Karabin AR-18

AR-18

Państwo	Stany Zjednoczone
Producent	Armalite
Rodzaj	Karabin automatyczny
Historia
Produkcja	1969 – ??
Dane techniczne
Kaliber	5,56 mm
Nabój	5,56 × 45 mm
Magazynek	pudełkowy, 20 lub 30 nabojów
Wymiary
Długość	940/736 mm
Długość lufy	464 mm
Masa
broni	3,17 kg (niezaładowanej) 3,58 kg (z pełnym magazynkiem)
wyposażenia dodatkowego	0,28 kg (dwójnóg)
Inne
Prędkość pocz. pocisku	1000 m/s
Szybkostrzelność teoretyczna	800 strz./min
Szybkostrzelność praktyczna	80 strz./min (seriami) 40 strz./min (ogniem pojedynczym)

AR-18 – amerykański karabin automatyczny.

Historia

W latach 50. XX wieku w Stanach Zjednoczonych, wzorem innych krajów, trwały prace nad opracowaniem naboju pośredniego. W 1957 opracowano w oparciu o nabój cywilny .222 Remington Magnum nabój oznaczony .223 Remington (5,56 × 45 mm). Pracujący w firmie Armalite Eugene Stoner przystosował swój karabin AR-10 do zasilania nową amunicją. Nowa amunicja sprawiła że karabin oznaczony jako AR-15 miał minimalny odrzut, a umieszczenie kolby na przedłużeniu lufy (tak zwany liniowy układ broni) sprawiło, że karabin był łatwy do opanowania przy strzelaniu.

Testy wojskowe wykazały jednak, że celność karabinu jest niska. Ciągłe problemy z bronią sprawiły, że w 1959 Armalite sprzedała prawa patentowe nowego karabinu firmie Colt’s Patent Firearms Manufacturing Company. W 1960 Stoner także przeniósł się do Colta. W tym samym roku poradzono sobie z problemem celności AR-15. Okazało się, że źródłem problemów był źle dobrany skok gwintu lufy. Po zmianie skoku gwintu karabin uznano za gotowy do produkcji seryjnej i rozpoczęto promocję broni która po przyjęciu do uzbrojenia United States Armed Forces otrzymała oznaczenie M16.

Po sprzedaniu praw do AR-15 Coltowi w Armalite rozpoczęto prace nad alternatywnym karabinem kalibru 5,56 mm. Skonstruowany przez George’a Sullivana, Arthura Millera i Charlesa Dorchestera karabin otrzymał oznaczenie AR-18. W odróżnieniu od Stonera który w AR-15 położył nacisk na zmniejszenie masy broni i w tym celu zastosował komorę zamkową wykonaną z aluminium oraz układ bez tłoka gazowego konstruktorzy AR-18 największy nacisk położyli na zmniejszenie kosztów produkcji i niezawodność broni. Dlatego zastosowali komorę zamkową wykonaną ze stalowych wytłoczek cięższą, ale tańszą w produkcji od aluminiowej i układ z krótkim skokiem tłoka gazowego zapewniający większą niezawodność.

Po przyjęciu do uzbrojenia amerykańskich sił zbrojnych M16 prace nad AR-18 straciły tempo. W latach 1969–1972 był on produkowany seryjnie w wersji automatycznej AR-18 (oferowanej służbom federalnym) i samopowtarzalnej AR-180 (sprzedawanej na rynku cywilnym). Karabin sprzedawał się na rynku amerykańskim słabo, ale licencję na jego produkcję udało się sprzedać brytyjskiej firmie Sterling i japońskiej Howa. Obie te firmy produkowały głównie przeznaczoną na rynek cywilny wersję samopowtarzalną AR-180 (niewielkie ilości automatycznego Sterlinga AR-18 znalazły się na uzbrojeniu SAS). Wersja AR-180 była bronią bardzo popularną w Wielkiej Brytanii szczególnie wśród zawodników uprawiających konkurencję Karabinu Praktycznego (obecnie posiadanie długiej broni samopowtarzalnej jest w Wielkiej Brytanii nielegalne). AR-180 był także bronią popularną wśród terrorystów IRA (zwłaszcza po przebudowie umożliwiającej strzelanie seriami).

W latach 80. pojawiło się kilka karabinów o budowie wzorowanej na AR-18. Były to tajwański Type 64 (łączący rozwiązania AR-18 i M16), singapurski SAR-80, japoński Howa 89-Shiki i zbudowany w układzie bullpup brytyjski L85. W 2001 przedsiębiorstwo Eagle Arms będące właścicielem praw do marki ArmaLite zaczęło sprzedawać na rynku cywilnym karabin AR-180B. Jest to zmodyfikowana wersja AR-18 wyposażona w komorę spustową z tworzywa sztucznego mieszczącą mechanizm uderzeniowo-spustowy przejęty z M16. AR-180B jest zasilany z magazynków zgodnych ze STANAG 4179.

Opis

AR-18 jest bronią samoczynno-samopowtarzalną. Zasada działania oparta o odprowadzanie gazów prochowych przez boczny otwór lufy, z krótkim skokiem tłoka gazowego. Zamek ryglowany przez obrót, posiada siedem rygli. Opory ryglowe znajdują się bezpośrednio w lufie. Dwie sprężyny powrotne znajdują się po obu stronach suwadła. Mechanizm spustowy z przełącznikiem rodzaju ognia umożliwia strzelanie ogniem pojedynczym i seriami.

AR-18 jest bronią zasilaną przy pomocy dwurzędowych magazynków pudełkowych o pojemności 20 lub 30 naboi. Gniazdo magazynka znajduje się w u dołu komory zamkowej. Lufa o długości 464 mm osadzona bezpośrednio w łożu, zakończona szczelinowym tłumikiem płomienia.

Karabin wyposażony jest w kolbę, łoże i chwyt pistoletowy wykonane z tworzywa sztucznego. Przyrządy celownicze mechaniczne (muszka słupkowa i celownik przerzutowy z przeziernikiem).

Bibliografia

• Praca zbiorowa pod redakcją Jana Stevensona (przełożyli z angielskiego Leszek Erenfeicht i Piotr Błaszkiewicz) 1994, Współczesna broń myśliwska i wyczynowa. Ilustrowana encyklopedia, Warszawa, ESPADON, ISBN 83-85489-08-8.
• AndrzejA. Ciepliński AndrzejA., RyszardR. Woźniak RyszardR., Encyklopedia współczesnej broni palnej, Warszawa: WiS, 1994, ISBN 83-86028-01-7, OCLC 169820275 .
• Bogusław Trzaskała. AR-18, czyli bajka o brzydkim kaczątku. „Broń i amunicja”. 2006. nr 5. s. 28-32. ISSN 1644-339X.