienicznej

Kaplica Najświętszej Marii Panny w Studzienicznej
Distinctive emblem for cultural property.svg 77 z dnia 15.03.1980[1]
Kaplica
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Augustów-Studzieniczna

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Matki Bożej Szkaplerznej w Studzienicznej

Położenie na mapie Augustowa
Mapa konturowa Augustowa, blisko prawej krawędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Kaplica Najświętszej Marii Panny w Studzienicznej”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kaplica Najświętszej Marii Panny w Studzienicznej”
Położenie na mapie powiatu augustowskiego
Mapa konturowa powiatu augustowskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Kaplica Najświętszej Marii Panny w Studzienicznej”
Ziemia53°51′35,86″N 23°05′50,65″E/53,859961 23,097403

Kaplica Najświętszej Marii Panny w Studzienicznej – zabytkowa kaplica położona w Studzienicznej (administracyjna część Augustowa).

Kaplica położona jest na wyspie na Jeziorze Studzienicznym. Wchodzi w skład sanktuarium Matki Bożej Studzieniczańskiej i zespołu sakralnego w parafii Matki Bożej Szkaplerznej w Studzienicznej.

Historia

Wizytacja dekanatu augustowskiego z roku 1700 zaświadcza, że istniało wtedy na obszarze dekanatu miejsce słynące z cudów, nie jest jednak znane jego dokładnie położenie. Późniejszy dokument – list przeora zakonu kamedułów z Wigier do kurii wileńskiej z 1740 r. – zawiera wzmiankę, że na wyspie Jeziora Studzienicznego kopia obrazu Matki Bożej Częstochowskiej była czczona przez okoliczną ludność przynajmniej od roku 1728. W tym czasie osiadł też na wyspie nieznany z imienia pustelnik. W roku 1741 proboszcz augustowski uzyskał pozwolenie na budowę kaplicy, jednak na skutek protestów kamedułów z Wigier budowa opóźniała się. W 1772 na wyspie osiadł pustelnik Wincenty Morawski, były major lub pułkownik wojsk polskich, należący do Franciszkańskiego Zakonu Świeckich, i wybudował drewnianą kapliczkę[2].

Drewniana kaplica w Studzienicznej (rys. Alojzy Misierowicz, 1857)
Wnętrze kaplicy - ołtarz główny

W 1777 starosta augustowski Stanisław Karwowski zakupił w Augustowie inną drewnianą kaplicę, którą Morawski z pomocą ludności przeniósł do Studzienicznej. Znajdowały się w niej 3 ołtarzyki. W głównym umieszczono obraz Matki Bożej Częstochowskiej. Przy obrazie znajdowały się wota, zaś nad ołtarzem napis: Kapłani Boga pamiętajcie o mnie tego miejsca fundatorze Wincentym Grzeszniku. Umieszczono też ołtarzyki boczne - pod wezwaniem św. Jana Nepomucena i św. Tekli. Morawski w roku 1782 odbył pielgrzymkę do Rzymu, gdzie uzyskał prawo do czterech odpustów zupełnych roczne (Zesłanie Ducha Świętego, 26 lipca na św. Anny, 16 maja na św. Nepomucena i 23 września na św. Tekli). Przywiózł też obrazy świętych, które umieścił w kaplicy.

W XIX wieku Studzieniczna stała się popularnym miejscem pielgrzymek. Czyniono więc starania o postawienie nowej kaplicy. W 1871 zbudowano fundamenty, oparte na 64 drewnianych palach wbitych w ziemię, połączonych kratowaniem z bali i wzmocnionych brukiem kamiennym. Właściwa murowana kaplica została wybudowana w 1872 przez inżyniera Kanału Augustowskiego Ludwika Jeziorkowskiego. Pod koniec XIX w. została usypana grobla łącząca wyspę ze stałym lądem. W 1908 powstał drewniany ołtarz i zakupiono do kaplicy fisharmonię. 17 września 1995 r. kard. Józef Glemp, prymas Polski, dokonuje koronacji obrazu Matki Bożej Studzienicznej [3]. W czerwcu 1999 sanktuarium w Studzienicznej i kaplicę odwiedził papież Jan Paweł II. Obok kaplicy znajduje się pomnik upamiętniający to wydarzenie.

Kaplica ma formę ośmiokątnej rotundy. Stylistycznie nawiązuje do architektury renesansowej. Uwieńczona jest niewielką sygnaturką. W pobliżu kaplicy znajduje się kościół Matki Bożej Szkaplerznej.

Kaplica pojawiła się w filmie Karate po polsku z 1983 roku.[4]

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podlaskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022 [dostęp 2010-12-02].
  2. Według informacji na tablicy przy sanktuarium (treść za stroną Bryzg.pl) Morawski osiadł na wyspie przed 1770, a drewnianą kaplicę zbudował ze składek pielgrzymów w 1770.
  3. Grzegorz Polak, Święte, świętsze, najświętsze. Przewodnik po sanktuariach w Polsce. AGORA S.A. Warszawa 2013. str. 307; ISBN 978-83-268-1242-2
  4. „Karate po polsku” – plenery po latach. [ dostęp 11 LISTOPADA 2018]. [dostęp 2020-07-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (4 lipca 2020)].

Bibliografia

  • Jarosław Szlaszyński, Andrzej Makowski: Augustów. Monografia historyczna. Augustów: Urząd Miejski w Augustowie, 2007, s. 72-74, 267-269, 759-760. ISBN 978-83-925620-0-9.
  • Irena Batura, Wojciech Batura: Po Ziemi Augustowskiej. Przewodnik dla turysty i wczasowicza. Suwałki: Wydawnictwo "Hańcza", 1993, s. 99-100. ISBN 83-900828-3-7.
  • Wieś Studzieniczna na Bryzg.pl. [dostęp 2010-12-03]. (kopia z Internet Archive)

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Podlaskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podlaskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.50 N
  • S: 52.17 N
  • W: 21.45 E
  • E: 24.10 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Chapel of Blessed Virgin Mary in Studzieniczna-1857-Poland.jpg
Drewniana kaplica Najświętszej Marii Panny w Studzienicznej, 1857.
Kaplica Matki Boskiej w Augustowie-Studzienicznej 77 z 15.03.1980 -Magkrys.JPG
Autor: Magkrys, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kaplica Matki Boskiej w Augustowie-Studzienicznej (zabyzek nr 77 z 15.03.1980)
Powiat augustowski location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu augustowskiego, Polska
Augustów location map.svg
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa Augustowa, Polska
Studzieniczna kaplica 07.jpg
Autor: Zala, Licencja: CC BY-SA 4.0
Studzieniczna - Kaplica Najświętszej Marii Panny.