Karabinek APS

APS (Awtomat Podwodnyj Specjalnyj)

Państwo	ZSRR
Rodzaj	karabin automatyczny
Historia
Prototypy	lata 70 XX wieku
Produkcja	druga połowa lat 70 XX wieku – ??
Dane techniczne
Kaliber	5,66 mm
Nabój	5,66 × 39 MPS/MPST
Wymiary
Długość	615 mm (z kolbą złożoną) 823 mm (z kolbą rozłożona)
Długość lufy	305 mm
Masa
broni	2,46 kg (bez magazynka) 3,4 kg (załadowany)
Inne
Zasięg skuteczny	30 m na głębokości 5m 11 m na głębokości 40 m 100 m na powierzchni

Awtomat Podwodnyj Specjalnyj (APS) – (Автомат Подводный Cпециальный АПС) radziecki karabin automatyczny przeznaczony do strzelań podwodnych.

Historia konstrukcji

W latach 70 XX w. w Związku Radzieckim zaczęto rozbudowywać i unowocześniać morskie oddziały dywersyjno-rozpoznawcze złożone z płetwonurków. Jednocześnie zaczęto rozwijać złożone z płetwonurków oddziały przeznaczone do ochrony baz morskich. Równocześnie z powstawaniem nowych oddziałów trwały prace nad opracowaniem uzbrojenia i wyposażenia podwodnego.

Płetwonurków początkowo uzbrajano w karabiny AK lub AKM i noże. Karabin był przenoszony w specjalnym wodoszczelnym pojemniku i mógł być użyty dopiero na powierzchni, a więc w przypadku walki z innym płetwonurkiem jedynym uzbrojeniem pozostawał nóż. Dlatego na początku lat 70 XX w. rozpoczęto prace nad skonstruowaniem broni palnej mogącej służyć do walki podwodnej.

Pierwszą bronią opracowaną specjalnie dla płetwonurków był pistolet SPP-1 (przyjęty do uzbrojenia w 1971 roku). Nowa broń została dobrze przyjęta przez użytkowników, ale prawie natychmiast pojawiły się raporty że jest to broń nadająca się głównie do samoobrony. Dlatego postulowano stworzenie broni ofensywnej, podwodnego odpowiednika karabinu automatycznego.

Podobnie jak w przypadku SPP-1 pierwszym etapem prac było opracowanie naboju. W zmodyfikowanej łusce naboju 5,45 x 39 mm osadzono wydłużony (~115 mm) pocisk kalibru 5,66 mm. Poza nabojem z pociskiem zwykłym MRS, opracowano pocisk smugowy MPST (ze smugą widoczną pod wodą). Po przetestowaniu naboju przyszłą kolej na opracowanie broni. Zadanie to otrzymał Władimir Simonow. Zamierzenia były ambitne, nigdy przedtem nie próbowano skonstruować broni automatycznej działającej pod wodą.

(c) Anthony Appleyard, CC-BY-SA-3.0

Płetwonurek uzbrojony w karabin APS, wyposażony w aparat nurkowy o obiegu zamkniętym IDA71, poruszający się za pomocą pojazdu Protej-5

Do najważniejszych problemów należało skonstruowanie układu zamek – komora zamkowa mogącego działać pod wodą. W odróżnieniu od powietrza, woda jest nieściśliwa trzeba było opracować konstrukcję zapewniającą łatwy odpływ wody. Poradzono sobie z tym problemem tworząc komorę zamkową bez tylnej ścianki. Ponieważ broń działała na zasadzie odprowadzania gazów prochowych wyposażono ją w regulator gazowy z nastawami do strzelań pod wodą i na lądzie.

Karabin przyjęto do uzbrojenia w połowie lat 70 XX w. jako Автомат Подводный Специальный АПС (ros. Automat (karabin automatyczny) Podwodny Specjalny APS). Po przyjęcia broni do uzbrojenia prace nad udoskonaleniem APS trwały. Największą modernizacją było zastosowanie perforowanej rury gazowej ze specjalną osłoną rozbijającą wydobywające się pęcherzyki gazów prochowych, dzięki czemu ułatwiono celowanie i zmniejszono prawdopodobieństwo dostrzeżenia strzelającego nurka.

W 1983 roku konstruktor otrzymał za swoją konstrukcję Nagrodę Państwową.

Karabin APS od połowy lat 70 XX w. był podstawową bronią radzieckich płetwonurków. Jednak od początku do nowej broni były zastrzeżenia. O ile była to doskonała broń dla płetwonurków pilnujących radzieckich baz morskich, o tyle dla żołnierzy Specnazu walczących zarówno na ladzie jak i pod wodą nowa broń była mało przydatna. APS może co prawda strzelać na powietrzu, ale zasięg skuteczny nie przekracza 50 metrów, a żywotność broni spada do 180 strzałów (pod wodą wynosi 2000 strzałów). Dlatego najczęściej wyposażono ich w pistolet SPP-1 (do samoobrony pod wodą) i karabin automatyczny AK-74 (do walki na lądzie). Taki zestaw nie zadowalał komandosow i dlatego pod koniec lat 80 XX w. do uzbrojenia wprowadzono do uzbrojenia nowy karabin ASM-DT.

Opis konstrukcji

Karabin APS jest indywidualną bronią samoczynno-samopowtarzalną, optymalizowaną do strzelania pod wodą. Zasada działania oparta odprowadzanie gazów prochowych przez boczny otwór lufy, ryglowanie przez obrót zamka. Bezpiecznik-przełącznik rodzaju ognia z tyłu lewej strony komory zamkowej. Zasilanie z magazynka o pojemności 26 naboi. Lufa gładka. Przyrządy celownicze składają się z muszki i stałego celownika (nastawa pod wodą równa ~30, na powierzchni 100 m). Kolba składana, wysuwana, wykonana z grubego drutu.

Bibliografia

• Piotr Taras. „Strzałki” dla płetwonurków. „Komandos”. 1993. nr 9. ISSN 0867-8669. 
• Zbigniew Gwóźdź. Strzały pod wodą. „Komandos”. 1996. nr 7/8. ISSN 0867-8669. 
• Łukasz Cymer. Broń dla płetwonurków. „Raport-wto”. 2001. nr 6. s. str. 62-64. ISSN 1479-270X. 
• Leszek Erenfeicht. Rosyjska broń strzelecka dla płetwonurków. „Strzał”. 2003. nr 5. ISSN 1644-4906. 

Linki zewnętrzne

• Karabin APS w serwisie Modern Firearms