Kaplica ewangelicko-augsburska w Poznaniu

Kaplica ewangelicko-augsburska w Poznaniu

kaplica
Widok od strony ulicy
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Miejscowość	Poznań
Adres	ul. Grunwaldzka 48
Wyznanie	luteranizm
Kościół	Ewangelicko-Augsburski w RP
parafia	Poznań
Historia Data zakończenia budowy 1896 Data zamknięcia 2003
Dane świątyni Świątynia • materiał bud. • cegła
Położenie na mapie Poznania Kaplica ewangelicko-augsburska w Poznaniu
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Kaplica ewangelicko-augsburska w Poznaniu
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Kaplica ewangelicko-augsburska w Poznaniu
52°24′05,67″N 16°53′13,08″E/52,401575 16,886967

Kaplica ewangelicko-augsburska w Poznaniu – dawna neogotycka kaplica cmentarna, po II wojnie światowej wiele lat służąca jako świątynia parafii ewangelicko-augsburskiej w Poznaniu. Znajduje się przy ul. Grunwaldzkiej 48, na terenie jednostki pomocniczej Osiedle Grunwald Południe, w dzielnicy Grunwald, na terenie Parku Manitiusa.

Charakterystyka

Wnętrze z ołtarzem

Została zbudowana w 1896 r. jako kaplica cmentarna parafii ewangelickiej św. Pawła. Po zamknięciu cmentarza, w 1946 władze miejskie przyznały kaplicę pozbawionej własnego miejsca zgromadzeń parafii ewangelicko-augsburskiej jako tymczasowe miejsce nabożeństw, do czasu odzyskania jednego z poewangelickich obiektów sakralnych. Brak własnego kościoła spowodowany był wcześniejszym zajęciem wszystkich świątyń ewangelickich przez państwo i przekazanie ich w użytkowanie Kościołowi rzymskokatolickiemu. Od 1948 roku przez kilka lat kaplicę współużytkowała parafia polskokatolicka pw. Narodzenia NMP. Brak postępów w tej sprawie, a później zakazy władz PRL budowy nowej świątyni lub rozbudowy dotychczasowej sprawiły, że problem ten został rozwiązany dopiero poprzez budowę w pobliżu nowego kościoła Łaski Bożej przy ul. Obozowej, poświęconego w 2004. Ostatnie nabożeństwo w kaplicy odprawiono w 2003.

Kaplica jest budowlą ceglaną, jednonawową, z płytkim prezbiterium. Od strony ulicy nawę poprzedza przedsionek. Chór kryty jest sklepieniem krzyżowym, w nawie znajduje się oszalowana otwarta więźba dachowa. Wnętrze nawy oświetlają ostrołukowe okna. Nawę i podwyższone prezbiterium łączy profilowana arkada. Pierwotnie pod kaplicą mieściła się kostnica, dostępna szeroką arkadą w tylnej ścianie obecnej zakrystii. Skromne wyposażenie wnętrza zostało zgromadzone po wojnie z nieczynnych kościołów ewangelickich na terenie województwa. W 1953 umieszczono tablicę pamiątkową ku czci ks. Gustawa Manitiusa. W 1965 wnętrze zmodernizowano, wykonano nowy wystrój prezbiterium, a w oknach umieszczono oszklenie firmy Powalisz. W latach 90. XX w. pomieszczenie w piwnicy przejściowo adaptowano na salkę parafialną, zbudowano chór muzyczny i wstawiono nowe ławki. Po poświęceniu świątyni Łaski Bożej, przeniesiono tam również tablicę pamiątkową, natomiast wyposażenie przekazano do nowej kaplicy ewangelickiej w Pile.

Bibliografia

• Bolesława Krzyślak, Dawny kościół św. Pawła na Fredry – obecny kościół Najświętszego Zbawiciela, Poznań, Wydaw. Miejskie, 2003, ISBN 83-87847-85-2 („Biblioteka Kroniki Miasta Poznania. Zabytki Poznania”)
• Dorota Leśniewska, Jarosław Mulczyński, Ulica Grunwaldzka. Grudzień 2003 – luty 2004, Muzeum Historii Miasta Poznania [katalog wystawy], Poznań, Muzeum Narodowe w Poznaniu, 2003, ISBN 83-89053-25-X („Ulice i zaułki dawnego Poznania”)
• Poznań. Przewodnik po zabytkach i historii, red. meryt. i oprac. tekstów Janusz Pazder, Poznań, Wydaw. Miejskie, 2003, ISBN 83-87847-92-5
• JerzyJ. Domasłowski JerzyJ., Kościół Ewangelicko-Augsburski w Poznaniu i w Zachodniej Wielkopolsce w latach 1919-2005, Poznań: Parafia Ewangelicko-Augsburska, 2005, ISBN 83-922889-0-4, OCLC 69480325 .
• Poznań. Spis zabytków architektury, oprac. Joanna Bielawska-Pałczyńska, Poznań, Wydaw. Miejskie, 2004, ISBN 83-89525-07-0
• Hanna Hałas, Ochrona cmentarzy poznańskich, „Kronika Miasta Poznania”, ISSN 0137-3552, 2005, nr 2 (Piękno odzyskane)
• Natalia Osyra-Kwiecińska, Architektura kościołów katolickich i protestanckich w Poznaniu w XX wieku. Wzajemne relacje, „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki”, ISSN 0023-5865, T. 52, 2007
• KonradK. Białecki KonradK., Kościół Narodowy w Polsce w latach 1944-1965, Poznań: Wydaw. Poznańskie, 2003, ISBN 83-7177-199-1, OCLC 830518812 .

Galeria

• 

  Fasada w 2007

• 

  Widok od strony parku

• 

  Tablica informacyjna