Karabin maszynowy Vickers 12,7 mm

Vickers 12,7 mm[a]
Ilustracja
wkm Vickers 12,7 mm w Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie
Państwo Wielka Brytania
ProducentVickers
Rodzajwielkokalibrowy karabin maszynowy
Historia
Prototypy1926
Produkcja1926
Wyprodukowanoponad 13,5 tys. wszystkich wersji
Dane techniczne
Kaliber12,7 mm
NabójVickers 12,7 × 81 mm
Taśma nabojowaparciana, 100, 200
Wymiary
Długość890 mm
Długość lufy794 mm
Masa
karabinu właściwego24,5 kg
podstawy1170 kg (morska poczwórna laweta Mk III)
lufy720 mm
Inne
Prędkość pocz. pocisku768 m/s
Szybkostrzelność teoretyczna600–700 strz./min
Szybkostrzelność praktyczna150–200 strz./min
Zasięg maks.4570 m
Zasięg skuteczny730 m

Karabin maszynowy Vickers 12,7 mm – powiększona wersja karabinu maszynowego Vickers, używana przez flotę i armię brytyjską w czasie drugiej wojny światowej. Konstrukcją nie różnił się od wersji kalibru 7,7 mm.

Historia powstania

Konieczność posiadania takiej broni wynikła z doświadczeń pierwszej wojny światowej, która z jednej strony udowodniła znaczenie karabinów maszynowych, a z drugiej pokazała ich niewielką skuteczność przeciwko nowemu wynalazkowi, jakim były czołgi i wozy opancerzone. Szybki rozwój samolotów też wskazywał na konieczność posiadania szybkostrzelnej broni przeciwlotniczej o dużym zasięgu i sile rażenia[1]. Niemieckie eksperymenty z karabinem maszynowym Maxim kal. 13 mm i francuskie z Hotchkissem 13,2 mm, skłoniły armię i flotę brytyjską do skonstruowania własnego odpowiednika.

W tym celu wykorzystano wypróbowaną i niezawodną konstrukcję, jakim był ulepszony przez Vickersa mechanizm km Maxima, który odpowiednio powiększono, by wykorzystał nabój 12,7 × 81 mm[1]. Dla poprawienia chłodzenia, wszystkie Vickersy 12,7 mm miały żebrowaną osłonę chłodnicy lufy[2].

W 1928 r. admiralicja brytyjska przeprowadziła test karabinów Vickers 12,7 mm i Browning wz. 1924. Amerykański karabin strzelał silniejszym nabojem, ale był cięższy i nieco bardziej zawodny. Ostatecznie zadecydował fakt, że identyczna konstrukcja karabinów Vickers miała ułatwić szkolenie żołnierzy i obsługę broni[1].

Przed drugą wojną światową km Vickers 12,7 mm był podstawową małokalibrową bronią przeciwlotniczą Royal Navy i uzbrojeniem brytyjskich wozów pancernych. Podobnie jak jej mniejszy wariant, broń była niezawodna i solidna, jednak stosunkowo słaby nabój nie miał wystarczającej siły rażenia. W armii lądowej Vickersy stopniowo zastępowano w czołgach przez km-y Besa kal. 15 mm (wozy pancerne np. Guy i czołgi piechoty jak Matilda używały Vickersów najdłużej)[3]. Także z powodu słabej skuteczności RAF zrezygnował z wielkokalibrowych karabinów maszynowych i z km-ów 7,7 mm przeszedł od razu na działka 20 mm HS 404[1].

Modele

Poczwórnie sprzężone Vickersy MK III na HMS Ashanti

Mark I – wersja rozwojowa, nie produkowana seryjnie. Oficjalne oznaczenie: Gun, Machine, Vickers, .5-inch, Mk. I. Szybkostrzelność ok. 450 strz./min.[2]

Mark II, IV i V – wersje lądowe, przeznaczone dla czołgów i wozów pancernych. Wersja II, z 1932, była pierwszą seryjną, wersja V – finalną, udoskonaloną, o ujednoliconym montażu, umożliwiającym zamienne stosowanie km-ów 7,7 i 12,7 mm. Wprowadzona w 1935, wersja Mk V ważyła 28,9 kg i miała szybkostrzelność ok. 500–600 strz./min.[4] MK V wyprodukowano ok. 1000 sztuk, poprzednich nie więcej niż 100[1].

Mark III – wersja dla floty, zasilana 200-nabojową taśmą w wymiennych bębnach. Najczęściej montowana na poczwórnych lawetach, z karabinami ustawionymi pionowo jeden nad drugim. Większość przedwojennych niszczycieli miała dwa takie zestawy, większe okręty cztery do ośmiu. Montowany także na kutrach torpedowych i artyleryjskich w napędzanych wieżyczkach z jednym lub dwoma karabinami[5]. Royal Navy używała łącznie ponad 12 500 wkm-ów Vickers, jednak ze względu na malejącą skuteczność, stopniowo zastępowała je działkami Oerlikon 20 mm[1].

Uwagi

  1. Dane w infoboksie dla wersji Mk III według Naval Weapons

Przypisy

  1. a b c d e f Anthony G. Williams: THE .5" VICKERS GUNS AND AMMUNITION (ang.). W: ARTICLES AND RESOURCES ON MILITARY TECHNOLOGY [on-line]. 2005-11-07. [dostęp 2011-01-14].
  2. a b Richard Fisher: Gun, Machine, Vickers, .5-inch, Mk. I (ang.). W: BRITISH SERVICE VICKERS GUNS [on-line]. 2005. [dostęp 2011-01-14].
  3. Chris Chant: Small Arms. Leicester: Silverdale Books Ltd, 2004, s. 158. ISBN 1-85605-790-9.
  4. Richard Fisher: Gun, Machine, Vickers, .5-inch, Mk. V (ang.). W: BRITISH SERVICE VICKERS GUNS [on-line]. 2005. [dostęp 2011-01-14].
  5. British 0.50"/62 (12.7 mm) Mark III (ang.). W: Naval Weapons [on-line]. 2010-01-27. [dostęp 2011-01-14].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

HMS Ashanti .50 machine guns 1942 IWM A 8209.jpg
IWM caption : "0.5 inch Vickers machine guns in quadruple Mark III mounting manned on board HMS Ashanti (F51) during a convoy to Russia. Part of the convoy can be seen in the distance."
MWP Vickers HMG.JPG
Autor: Halibutt, Licencja: CC-BY-SA-3.0

made during a summer day in Warsaw's Museum of the Polish Army;

Vickers heaviest AA machine gun